در اوج نااميدي
حسن لطفي
درست همان سالي كه جوزف كاتن در فيلم درخشان «مرد سوم» ساخته كارول ريد بازي مي‌كند، ديويد آسلزنيك تهيه‌كننده مقتدر امريكايي تصميم مي‌گيرد براي همسر محبوبش (جنيفر جونز) موقعيتي فراهم كند و فيلمي به نام «تصوير جني» بسازد. كاتن نقش مقابل جنيفر را بازي مي‌كند. فيلم در زمان اكرانش با تمام قابليت‌هايي كه دارد چندان جايگاهي پيدا نمي‌كند. فقط جوزف كاتن جايزه بهترين بازيگر نقش اول مرد را به خاطر اين فيلم در جشنواره ونيز به دست مي‌آورد. عده‌اي از منتقدين هم آن را در رديف بهترين آثار كارگردانش قرار مي‌دهند. نكته مهم براي مني كه فيلم را به سفارش دوست علاقه‌مند به سينمايي و در پي جست‌وجو براي تماشاي فيلم‌هاي مرتبط با نقاشي ديدم در كنار بازي‌هاي خوب كاتن و جونز و موسيقي ديميتري تيموكين، قدرتي است كه گذر زمان نيز نتوانسته از فيلم بگيرد. فيلم از آن فيلم‌هايي است كه مي‌تواند رضايت علاقه‌مندان به سينماي كلاسيك را جلب كند و در زمانه نااميدي حس خوبي به بيننده بدهد. داستان فيلم در امريكاي دهه 1930 مي‌گذرد كه فشار ركود اقتصادي بر گرده مردم و هنرمندان سنگيني مي‌كند. آدامز(جوزف كاتن) نقاش سرخورده و درمانده‌اي است كه براي نان شب و هزينه كرايه خانه‌اش درمانده است. آشنايي او با زني سرآغاز ماجراهايي است كه براي آدامز و بيننده حس خوب و لذت‌بخشي به دنبال دارد. حسي كه در آن آدامز از اوج نااميدي پايين آمده و به هنرمندي خلاق تبديل مي‌شود. در فيلم صحنه‌اي وجود دارد كه انگار روايت هميشگي بسياري از هنرمندان دنياست. آدامز سرخورده و نااميد در پارك قدم مي‌زند. پيرمرد صاحب گالري كه آدامز را مي‌شناسد همراه سگ پا كوتاهش وارد پارك مي‌شوند. سگ به سمت آدامز مي‌رود. صاحبش تعجب مي‌كند. از آدامز مي‌پرسد، سگ او را مي‌شناسد؟ وقتي آدامز پاسخ منفي مي‌دهد، مرد مي‌گويد: سگ من فقط به طرف كساني مي‌رود كه ناراحت باشند. اغلب هنرمندان هم به اين وضعيت دچار مي‌شوند. چون دير يا زود متوجه مي‌شوند، پولي ندارند كه زندگي يا نقاشي كنند. آدامز بي‌آنكه به سوي او برگردد زير لب مي‌گويد: نه اين طور نيست. دير يا زود آنها را مي‌شناسند و كارهايشان را مي‌خرند! در اينكه حرف آدامز در تاريخ هنر بارها نقض شده و خيلي از آثار پس از مرگ خالق‌شان به بازار خوب رسيده‌اند، شكي نيست. اما مهم باوري است كه افرادي نظير آدامز دارند و از پيشرفت باز نمي‌مانند. اگر فيلم را تماشا نكرده‌ايد گمانم بتوانيد وقتي را به تماشايش اختصاص دهيد و لذت ببريد. البته اگر دلبسته سينماي كلاسيك و فيلم‌هاي سياه و سفيد عاشقانه هستيد .