رييس‌جمهور : ايران ، ايران دوستي و تفاهم است
پنجمين ديدار پوتين و روحاني
گروه سياسي| كش و قوس‌هاي مذاكرات هسته‌اي ايران و 1+5 به اوج خود رسيده و درست در همين زمان حسن روحاني راهي روسيه شد تا در نشست سران سازمان همكاري‌هاي شانگهاي، اعضاي گروه بريكس و اتحاديه اقتصادي اوراسيا حضور پيدا كند؛ حضوري كه با توجه به جريان مذاكرات هسته‌اي، رييس‌جمهوري ايران را در مركز اخبار مربوط به اين تحول قرار داد. خصوصا آنكه پيش از برگزاري اين نشست گفته شده بود در صورت رفع تحريم‌ها زمينه عضويت ايران در سازمان همكاري‌هاي شانگهاي مهيا خواهد بود. حسن روحاني هم البته با پيامي مهم تهران را به قصد شهر «اوفا» در روسيه ترك كرد؛ «ايران خود را براي شرايط پسا‌تحريم آماده مي‌كند.» شرايطي كه قدم‌هاي اول آن در تحكيم روابط با كشورهايي برداشته مي‌شود كه همواره به عنوان هم‌پيمانان اقتصادي يا سياسي ايران مطرح بودند؛ كشورهايي كه سران عمده آنها در اوفاي روسيه جمع شدند و اين موقعيتي كم‌نظير براي ايران در اوج مذاكرات هسته‌اي بود؛ موقعيتي كه رييس‌جمهوري با ديدارهاي دو جانبه و سخنراني‌هاي خود در سفر دو روزه به روسيه سعي كرد تا كمال استفاده را از آن ببرد.
ايران؛ هاب ترانزيتي منحصر به فرد براي سرمايه‌گذاري
شايد از همين رو بود كه سخنراني روز پنجشنبه حسن روحاني در جمع سران كشورهاي حاضر در شهر اوفاي روسيه به جاي آنكه بيشتر متوجه بازگو كردن مواضع منطقه‌اي و فرا منطقه‌اي كشورمان باشد، صرف يادآوري موقعيت ايران و پتانسيل آن در معادلات اقتصادي منطقه و دنيا شد. دولت جمهوري اسلامي ايران به اندازه كافي در دو سال گذشته مواضع سياسي خود را بازگو كرده بود و الان در شرايطي كه افق رفع تحريم‌ها روشن به نظر مي‌رسد، زمان مهياي طرح سخناني ديگر بود. از همين رو حسن روحاني با تاكيد بر اينكه «ايران، اكنون بيش از هر زمان ديگر، ايران دوستي وهمكاري و تعامل و تفاهم است»، گفت: «ايران فرداي توافق با شش قدرت بزرگ جهاني و شروع دوران پس از تحريم، آماده همكاري‌هاي گسترده‌تر با قدرت‌هاي اقتصادي نوظهور جهان است تا ضمن كسب توانمندي بيشتر در برآوردن نيازهاي جمعيت بزرگ خود، سهم افزون‌تري در صلح، ثبات و امنيت جهاني ايفا كند.»دكتر روحاني اظهارداشت: «ايران نقطه استراتژيك پيوند شرق و غرب است و با موقعيتي راهبردي، شبكه مناسب حمل و نقل ريلي وجاده‌اي، فرودگاه‌هاي مجهز و استاندارد، بنادر تجاري در شمال و جنوب، عبور كريدورهاي ترانزيتي شمال- جنوب، جاده ابريشم، راه‌آهن و بزرگراه سراسري آسيايي، گذرگاه اتصال اروپا – قفقاز - آسيا موسوم به تراسيكا و نيز كريدور جاده‌اي و ريلي اتصال چين و آسياي مركزي به درياي عمان، هاب ترانزيتي منحصر به فردي را براي سرمايه‌گذاري ايجاد كرده است. » رييس‌جمهوري، قانون تشويق و حمايت از سرمايه‌گذاري خارجي در جمهوري اسلامي ايران موسوم به فيپا را يكي از مترقي‌ترين و جامع‌ترين قوانين حمايت از سرمايه‌گذاري خارجي در سطح منطقه برشمرد و گفت: «ما در چارچوب اين قانون، سرمايه‌گذاران خارجي را از حقوقي همانند اتباع داخلي برخوردار كرده‌ايم و حمايت از سرمايه‌ها و سرمايه‌گذاران در اولويت‌هاي مهم ايران قرار گرفته است. » دكتر روحاني تصريح كرد: در اين راستا، جمهوري اسلامي ايران افتخار خواهد داشت در «مجمع سران كشورهاي صادركننده گاز» در نوامبر سال جاري در تهران، ميزبان ابتكاري مهم براي «پيوند اقتصاد و انرژي» باشد.
