اتاق تهران پنجمين رييس خود را شناخت

گروه اقتصادي|مسعود خوانساري،  توانست به عنوان منتخب فعالان اقتصادي تهران بر كرسي رياست اتاق بازرگاني تهران تكيه زند. او پنجمين رييس منتخب اتاق پس از انقلاب است كه امروز ميراث‌دار علينقي خاموشي، محمدرضا بهزاديان، محمد آقا نهاونديان و يحيي آل‌اسحاق شده است. خوانساري اين‌بار بدون رقيب در ميدان حاضر شد و به عنوان تنها گزينه رياست از مجموع 55 راي اعضاي حاضر در نخستين نشست هيات نمايندگان اتاق تهران در دور هشتم توانست 51 راي موافق كسب كند. او علاوه بر عضويت در هيات نمايندگان اتاق تهران و ايران و رياست كميسيون حمل و نقل اتاق تهران، سوابق اجرايي در دستگاه‌هاي دولتي را نيز در كارنامه دارد. معاونت وزارت راه، رياست سازمان حمل و نقل وراهداري در دولت اصلاحات، مشاور رياست سازمان تامين اجتماعي در دولت سازندگي و معاونت وزارت كشاورزي در سال‌هاي 1359 تا 1368 از مهم‌ترين سوابق اجرايي اين فعال اقتصادي 56 ساله اصفهاني است. اتاق بازرگاني اگرچه تاريخچه‌اي به درازاي يك قرن دارد اما ايجاد اتاقي مستقل براي تهران بعد از پيروزي انقلاب با رياست محمدرضا بهزاديان اتفاق افتاد. با جدايي اتاق ايران از تهران در سال 1381 منابع مالي در اختيار اتاق ايران كه قسمت اعظمش از طريق امور جاري اتاق تهران تامين مي‌شد، محدود شد. همچنين جدا‌شدن حساب‌هاي مالي و جريان فكري اتاق تهران و ايران باعث بروز اختلافات جدي بين اين دو اتاق شد. اعضاي هيات‌رييسه اتاق تهران به رياست بهزاديان با استفاده از ظرفيت‌هايي كه در قانون اتاق‌هاي بازرگاني مثل استقلال مالي و اداري اتاق‌هاي شهرستان پيش‌بيني شده بود، ساختمان اتاق تهران را از اتاق ايران جدا كردند و تا امروز اين استقلال حفظ شده است.
تحول‌خواهان نوپا، به رياست 23 ساله پايان دادند
تغيير روساي اين اتاق نيز پس از جدايي از اتاق ايران اتفاق افتاد. تا پيش از آن اتاق بازرگاني رياست 23 ساله خاموشي را كه به گفته برخي به رياست مادام‌العمر تبديل شده بود تجربه كرد. علينقي خاموشي در اولين انتخابات اتاق‌هاي بازرگاني به عنوان رييس اتاق بازرگاني تهران و ايران انتخاب شد و اين دو اتاق بازرگاني كه كاملا در هم ادغام و ممزوج شده بودند با هيات‌رييسه‌اي كه غالب اعضايش مشترك بودند ادامه حيات دادند. خاموشي در دوره‌هاي دوم، سوم و چهارم نيز به عنوان رييس اتاق تهران و ايران راي آورد و فعاليت‌هايش را در جهت تسهيل امور تجاري و بازرگاني و توسعه فعاليت‌هاي بخش خصوصي در صادرات غيرنفتي متمركز كرد. دوران رياست خاموشي بر اتاق بازرگاني تهران و ايران به دور از هرگونه هياهو و البته خبر رساني است. دوراني كه با حضور چهره‌هاي قدرتمند و بانفوذ، تمام امور جاري در اتاق بازرگاني با لابي‌ها و مذاكره‌هاي بزرگان پيش مي‌رفت. نه مطالبه‌اي علني شد و نه اختلافي رسانه‌اي. سيد‌علينقي خاموشي تا پنجمين دوره انتخابات هيات نمايندگان اتاق‌هاي بازرگاني در كسوت رييس اتاق تهران باقي ماند تا اينكه در اين انتخابات كه در اسفندماه 81 برگزار شد، گروهي موسوم به تحول‌خواهان در هيات‌رييسه اتاق تهران اكثريت صندلي‌ها را در اختيار گرفتند و حكم به رياست محمدرضا بهزاديان دادند تا خاموشي كهنه‌كار پس از 23 سال حضور در راس اتاق پايتخت، در چهار سال بعد از آن تنها رياست اتاق بازرگاني ايران را در اختيار داشته باشد و انتخابات دور ششم نيز پايان‌بخش حضور 27ساله‌اش در رياست اتاق بازرگاني ايران باشد.
