پيام يك رزمايش
منصور حقيقت‌پور
رزمايش‌هاي مختلف نظامي ايران و از جمله رزمايش پيامبر اعظم كه توسط سپاه پاسداران جمهوري اسلامي انجام مي‌شود، همواره داراي يك پيام ثابت، مشخص و آشكار است كه آن هم چيزي جز پيغام صلح و آرامش براي كشورهاي منطقه نيست؛ آرامشي كه بايد با تكيه بر نيروهاي منطقه‌اي و حداكثر پرهيز از تكيه به كشورهاي فرامنطقه‌اي برقرار شود. اين پيام صرف نظر از تحولات جاري در مقاطع زماني مختلف يك پيام هميشگي است كه با آرمان‌هاي ديني و ملي نظام جمهوري اسلامي ايران پيوند خورده است. تصوير اصلي كه قرار است از چنين حركت‌هايي به بيرون از مرزهاي ايران مخابره شود عمدتا سه گروه مخاطب دارد؛ گروه اول كشورهاي همسايه ايران هستند كه بايد به اين نتيجه برسند كه براي حفظ امنيت، آرامش و اقتدار خود هيچ نيازي براي تكيه بر نيروهاي خارجي و كشاندن آنها به منطقه خليج فارس و خاورميانه ندارند. رزمايش پيامبر اعظم نشان مي‌دهد كه احساس نياز به بيگانگان براي حفظ امنيت داخلي بيش از آنكه يك واقعيت باشد، بهانه‌اي است براي اهداف سياسي خاص. جمهوري اسلامي ايران توانسته در پي فشارهاي سنگين 36 ساله با تكيه بر توان داخلي، نيازهاي نظامي خود را رفع و رجوع كند و حتي به جمع كشورهاي پيشرو در حوزه صنايع نظامي هم بپيوندد. ايران همچنان اميدوار است تا همسايگانش در منطقه نيز چنين ضرورتي را دريابند و به اين نتيجه برسند كه حضور نظاميان بيگانه در منطقه به بهانه تامين امنيت، نه تنها رهاوردي عكس اين در پي خواهد داشت بلكه امنيت خود آنها را نيز در گام‌هاي بعدي خدشه‌دار خواهد كرد. به هر تقدير اگر آنها نمي‌توانند با تكيه بر توان داخلي خود به حفظ امنيت كشورشان و منطقه بپردازند، در مقابل جمهوري اسلامي ايران از چنين ظرفيت بالايي برخوردار است و اجازه نخواهد داد زمينه‌سازي برخي كشورهاي منطقه و حضور نيروهاي فرا منطقه‌اي، خاورميانه را درگير معضلاتي بيش از اين بكند. دو دسته ديگر از مخاطبان پيام اين رزمايش بازيگران فرامنطقه‌اي هستند. در هر حال موقعيت نظامي ايران ظرفيتي است كه كشورهاي همسايه ما مي‌توانند در جهت ارتقاي امنيت و آرامش منطقه از آن استفاده كنند. در دسته اول مي‌توان به كشورهايي اشاره كرد كه عزم استقلال از قدرت‌هاي بزرگ را دارند. اين دست برنامه‌ها قطعا مي‌تواند در سطح جهاني الهام‌بخش بسياري از كشورهاي مستقلي باشد كه قصد دارند حضور بين‌المللي خود را جداي از پيوندهاي استعماري با غرب تقويت كنند. در كنار اين دسته سوم قطعا قدرت‌هايي هستند كه دهه‌ها و قرن‌هاست بر سياست‌هاي مداخله جويانه خود در نقاط مختلف جهان تاكيد دارند. اقداماتي چون رزمايش پيامبر اعظم(ص) به خوبي قدرت بازدارندگي ايران را به اين كشورها و قدرت‌ها نشان مي‌دهد. در يك ارزيابي كلي به نظر مي‌رسد پيام كلي اين رزمايش كه دوره نهم آن برگزار شده است، توسط بازيگران منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي دريافت مي‌شود.
توان نظامي ايران بر پايه بازدارندگي است و ما مرتبا قدرت خود را به دشمن نشان مي‌دهيم تا چشم طمع به كشور و نظام ما نداشته باشد. به عبارتي تمام قدرت‌هايي كه زمينه برخي اختلافات با جمهوري اسلامي ايران را دارند روي اين قدرت فكر كرده و آن را در معادلات خود براي تنظيم رفتارهاي‌شان در قبال ايران دخيل مي‌كنند. امروز اين رزمايش با انجام مذاكرات هسته‌اي كشورمان با 1+5 همزمان شده است و همان‌طور كه در هشت دوره قبلي، انجام رزمايش پيامبر اعظم(ع) پشتوانه‌هايي براي نظام ما ايجاد مي‌كرد، اين پشتوانه‌ها در مسير مذاكرات هم به كار تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي مي‌آيند. هر چند كه كارويژه اين رزمايش چيزي بسيار فراتر از اين است. در همين حال تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي كشورمان با پشتوانه‌هايي چون اعتماد مقام معظم رهبري، حمايت مردمي و پشتيباني نظام وارد عرصه شده‌اند كه قابل ارزش‌گذاري نيست. در يك ارزيابي كلي مي‌توان گفت كه رزمايش پيامبر اعظم(ص) پيامدهاي مثبتي براي كل نظام و كشور دارد كه جريان مذاكرات هسته‌اي نيز از آن منتفع مي‌شود.