نگاهي به رمان بچه رزمري
شاهكار اصيلي كه با تصوير به يادها ماند
بچه رزمري نام رماني از آيرا لوين است كه اغلب با برداشت سينمايي آن شناخته ميشود. نشر كلاغ اخيرا اين رمان را كه داستاني امريكايي است با ترجمه محمد قائد منتشر كرده است. قائد در مقدمه كتاب به عنوان معرفي و بيان ارزشهاي اين داستان مينويسد: «…وقتي كتابي بسيار فروش ميكند ممكن است برگردان تصويرياش ماندگار شود و اصل متن از يادها برود. رمان نسبتا مختصر بچه رزمري كه رومن پولانسكي، كارگردان لهستانيتبار در امريكا بر اساس آن ساخت از دسته اخير است. » روايت سينمايي پولانسكي از اين اثر روايتي كمنقص است بهشكلي كه گويي به جز چند استثنا خطبهخط رمان به تصوير ترجمه شده است.
قائد در ادامه به اين مساله ميپردازد كه بچه رزمري با اينكه كتابي پرفروش شد اما باز هم نتوانست در ميان خوانندگان جدي و دنياي ادبيات جايگاه خود را پيدا كند. حتي اظهارنظر منتقد و ويراستار برجسته امريكايي درباره اين رمان كه از آن به عنوان شاهكار اصيل ياد كرده بود هم به كمك آن نيامد و نتوانست بعد از گذشت سالها آن اثر را در فهرستهاي جدي قرار دهد.
آيرا لوين سال 1929 در نيويورك به دنيا آمد و در دانشگاه همان شهر زبان انگليسي و فلسفه خواند. نخستين رمانش را سال 1953 به چاپ رساند. هفت رمان و 9 نمايشنامه نوشت و از 10 رمان و نمايشنامهاش فيلم ساختند. سه جايزه ادبي گرفت، از جمله «ادگار آلن پو» براي تله مرگ در سال 1978.
بچه رزمري كه سال 1967 منتشر شد بيش از چهار ميليون نسخه در امريكا فروش كرد و سرآمد داستانهاي ترسناك آن دهه شد. بعدها لوين در پوزشي كه بيشتر به خودستايي ميماند، گفت: «احساس گناه ميكنم كه بچه رزمري منجر به ساخته شدن آثاري از قبيل جنگير و طالع نحس شد و يك نسل را در معرض اعتقاد به وجود شيطان قرار داد. من اعتقادي به وجود شيطان ندارم و گمان ميكنم بدون اين كتابها بنيادگرايي تا اين حد قوت نميگرفت. با اين همه، حقالتحرير كتاب را پس ندادم.»
آيرا لوين، سال 2007 در 78 سالگي درگذشت.
لوين طي چهار دهه تنها هفت رمان نوشت كه از ميان آنها بچه رزمري، پسران برزيل، همسران استپ فورد و تراشه از همه مشهورترند. وي نويسندهاي نيويوركي بود اما خانواده او در اصل از مهاجران يهودي روسيه بودند كه در قرن 19 وارد امريكا شدند. لوين فارغالتحصيل زبان انگليسي و فلسفه از دانشگاه نيويورك بود. در زمان دانشجويي به عنوان پادو در استوديوهاي تلويزيوني كار كرد و از اين طريق با افراد بانفوذ آشنا شد و با كمك آنها به عنوان نويسنده كارش را براي تلويزيون شروع كرد. نخستين رمان او بوسه پيش از مرگ بود كه در 20 سالگي نوشت و در سال 1953 منتشر شد و ميليونها نسخه از آن به فروش رفت؛ رماني ترسناك كه حسي از طنزي شيطاني در آن بود و دوبار به فيلم درآمد، يك بار در 1956 به كارگرداني گرد اسوالد و بازي رابرت واگنر و بار ديگر در 1991 به كارگرداني جيمز دردن و بازي مت ديلن.
سناريوي فيلم بچه رزمري را رومن پولانسكي، كارگردان آن، از روي رمان لوين نوشت و نامزد دريافت جايزه بهترين فيلمنامه اقتباسي شد.
لوين علاوه بر رمان، چندين نمايشنامه نيز در ژانر وحشت و ادبيات گوتيك نوشت كه بارها بر صحنه تئاتر برادوي اجرا شد.
نشر كلاغ اين اثر را با قيمت ۱۸ هزار تومان منتشر كرده است.