گلايه‌هاي يك مقام فرودگاهي از درآمدهاي اندك فرودگاهي
فرودگاه‌ها اقتصادي نيستند
گروه اقتصادي| يكي از اولويت‌هاي وزارت راه و شهرسازي توجه خاص به بخش هوايي است، به گونه‌اي كه يكي از بخش‌هاي موفق در دوران پسابرجام در وزارت راه و شهرسازي بخش هوايي بود كه با ورود هواپيماهاي نو و انعقاد قراردادهاي خاص توانست موافقت خاصي براي اين بخش رقم بزند. با اين حال بخش ديگر بخش هوايي يعني فرودگاه‌ها هنوز هم مشكلات خاص خود را دارند، به گونه‌اي كه كوروش فتاحي، سرپرست شركت شهر فرودگاهي امام خميني(ره) در مورد غيراقتصادي بودن درآمدهاي بخش فرودگاهي صحبت مي‌كند و مي‌گويد: «در ماده 166 قانون برنامه پنجم توسعه در سال 90 عده‌اي قانونگذار قانون ايجاد شركت شهر فرودگاهي امام خميني(ره) را ايجاد كردند. متاسفانه ما هنوز در بخش فرودگاهي اقتصادي نشده‌ايم زيرا 87 درصد درآمدهاي فرودگاه هوانوردي است و فقط 13 درصد غيرهوانوردي است. در فرودگاهي نظير دوبي اراضي فرودگاهي زياد نيست اما نوع اقتصادي شدن آنها متفاوت است و حدود 50درصد درآمد آنها از محل فعاليت‌هاي غيرهوانوردي است كه در فرودگاه امام(ره) نيز افزايش درآمدهاي غيرهوانوردي از اولويت‌هاي ما است.»وي افزود: در حال حاضر از 5/3 ميليون ظرفيت ترمينال‌يك بابت جابه‌جايي 5/8 ميليون مسافر استفاده مي‌شود يعني 5 ميليون بيشتر از ظرفيت فعلي، بنابراين در اين شرايط نمي‌توان به ارايه خدمات به بهترين وجه ادامه داد. تلاش مي‌كنيم در يك گام در مورد «حقوق مسافر»، «رشد كيفيت» و «خدمات بحث‌برانگيز» به مسافران خدمت‌رساني كنيم اما فعلا در گام اول هستيم و هنوز براي گام‌هاي دوم و سوم زمان زيادي لازم است.
اين مقام فرودگاهي درباره نحوه تامين مالي براي بازگشت سرمايه سرمايه‌گذاران توضيح داد: منطقه آزاد تجاري و منطقه ويژه اقتصادي فرودگاه امام(ره) به همين دليل توسعه مي‌يابد و اين دو منطقه بايد در دو سال آينده درآمدزا باشد. منطقه آزاد معافيت گمركي، مالياتي و ويزايي دارد و اغلب صنايع در اطراف منطقه آزاد فرودگاه هستند ضمن آنكه تامين سرمايه از محل همين مناطق آزاد و ويژه براي فرودگاه امام(ره) خواهد بود. درآمد ناشي از ترمينال‌داري و كلا درآمدهاي هوانوردي بالا نيست و ما بايد از همين مناطق آزاد و ويژه منابع مالي بازگشت سرمايه سرمايه‌گذار را تامين كنيم.
وي گفت: ما در رقابت با كشور تركيه و فرودگاه آتاتورك، دوبي، قطر و گرجستان هستيم، آنها ما را رصد مي‌كنند؛ شهرفرودگاهي امام خميني(ره) به‌قدري پتانسيل دارد كه با وجود همه عقب‌ماندگي‌ها در حوزه فرودگاهي هنوز فرودگاه‌هاي منطقه دلهره رشد و توسعه فرودگاه امام(ره) را دارند. رقباي ما در منطقه مي‌دانند كه ظرفيت فرودگاه امام (ره) در آينده چه خواهد بود، حتي پول به شركت‌هاي مشاور داده‌اند كه آينده و وضعيت بعدي فرودگاه امام (ره) را براي آنها رصد كنند كه در اين ميان مي‌توان به كشور تركيه اشاره كرد تا به اين ترتيب از درآمدهاي حاصل از رشد فرودگاهي فرودگاه امام(ره) عقب نمانند و خود در اين سبد توسعه‌اي سرمايه‌گذاري كنند.
فتاحي ادامه داد: طبق آمار ايكائو سالانه 7 ميليارد سفر هوايي در دنيا انجام مي‌شود و قرار است از اين رقم 500 ميليون سفر در حوزه خاورميانه باشد. رقباي ما سهم خود را در اين آمار افزايش داده‌اند و ما هنوز سهم بسزايي در پروازهاي منطقه و دنيا نداريم. در حال حاضر در فرودگاه دوبي سالانه 60 ميليون مسافر و فرودگاه تركيه 50 ميليون مسافر جابه‌جا مي‌شود، در حالي كه در فرودگاه امام(ره) اين رقم در سال 95 شامل 4 ميليون نفر رفت و 4 ميليون نفر برگشت است. وي همچنين به استفاده از مشاوران خارجي براي اجراي طرح‌هاي فرودگاه امام(ره) اشاره كرد و گفت: شركت هلندي ناپو طرح‌هاي ما را بررسي و ارزيابي مي‌كند؛ طرح جامع فرودگاه امام(ره) و طرح 5 ساله نقشه راه تا 98 درصد پيشرفت دارد، در حال جمع‌بندي و ارايه به وزير راه هستيم. همين شركت ناپو با تغييرات ظرفيت ترمينال سلام را از 5/3 ميليون نفر به 5 ميليون نفر پيشنهاد داد و ما به‌عنوان كارفرما آن را پذيرفتيم. منطقه آزاد شهرفرودگاهي امام خميني(ره) در اراضي به مساحت 36 هكتار در چند ماه آينده متولد مي‌شود و پس از آن طرح تفضيلي مناطق آزاد عرضه مي‌كنيم كه سرمايه‌گذار آنجا شركت ثبت كرده و تعرفه مي‌گيرد.
فتاحي همچنين از انعقاد قرارداد مطالعاتي با شركت لوكزامبورگي در حوزه لجستيك خبر داد و گفت: اين شركت بازار لجستيك را در اختيار دارد كه برنامه‌ريزي كرده‌ايم طراحي منطقه لجستيك فرودگاه امام(ره) را اين شركت انجام دهد. وي همچنين به هدف‌گذاري براي تفكيك فعاليت‌ها و درآمدها و هزينه‌ها بين شركت شهرفرودگاه‌هاي امام (ره) و شركت فرودگاه‌ها و ناوبري هوايي ايران اشاره كرد و گفت: تا همين دو ماه پيش ظرفيت دارايي‌ها، مالي و هزينه‌هاي ما مشخص نبود. دارايي‌ها به نام شركت فرودگاه‌ها است و مشخص نبود كه خدماتي كه در بخش ناوبري داريم، هزينه‌هاي آن را چه كسي بايد بپذيرد. در حال خارج كردن ناوبري از اساسنامه شركت شهر فرودگاهي امام(ره) هستيم.