اختلافاتي كه منجر به بركناري شد
خاتمه رياست خاموشي، اتمام دوره ادغام دو اتاق ايران و تهران نيز بود. بهزاديان بلافاصله پس از رياست در اتاق تهران با كمك هيات‌رييسه، اتاق تهران را از اتاق ايران جدا كرد. بهزاديان به عنوان جنجالي‌ترين رييس اتاق سابقه حضور در مجلس در سن 31 سالگي و مديريت شبكه دو سيما و معاونت وزارت كشور را هم دارد. ولي هيچ كدام از اين سوابق به اندازه كارهاي او در اتاق بازرگاني باعث شهرتش نشد. وي در دوران رياستش با مخالفت‌هاي جدي علي نقي خاموشي، رييس وقت اتاق بازرگاني ايران روبه‌رو شد. در نهايت بهزاديان و هيات رييسه اتاق تهران طي مراحلي از كار بركنار شدند و با اينكه در انتخابات بعدي اتاق ايران بهزاديان بيشترين راي را در كشور به خود اختصاص داده بود؛ كارت بازرگاني وي باطل و از اتاق بازرگاني اخراج شد.
ماجراهاي رييس سوم
پس از بهزاديان در سال 1384 محمد نهاونديان به عنوان سومين رييس اتاق بازرگاني تهران برگزيده شد. محمد نهاونديان تحصيلكرده كشور امريكاست . اما رفت‌وآمد او به امريكا در دوره حساس پرونده هسته‌اي ايران و مذاكرات ايران و امريكا بر سر عراق، خبرساز شد. ابتدا روزنامه انگليسي فايننشيال تايمز سفر او را در سال ۸۵ به امريكا و ديدار و رايزني وي را با مقامات و سناتورهاي امريكايي اعلام كرد. برخي معتقد بودند كه او براي لابي‌گري در مورد پرونده هسته‌اي ايران به امريكا رفته و توانسته است ارتباطات خوبي نيز برقرار كند. اما وزارت خارجه ايران رسما اعلام كرد كه سفر نهاونديان شخصي است و هيچ ارتباطي به مناسبات دو كشور ندارد.
جلسات صبحانه‌خوري پاي وزرا به اتاق را باز كرد
در دوره نهاونديان بود كه جلساتي با عنوان «صبحانه با مسوولان» برپا شد. همين جلسات و باز شدن پاي وزيران و مسوولان ارشد دولتي به اتاق هم تحولاتي را در پي داشت كه در سال‌هاي بعد به خوبي در رقابت فعالان بخش خصوصي در هيات نمايندگان مشهود بود. همين جلسات و در كانون توجه قرار گرفتن‌ها نيز سبب شد جايگاه اتاق تا طرف مشورت قواي سه‌گانه ارتقا يابد. در دوران كوتاه يك‌ساله رياست بر اتاق تهران، محمد نهاونديان توانست خود را به عنوان اقتصاد‌خوانده‌اي با مشي ديپلماتيك و قدرت چانه‌زني نشان دهد و با همين روند در انتخابات ششمين دوره هيات نمايندگان اتاق‌هاي بازرگاني شركت كند و با كسب 165 راي از هيات نمايندگان اتاق ايران بر مسند رياست اين اتاق بنشيند. پس از برگزيده شدن در انتخابات اتاق ايران، صندلي خود در اتاق تهران را به دوست قديمي خود يحيي آل‌اسحاق سپرد.