ضرورت اراده جدي‌تر و همكاري بيشتر در مبارزه با افراط و تروريسم
رييس‌جمهوري در ادامه، غلبه بر چالش‌هاي جهان در قرن ۲۱ را نيازمند چند جانبه‌گرايي، احترام به حقوق بين‌الملل، اصلاح نهادهاي حاكميت سياسي و اقتصادي و توسعه همكاري‌هاي بين‌المللي دانست و تصريح كرد: «در اين مسير، امنيت ملي و منطقه‌اي و مقابله با تروريسم و افراطي‌گرايي خشونت بار، مهم‌ترين عرصه همكاري‌هاي نوين است. » رييس‌جمهوري تصريح كرد: «در اين مسير، امنيت ملي و منطقه‌اي و مقابله با تروريسم و افراطي‌گرايي خشونت‌بار، مهم‌ترين عرصه همكاري‌هاي نوين است.» روحاني افزود: «ما بايد بتوانيم كشورها و مردم درگير در بحران‌هاي موجود به ويژه تروريسم كور را نجات داده و از ادامه و گسترش اين پديده شوم در ميان ملت‌ها جلوگيري كنيم. متاسفانه عدم حضور جدي و ناهماهنگي‌هاي موجود در كشورهاي ما، درمقابله با اين پديده زشت، بسياري از كشورهاي منطقه را دستخوش بحران‌هاي جدي كرده است. » رييس‌جمهوري تاكيد كرد: «جمهوري اسلامي ايران به عنوان يكي از با‌ثبات‌ترين كشورهاي منطقه، پيشنهاد مي‌كند تا با اراده جدي‌تر و همكاري بيشتر به مبارزه با افراط و تروريسم بپردازيم. من بار‌ديگر و پس از تصويب قطعنامه پيشنهادي‌ام در سازمان ملل متحد، براي مقابله با افراط‌گرايي خشونت بار، دست ياري و همكاري را به سوي شما دراز مي‌كنم و بر اين باورم كه با كمك يكديگر خواهيم توانست منطقه را از لوث وجود خشونت‌بارترين جنايات قرن بيست‌ويكم پاك نماييم.»
