وزير نفت: خريد مرسك توسط توتال نگران‌مان كرد
زنگنه شركت‌هاي بين‌المللي را به مذاكره براي توسعه لايه نفتي پارس جنوبي فراخواند
گروه اقتصادي
پس از آنكه مسجل شد بخش نفتي شركت دانماركي مرسك، به توتال فرانسه فروخته شده، مقامات وزارت نفت به دنبال گزينه‌هاي جايگزين ديگر براي توسعه لايه نفتي پارس جنوبي مي‌گردند. پيش از اين پيشنهاد شركت دانماركي، با توجه به سابقه طولاني‌اي كه در گذشته اين شركت در توسعه بخش قطري ميدان داشته، به عنوان يك گزينه محتمل به شمار مي‌رفت اما اظهارات روز گذشته وزير نفت و ديدار با وزير انرژي برزيل، نشان مي‌دهد وزارت نفت گزينه‌هاي ديگر را بررسي مي‌كند.
روز گذشته بيژن زنگنه، وزير نفت در مذاكره با فرناندو كولهو فيلهو، وزير انرژي برزيل عنوان كرد: «نخستين محور گفت‌وگوي هيات‌هاي ايراني و برزيلي، دعوت ايران از شركت دولتي نفت برزيل (پتروبراس) براي حضور در پروژه‌هاي نفت و گاز كشور بود. پيش‌تر قرار بود گروهي از ايران به برزيل بروند؛ اما گفتيم سفر گروه مديران شركت پتروبراس به ايران براي مذاكرات درباره طرح توسعه لايه‌هاي نفتي پارس جنوبي و همچنين مشاركت آنها در حوزه نفتي خزر در اولويت قرار گيرد.»
وزير نفت با بيان اينكه همكاري شركت‌هاي برزيلي در زمينه ساخت تجهيزات نفت در ايران براي استفاده در بازار داخلي و صدور به بازارهاي منطقه، محور دوم گفت‌وگوي وزيران دو كشور بود، با اشاره به نظر مثبت طرف برزيلي در زمينه ساخت تجهيزات نفتي در ايران، گفت: طرف برزيلي قول داد كه گروهي از پتروبراس به ايران سفر كنند و در چند ماه آينده مجموعه‌اي از صنعتگران برزيلي به ايران خواهند آمد كه ما هم از اين موضوع استقبال و زمينه را آماده مي‌كنيم.
زنگنه با اشاره به ابراز تمايل برزيل براي تامين نفت يك پروژه پالايشگاهي در اين كشور توسط ايران، گفت: قرار شد يك مشاور بين‌المللي را استخدام كنيم كه اين موضوع را از منظر نگراني و خواست‌هايي كه ما داريم، بررسي كند و در اين باره نظر دهد. در پروژه پالايشي يادشده با ظرفيت ۶۰۰ هزار بشكه در روز، يك طرف چيني هم حضور دارد كه در ساخت و تامين مالي اين پروژه مشاركت خواهد كرد.
دعوت از شركت‌هاي بين‌المللي براي مذاكره درباره توسعه لايه‌هاي نفتي پارس جنوبي
گفته‌هاي وزير نفت نشان مي‌دهد علاوه بر مذاكرات معمول، بحث توسعه لايه نفتي پارس جنوبي به يك موضوع جدي براي وزارت نفت ايران تبديل شده است. پيش از اين گفته مي‌شد شركت مرسك دانمارك كه سال‌ها در بخش قطري اين ميدان فعال بوده، براي حضور در بخش ايراني اين ميدان بزرگ هم اقدام كند. حتي بسياري از مسوولان وزارت نفت نيز نسبت به اين امر خوش‌بين بودند. به طور مثال غلامرضا منوچهري، معاون توسعه و مهندسي شركت ملي نفت ايران از ارايه پيشنهاد از سوي شركت دانماركي مرسك درباره توسعه لايه‌هاي نفتي پارس جنوبي خبر داد و در اواخر فروردين سال جاري نيز علي كاردر، مديرعامل شركت ملي نفت ايران اعلام كرد اين شركت مطالعه فني خود را ارايه كرده است. با اين حال، حالا خبرها حكايت از آن دارد كه توتال بخش نفتي اين غول دانماركي را خريداري كرده است كه همين امر نگراني مسوولان نفتي كشور را به همراه داشت. زنگنه در اين باره روز گذشته به خبرنگاران گفت: «مذاكرات در اين مورد ادامه دارد، اما خريد سهام بخش نفتي شركت دانماركي مرسك ازسوي توتال فرانسه تا حدي ما را نگران كرده است زيرا در اين شرايط اين شركت فرانسوي مجري طرح (اپراتور) سمت قطري لايه نفتي پارس جنوبي هم خواهد بود و اين موضوع نگران‌كننده است.»
