كارهاي كوچك، يأس‌هاي بزرگ
محمد كيانوش‌راد
بدون ترديد دولت بايد وظايفي كه در قانون اساسي بر عهده‌اش قرار داده شده، وظايفي چون ايجاد اشتغال، تامين مسكن، تامين آزادي‌هاي اجتماعي، فرهنگي و سياسي اهتمام ورزد. اما بر كسي پوشيده نيست تحقق كامل همه وظايف دولت‌ها كه در قانون اساسي از آن ياد شده است به اقدامات شبانه‌روزي، هماهنگي در سطوح مختلف، برنامه‌ريزي و تلاش براي تحقق آن در حوزه اجرا نياز دارد. بنابراين دولت‌ها هم مي‌توانند با تعيين اولويت‌ها و توجه به اصل «الاهم و في‌الاهم» مهم‌ترين مطالبات مردم را مد نظر قرار دهند.
در اين ميان مي‌توان همان‌طور كه رييس‌جمهوري هم اشاره كردند به بخشي از مطالبات مردم در برخي حوزه‌ها توجه نشان داد و در راستاي تحقق آن گام برداشت كه شايد هزينه‌هاي چنداني ندارند اما مي‌توانند موجبات رضايتمندي مردم از حاكميت و دولت را به همراه داشته باشند. به عنوان مثال برخي آزادي‌هاي فرهنگي و اجتماعي نه‌تنها هزينه‌اي را بر دولت و نظام تحميل نمي‌كند بلكه مي‌تواند به پويايي و نشاط و تحرك بيشتر اجتماعي كمك كرده كه خود زمينه و مقدمه‌اي براي هر گونه پويايي اقتصادي است.
ايجاد شرايط سهل و ساده و مطابق با چارچوب‌هاي مورد قبول مردم در حوزه آزادي‌هاي زنان يكي از اين موارد است. حضور زنان در صحنه‌هاي مختلف ورزشي و اجتماعي با سختگيري‌هاي كمتر كه مي‌تواند به نوعي همان اقداماتي باشد كه رضايتمندي را دست‌كم در ميان نيمي از جامعه كه زنان هستند، ايجاد كند. در همه كشورها آزادي‌هاي مربوط به زنان در عرصه‌هاي مختلف به عنوان بخش مهمي از جامعه، رابطه معناداري با توسعه‌يافتگي اجتماعي دارد كه نبايد از اين موضوع غفلت كرد. مسائل پيش پا‌افتاده‌اي مثل حضور زنان در ورزشگاه‌ها يا نمايش فوتسال زنان در تلويزيون يا محدوديت‌هاي ديگري كه براي زنان به ويژه درحوزه‌هاي هنري قائل هستيم نه تنها جلوي تحرك و پويايي را مي‌گيرد بلكه باعث ياس و سرخوردگي جامعه جوان ايران نيز مي‌شود.
فارغ از موضوع تحقق حقوق اوليه براي زنان در موضوعات اقتصادي نيز مسائل بسيار كوچكي وجود دارد كه تصميم‌گيري و حل آنها دشوار نيست. به عنوان مثال شاهد هستيم كه در مناطق مرزي و حساسي چون خوزستان پرداخت حقوق كارگران نيشكر هفت‌تپه سال‌هاست به معضلي غيرقابل حل تبديل شده يا كارگران گروه ملي فولاد از دريافت حقوق اندك و بخور و نمير خود محروم شده‌اند. اين پرداختي‌ها در مقابل صرف هزينه‌هاي گوناگوني كه در افتتاحيه‌ها، نمايشگاه‌ها يا اجلاس‌هاي نه‌چندان مهم و مثمر ثمر رقم مي‌خورد، بسيار ناچيز است. همان‌طور كه دولت توانست مشكل موسسات مالي و اعتباري را مديريت كند كه البته موضوعي بسيار متفاوت از پرداخت حقوق كارگران است، چرا فكري به حال پرداخت‌هاي ناچيز و حداقلي كارگران نمي‌كنند. اهميت به اين بخش از جامعه آن هم در شرايط كنوني مي‌تواند رضايتمندي در ميان هم طبقه كارگر و هم به صورت كلي مردم ايجاد كند.
شايد از منظر تئوريك بيان تجربه‌اي كه تحت عنوان تئوري «پنجره شكسته» در كاهش نا‌بساماني‌ها و حل ناهنجاري‌ها و معضلات اجتماعي در جامعه امريكا مورد توجه قرار گرفته، براي مديران ما الگو و راهنماي خوبي است.
همچنين در شرايط فعلي مسوولان خصوصا در حوزه‌هاي اجرايي با كم كردن وعده‌هاي رنگارنگي كه به مردم مي‌دهند بايد بيشتر درصدد اتمام پروژه‌هاي متوقف شده يا تخصيص بهينه و دقيق امكانات و بودجه محدود باشند. اينكه برخي مسوولان اجرايي يا اقتصاددان‌ها به سازمان برنامه و بودجه انتقاد وارد مي‌كنند و معتقدند كه سازمان برنامه و بودجه بايد با مديريتي قوي‌تر و بهنگام‌تر تصميم‌گيري كند، درست است و در شرايط فعلي تخصيص بودجه محدود براي اتمام پروژه‌هايي كه دولت در دست دارد و در حوزه‌هاي مختلف مي‌تواند تاثير مثبتي داشته باشد.
در پايان بايد به اين نكته اشاره كنم كه صرف‌نظر از برخي انتقادات كه به دولت روحاني وارد است اما برخورد منصفانه و واقع‌بينانه با دولت ايشان، آن است كه بدانيم اگر شرايط و امكانات در اختيار روحاني بود بسياري از وعده‌هايي كه در ايام تبليغات انتخابات مطرح كرد را به سمت اجرا پيش مي‌برد. خصوصا نسل جوان ما بايد بداند كه در كشور دولت در حوزه‌هاي فرهنگي و اقتصادي و اجتماعي نقش همه كاره ايفا نمي‌كند. آقاي روحاني يا هر كانديداي ديگري در مقام رياست‌جمهوري در هنگام انتخابات ايده‌آل‌‌ها و ديدگاه‌هاي خود را مطرح مي‌كند و اما در زمان اجرا به تناسب اختيارات گام برمي‌دارد. بايد بدانيم در شرايطي كه به لحاظ مديريتي دولت حتي قانونگذاري و كنترل و نظارت بر بخش مهمي از اقتصاد كشور را ندارد يا در حوزه‌هاي فرهنگي با دخالت‌هاي گوناگوني روبه‌روست بايد سطح واقعي انتظارات را بر مبناي توانايي‌هاي واقعي ميزان كرد.
عضو حزب اتحاد ملت