داوران جشنواره كجا هستند؟
محمد احمدي
هيات داوران سي و هشتمين جشنواره فيلم فجر هنوز مشخص نشده و اين موضوع اگر چه براي كساني كه با رويه جشنواره آشنايي دارند عجيب نيست ولي محل اعتراض‌ها و دغدغه‌هايي شده است. واقعيت اين است كه تمام فستيوال‌هاي بزرگ دنيا از يك ديسيپلين خاص پيروي مي‌كنند، از يك نظم از پيش مشخص شده كه تبعيت از آن جزو قواعد جشنواره است. به اين ترتيب همه بخش‌هاي مختلف آن جشنواره مطابق با استانداردهاي از پيش تعيين شده پيش مي‌روند به اين معني كه داوران اين فستيوال‌ها مشخص هستند و برنامه نمايش فيلم‌ها بدون تغيير و بر اساس زمان‌بندي ثابت چيده شده است و مهمان‌هايي كه قرار است در اين رويداد حاضر شوند با هماهنگي‌هاي لازم فهرست شده‌اند. در اين فستيوال‌ها مشخص است كنفرانس‌هايي قرار است برگزار شود و چه كساني قرار است در اين كنفرانس‌ها شركت كنند اما متاسفانه در ايران و در جشنواره فجر چنين رويه‌اي وجود ندارد. انگار همه چيز به وقت اضافه كشيده مي‌شود. اين در حالي است كه امروزه وضعيت به مراتب از سال‌هاي پيش بهتر شده است، تا چند صباح پيش فيلم‌هاي بخش مسابقه دو روز مانده به برگزاري جشنواره اعلام مي‌شدند. چنين رويه‌اي براي جشنواره فجر خيلي غيرطبيعي نيست و اگر مي‌بينيم داوران بخش مسابقه هنوز مشخص نشده‌اند، احتمالا تصور دست اندركاران جشنواره اين است كه فرصت كافي براي رايزني و گفت‌وگو با سينماگران وجود دارد و تا برگزاري جشنواره روزهاي زيادي مانده است اما بايد به اين نكته توجه داشته باشيم كه دير اعلام شدن نام داوران اگر چه در ايران و در جشنواره فجر طبيعي جلوه مي‌كند اما از قاعده و استاندارد دور است. ما نبايد همه چيز را به دقيقه نود واگذار كنيم؛ به هر حال تمام فيلم‌هاي جشنواره بايد توسط هيات داوران در فضايي آرام ديده شود و مورد قضاوت قرار گيرد چون به اواسط جشنواره كه برسيم، كانديداهاي بخش‌هاي مختلف بايد اعلام شوند و در اين مرحله كار به مرحله حساسي مي‌رسد كه اتفاقا مستلزم وجود فضايي آرام و بي‌هياهو است. با در نظر گرفتن جميع جهات بد نيست به اين نكته هم اشاره كنم كه در اين 8 - 27 سالي كه در سينماي ايران كار كردم و در فستيوال‌هاي بزرگ دنيا هم شركت داشتم، آشفتگي برنامه‌هاي جشنواره فيلم فجر برايم طبيعي شده است اما نمي‌توانم انتظار نداشته باشم كه روز به روز بايد به سطح استاندارد جهاني نزديك شويم و برنامه‌هاي‌مان را متناسب با فستيوال‌هاي بزرگ دنيا بچينيم.
البته محدوديت‌هايي هم در اين زمينه داريم اما اعلام نام داوران جشنواره حداقل كاري است كه مي‌توان در بهتر شدن اين رويداد مهم داخلي انجام داد. بايد بپذيريم وقتي دبير جشنواره هر دو سال به يك بار عوض مي‌شود و همه امور جشنواره مطابق با سليقه آدم‌ها شكل مي‌گيرد، توقع اعلام نام داوران طبق يك نظم استاندارد دور از ذهن است. به خاطر همين بايد ريشه اين مشكل را شناسايي كنيم و بعد به اين برسيم كه واقعا دليل اين همه بي‌نظمي چيست؟ اميدوارم جشنواره فيلم فجر براي مدتي طولاني از يك دبير ثابت برخوردار شود تا او بتواند به اين رويداد مهم ملي و سينمايي نظمي ببخشد كه شايسته نام جشنواره فجر باشد.