وي در پاسخ به اين پرسش كه جايگزين مرسك در طرح توسعه لايه‌هاي نفتي پارس جنوبي چه شركتي خواهد بود، گفت: « وزارت نفت اعلام كرد از تعدادي شركت‌ها مانند شركت دولتي نفت برزيل (پتروبراس)، اني ايتاليا، شركت انگليسي-هلندي شل و پتروناس مالزي براي مذاكره در اين باره دعوت كنند، با اين حال مي‌توان گفت مرسك در اين زمينه تجربه خوبي داشت. ظرف سه تا چهار ماه آينده، با شركت‌هاي نفتي مذاكرات فشرده بازرگاني خواهيم داشت.»
استقبال ايران از مشاركت برزيلي‌ها در پروژه‌هاي نفتي
بيژن نامدار زنگنه، روز گذشته و پيش از آغاز مذاكره با وزير انرژي برزيل در جمع خبرنگاران با اشاره به شرايط كنوني بازارهاي جهاني نفت خام، گفت:«وضع بازار نفت را متعادل مي‌بينم، پايبندي اعضاي سازمان كشورهاي صادركننده نفت (اوپك) شرايط خوبي دارد و همگرايي اعضا در زمينه توافق كاهش عرضه در ۶ ماه گذشته كاهش نيافته و رو به افزايش است.»
اين عضو كابينه با تاكيد بر اينكه همكاري كشورهاي غيرعضو اوپك به‌ويژه روسيه در توافق كاهش عرضه نفت خوب است و بازار رو به تعادل حركت مي‌كند، افزود: «توافق جهاني كاهش عرضه تا پايان امسال ادامه خواهد داشت و درباره تمديد آن بحث‌هايي مطرح شده اما هنوز رسمي نشده است، اما به نظر من همچنان سطح ذخيره‌سازي‌هاي نفت خام بالاست. ما از همكاري همه توليدكنندگان غيرعضو اوپك استقبال مي‌كنيم و همكاري به معناي كاهش توليد نفت است، اما بعيد به نظر مي‌رسد كه برزيل در اين شرايط به توافق كاهش عرضه بپيوندد.»
وزير نفت در ادامه درباره همكاري‌هاي نفتي ايران و برزيل اظهار كرد: «ايران از مشاركت برزيلي‌ها در پروژه‌هاي نفت و گاز كشور در قالب الگوي جديد قراردادهاي نفتي استقبال مي‌كند اما آنها تا اين لحظه ابراز علاقه نكرده‌اند زيرا برزيل مانند ايران كشوري سرمايه‌پذير و خواهان جذب سرمايه در صنعت نفت و گاز خود است. برزيلي‌ها به دنبال همكاري با ايران در بخش پالايشي هستند. ما تاكنون صادراتي به بازار امريكا نداشته‌ايم و براي صدور نفت، قاره امريكا آخرين بازار ما خواهد بود و اين موضوع نياز به مطالعه دارد.»