روابط ايران و روسيه راهبردي است
يكي از مهم‌ترين برنامه‌هاي حسن روحاني در اين سفر، ديدار وي با ولاديمير پوتين، رييس‌جمهوري روسيه بود. جايي كه حجت‌الاسلام روحاني با اشاره به تحولات سريع منطقه به ويژه در مقابله با تروريسم و افراط‌گرايي، به موضوع تروريسم در عراق و سوريه اشاره كرد و همكاري‌هاي چند‌جانبه درباره اين معضل منطقه‌اي را ضروري خواند. رييس‌جمهوري با تاكيد بر راه‌حل سياسي براي حل و فصل مشكل سوريه و با اشاره به حمايت ايران و روسيه از دولت قانوني اين كشور اظهار داشت: «تهران و مسكو بايد گام‌هاي جدي خود را در مقابله با تروريسم تعميق بخشند و با مشاركت ديگر كشورهاي منطقه براي ريشه‌كني اين پديده شوم همكاري كنند.» دكتر روحاني موضوع يمن را يك تراژدي در شرايط منطقه خواند و خواستار همكاري ايران و روسيه براي توقف درگيري و كشتار زنان و كودكان شد. رييس‌جمهوري، روابط ايران و روسيه را راهبردي دانست و با تاكيد بر همكاري‌هاي فزاينده اقتصادي دو كشور، گفت: «روابط ايران و روسيه در ابعاد گوناگون اقتصادي، علمي و گردشگري در حال توسعه بوده و در خلال دو سال اخير گام‌هاي خوبي براي تقويت اين همكاريها، برداشته شده است.» ولاديمير پوتين رييس‌جمهوري روسيه نيز در اين ديدار با اشاره به توسعه همكاري‌هاي دوجانبه، اظهار داشت: «روابط تهران- مسكو در ابعاد اقتصادي، سياسي، فرهنگي و علمي رو به گسترش است و اين زمينه خوبي را براي برداشتن گام‌هاي مناسبي در روابط دو كشور ايجاد خواهد كرد.» رييس‌جمهوري روسيه پيشرفت مذاكرات هسته‌اي را قابل توجه خواند و اظهار داشت: «روسيه تلاش‌هاي فراواني را براي حل اين مشكل و حمايت از حقوق هسته‌اي ايران به كار گرفته است. » رييس‌جمهوري همچنين در ديدارهاي جداگانه‌اي با روساي جمهوري چين، افغانستان و بلاروس و نخست‌وزير هندوستان به تبادل‌نظر پرداخت. وي در ديدار با مقامات سه كشور هند، چين و بلاروس بر مسائل اقتصادي و امنيت متقابل سرمايه‌گذاري تاكيد كرد. ديدار حسن روحاني و اشرف غني‌زي اما بيشتر بر محور مقابله با تروريسم منطقه‌اي و تقويت ثبات و امنيت بود.
مذاكرات مراحل حساس خود را طي مي‌كند
رييس‌جمهوري اما هنگام ورود به تهران در جمع خبرنگاران با بيان اينكه در ملاقات‌ها با سران كشورهاي چين و روسيه به‌طور طبيعي بحث مذاكرات مطرح بود، اظهار داشت: «اين مذاكرات هم‌اكنون مراحل حساس خود را طي مي‌كند و ان‌شاء‌الله آنچه براي مردم كشورمان خير است، محقق خواهد شد.» روحاني سفر خود به روسيه و شركت در نشست سران سه سازمان بزرگ منطقه‌اي و بين‌المللي را بسيار با اهميت دانست و گفت: «اعضاي سازمان همكاري شانگهاي، گروه بريكس و اتحاديه اوراسيا در مجموع با داشتن بيش از 50 درصد جمعيت جهان، حدود 30 درصد درآمد ناخالص كل جهان را در اختيار دارند.» رييس‌جمهوري در ادامه به ملاقات‌هاي خود با روساي جمهوري روسيه، چين، بلاروس، افغانستان و نخست وزير هندوستان در حاشيه اين اجلاس اشاره كرد و افزود: «در اين ديدارها، راه‌هاي توسعه بيش از پيش همكاري‌هاي دوجانبه مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. » روحاني با اشاره به ديدار خود با ولاديمير پوتين، رييس‌جمهوري روسيه گفت: «در اين ديدار اقدامات انجام شده براي توسعه مناسبات تهران - مسكو طي دوره فعاليت دولت يازدهم مرور و برنامه‌هاي آتي براي تقويت اين روابط بررسي شد.» رييس‌جمهوري همچنين به ديدار خود با نخست وزير هند اشاره كرد و افزود: «اين ديدار در واقع نخستين ملاقات با وي بود. در اين ديدار موضوع حضور و مشاركت هند در طرح‌هاي توسعه بندر چابهار و عملياتي كردن پروژه‌هاي شرق كشور مورد بررسي قرار گرفت. » رييس‌جمهوري در پايان همچنين از تلاش و زحمات تيم مذاكره‌كننده هسته‌اي كشورمان كه با قدرت و قوت تمام در ليالي قدر نيز به مذاكرات خود با مذاكره‌كنندگان ادامه مي‌دهند، قدرداني كرد.