بيلي باتگيت
اسدالله امرايي
رمان «بيلي باتگيت» اثر ادوارد لارنس داكترو كه بيشتر به اي ال دكتروف يا اي ال داكترو شهرت دارد. نخستين رماني كه در ايران از اين نويسنده منتشر شد «رگتايم» بود كه نجف دريابندري ترجمه كرد و انتشارات خوارزمي ناشر آن بود. «بيلي باتگيت» را نخستين بار بهزاد بركت ترجمه كرد كه نشر قطره ناشر آن است. بعدها آقاي دريابندري ترجمه آن را در نشر طرح نو منتشر كرد. چاپ سوم اين رمان در نشر كارنامه منتشر شده. اين رمان جوايز متعددي برد و از نامزدهاي جايزه پوليتزر هم بود. رمان داستان پسرك 15 ساله فقيري به نام بيلي باتگيت را روايت ميكند كه در ابتداي رمان به تردستي مشغول است اما ديري نميگذرد تا توجه نام داچ شولتز، رييس مافيا را جلب ميكند و مسير زندگياش براي هميشه دستخوش تغيير ميشود. در سال ۱۹۹۱ فيلمي نيز با اقتباس از اين رمان و با همان عنوان «بيلي باتگيت» با نقشآفريني ستارگاني چون نيكول كيدمن، بروس ويليس و داستين هافمن ساختند. پسري 15 ساله و ترك تحصيل كرده به نام بيلي باتگيت مورد توجه داچ شولتس، گانگستري بدنام و پرنفوذ قرار ميگيرد و وارد دنيايي از كارهاي غيرقانوني و بزهكارانه ميشود. پدر بيلي مدتها پيش، او و مادر نيمه ديوانه ايرلندياش را ترك كرده و حالا بيلي- پس از پشت سر گذاشتن دوراني سخت- به سرعت شيفته دنياي آكنده از پول، شهوت و قدرت شولتس شده است. بيلي در اين دنياي جديد با زورگيري، خشونت و قتل هم روبهرو ميشود. افكار و احساسات اين شخصيت دوست داشتني باعث به وجود آمدن يكي از باورپذيرترين و جذابترين آثار ادگار لارنس دكتروف شده است. «بيلي باتيگت» هم مانند هاكلبري فين شوخطبعي و ماجراجوييهاي سنين نوجواني را در جامعهاي آشفته به تصوير ميكشد. در پايان يكي از فصلهاي مهم كتاب، ساختار جملات بيلي باتگيت شكل پيچيدهتري به خود ميگيرند و استعارههاي او ژرفتر ميشوند؛ اما دكتروف چنان با استادي و ظرافت اين تغيير را به وجود ميآورد و به گونهاي زبان را هماهنگ با شخصيت بيلي نگه ميدارد كه طولي نميكشد تا خواننده متوجه شود دارد به بيلي باتگيتي سالخوردهتر گوش ميدهد كه خاطرات كودكياش را به خاطر ميآورد.