پروژه خط لوله آي‌پي به يك طرف سوم نياز دارد
زنگنه در رابطه با صادرات گاز به پاكستان گفت: «در مجموع فكر مي‌كنم كه سرانجام گاز ايران به پاكستان صادر خواهد شد، اما با توجه به تجربه‌اي كه در اين سال‌ها به دست آورده‌ام، فكر كنم براي حل اين معامله ميان ايران و پاكستان (فاينانس و ديگر عمليات تجاري) به يك طرف سوم (Third Party) نياز است. اين بدان معناست كه شركت سومي احداث بخش پاكستاني خط لوله آي‌پي را به عهده گيرد و ما خيال‌مان درباره پرداخت پول گاز صادراتي راحت باشد. پاكستاني‌ها مي‌گويند پول براي احداث خط لوله در خاك پاكستان نداريم و نگراني‌هايي هم درباره اين وجود دارد كه اگر خط لوله احداث و گاز هم صادر شود، توان پرداخت پول گاز صادراتي ما را نداشته باشند. تعدادي از شركت‌هاي نفت و گاز جهان هستند كه علاقه دارند به عنوان طرف سوم در پروژه آي‌پي حاضر شوند، اما هنوز در اين باره نتيجه‌اي حاصل نشده است.»
فعال شدن عمليات سوآپ از سود حاصل از آن مهم‌تر است
زنگنه در مورد چگونگي از سرگيري سوآپ نفت خام توضيح داد: «موضوع مهم به جريان افتادن دوباره عمليات سوآپ نفت خام بوده است. ما مي‌توانيم با سه كشور تركمنستان، قزاقستان و جمهوري آذربايجان در اين زمينه همكاري داشته باشيم، البته در حال دريافت نفت از شركت‌هاي بين‌المللي هستيم.»
او افزود: «از اساس مدت اين نوع قراردادها ۶ ماهه تا يك‌ساله خواهد بود و اكنون فعال شدن عمليات سوآپ مهم است. به طور معمول بايد اين عمليات صورت گيرد تا مسير اقتصادي باشد، در اين نوع قرارداد بايد به تغيير پارامترها و پايه‌هاي قيمتي بازار توجه داشت. در عمليات سوآپ ما بايد با بازار مديترانه رقابت كنيم، به طوري كه عرضه نفت در بازار خليج فارس نسبت به محموله‌هايي كه در مديترانه و بازار سياه مي‌رود، صرفه داشته باشد. ما خيلي به دنبال سود حاصل از عمليات سوآپ نفت خام نيستيم و فعال شدن دوباره اين عمليات براي ما بيشتر اهميت دارد.»
وزير نفت در ادامه درباره قرارداد فروش نفت خام ايران به روسيه، گفت: «قرارداد ميان دو طرف امضا شده است و ما منتظر هستيم روسيه دريافت نفت خام را آغاز كند، ايران در اين زمينه مشكلي ندارد، طرف روس مشكلي مربوط به مسائل بانكي داشته كه بخشي از آن حل شده و از نظر ما مشكل بانك هم حل شده است. يك بانك معتبر روسي قرار شده است كه كارهاي مربوط به گشايش اعتبارات اسنادي (LC) و پرداخت‌ها را انجام دهد.»
زنگنه درباره امضاي قرارداد با ستاد اجرايي فرمان امام (ره)، گفت: «فكر نمي‌كنم درباره تامين منابع مالي مشكلي داشته باشند، اما موضوع مهم اين است كه طرح فني آنها آماده نشده است و ما منتظر پيشنهاد فني آنها براي توسعه ميدان‌هاي ياران شمالي و جنوبي هستيم. همه توافق‌هاي اصلي قراردادي با ستاد اجرايي فرمان امام (ره) انجام شده است و رسيدن به قرارداد بازرگاني ۱۵ تا ۲۰ روز بيشتر زمان نمي‌برد، اما ما اكنون منتظر دريافت پيشنهاد فني آنها هستيم تا اينكه پس از دريافت، در كارگروه فني بررسي و تاييد شود. پس از تاييد پيشنهاد فني ستاد اجرايي فرمان امام (ره) براي توسعه ميدان‌هاي ياران شمالي و جنوبي در كارگروه فني، با طي مسيري اين پيشنهاد سرانجام به شوراي عالي مخازن مي‌رود كه اين فرآيند يك ماه زمان مي‌برد. البته ما در برداشت از ميدان‌هاي مشترك نفتي واقع در منطقه غرب كارون از عراق پيش هستيم، اما در عين حال بايد روند توسعه اين ميدان‌ها با سرعت انجام شود.»