شوراي مشورتي اقتصاددانان به رياست آل‌اسحاق
اگر علينقي خاموشي در دهه 60، نگذاشت چراغ اتاق خاموش شود و آن را به صورت شعله كوچكي نگه داشت، يحيي آل‌اسحاق را بايد احياگر اتاق بازرگاني در دهه 70 دانست. وزير اسبق بازرگاني كه از مقبوليت زيادي نزد مقامات جمهوري اسلامي برخوردار است، پيش از سال 1385، برنامه‌اي براي بازگشت به عرصه مديريت و امور اجرايي نداشت اما ملاقات دوستان قديمي‌اش در وزارت بازرگاني، او را متقاعد به بازگشت كرد و به اين ترتيب او با نامزدي در ششمين دوره انتخابات اتاق‌هاي بازرگاني، بار ديگر به عرصه مديريت اقتصادي كشور بازگشت. آل‌اسحاق كه از ابتداي سال 1386 تاكنون رياست اتاق بازرگاني تهران را بر عهده‌ داشت تلاش زيادي براي رايزني و مذاكره با مقامات دولتي در جهت مطرح كردن اتاق بازرگاني و استفاده از مشاوره‌هاي اين اتاق در تصميم‌گيري داشته است. يحيي آل‌اسحاق در تابستان سال 1390 با دعوت از اقتصاددانان مطرح كشور، سنگ‌بناي تشكيل شوراي مشورتي اقتصاددانان را گذاشت. اقتصاددانان مطرحي همچون مسعود نيلي، موسي غني‌نژاد، داوود دانش‌جعفري، فرهاد نيلي و حسين عبده‌تبريزي هر هفته در اتاق تهران جمع مي‌شدند تا اينكه موفق شدند تحقيق جامعي در‌باره اقتصاد ايران منتشر كنند. اين برنامه مورد توجه حسن روحاني قرار گرفت و پس از موفقيت در انتخابات رياست‌جمهوري، آن را سرلوحه سياست‌هاي اقتصادي خويش قرار داد.
خداحافظي رييس هشت ساله
پس از هشت سال آل‌اسحاق نيز از اتاق تهران رفت. او ترجيح داد اين‌بار به عنوان كانديدا حضور نداشته باشد. شايد يكي از دلايل سنگين شدن بار مسووليت رييس اتاق در دوره جديد باشد. «اتاق تهران از ويژگي‌هاي بارزي برخوردار است و در طول سال‌هاي گذشته اين اتاق توانسته است در حوزه‌هاي مختلف اقتصادي اثرگذار باشد بنابراين از فرصت پيش‌آمده بايد به سود بخش خصوصي و اقتصاد كشور استفاده كرد.» اين نظر يحيي آل‌اسحاق است كه تا روز گذشته رياست اين اتاق را عهده‌د‌ار بود. او پيش از برگزاري انتخابات روز گذشته اظهار كرد: مسووليت اتاق دوره هشتم به مراتب سنگين‌تر و حساس‌تر است از اين رو اعضاي هيات نمايندگان دوره هشتم اتاق تهران در انتخاب اعضاي هيات‌رييسه جديد به صورت يكدست و منسجم راي دهند تا اتحاد و همدلي و در عين حال انسجام نمايندگان بخش خصوصي در اتاق تهران نمود عيني پيدا كرده و اين حركت بتواند به عنوان الگو و نمونه در ساير حوزه‌هاي كشور شناخته شود.
 برادر معاون اول رييس‌جمهور در تركيب هيات رييسه
پس از انتخاب رياست اتاق، تعيين تكليف اعضاي هيات رييسه در دستور كار قرار گرفت. در جريان اين راي‌گيري مهدي جهانگيري، برادر معاون اول رييس‌جمهور و عضو هيات نمايندگان و علا ميرمحمدصادقي عضو باسابقه هيات نمايندگان اتاق تهران توانستند صندلي‌هاي نايب‌رييس اول و دوم را تصاحب كنند. براي اين دو صندلي نيز علا ميرمحمدصادقي و مهدي جهانگيري بدون رقيب وارد انتخابات شدند. در راي‌گيري صورت‌گرفته براي انتخاب دو نايب رييس مهدي جهانگيري 47 راي و علا ميرمحمدصادقي 45 راي از مجموع 55 راي ممكن را كسب كردند. پس از مشخص شدن دو نايب‌رييس انتخابات خزانه‌دار و منشي هيات رييسه نيز برگزار شد تا تركيب پنج نفره هيات رييسه مشخص شود. در راي‌گيري براي خزانه‌دار اتاق تهران، سيدحامد واحدي تنها نامزد بود كه موفق شد 49 راي از مجموع 56 راي را به خود اختصاص دهد. سيده فاطمه مقيمي نيز به عنوان تنها نامزد پست منشي هيات‌رييسه با كسب
 47 راي به جمع اعضاي هيات‌رييسه پيوست.