بازي حقوقيها با بورس
گروه اقتصادي|شاخص كل بازار سهام ديروز در آخرين روز معاملاتي هفته 406 واحدي ديگر هم عقبنشيني كرد و روي 67 هزار و 644 واحد ايستاد. «حكشتي»، «تاپيكو»، «وصندوق» و «پارسان» بيشترين تاثير منفي را بر روند بازار داشتند ولي «فارس» يكي از غولهاي بازار بيشترين مقاومت مثبت را در برابر منفي شدن بازار از خود نشان داد. در بازار ديروز در يك ساعت پاياني همه گروهها با افزايش عرضه و صف فروش مواجه شدند. اين در حالي بود كه متعادلترين گروهها داروييها، لاستيكيها و فلزات اساسي بودند كه با وجود منفي بودن معاملات در برخي نمادها با تقاضاي اندكي هم همراه بودند. اما در ساير گروهها صفهاي فروش خودنمايي ميكرد و باز هم اين حقوقيها بودند كه بازار را در مدار سقوط عقب كشيدند. اين روزها با رويهاي كه حقوقيها به عنوان يكي از بازيگران اصلي تالار شيشهاي به خود گرفتهاند روياي سهامداران براي پرواز شاخص پس از انجام توافق رنگ ابهام به خود گرفته است. فعالان بازار در واكاوي روند نزولي بازار همواره بر اين موضوع اتفاق نظر دارند كه حقوقيها اجازه جان گرفتن به بازار را ندادهاند و با ايستادن در صف فروش، بازار را دستخوش چنين رويه نزولي كردهاند. از سوي ديگر عدهاي دنبالهروي حقيقيها از حقوقي را عامل موثر ميدانند و ميگويند: تا پيش از انجام توافق اخبار مثبت و تاثيرات آن توسط بازار پيشخور شد و حقوقيها با فروش سهام رويه ديگري را براي آن رقم زدند اما در فرداي روز توافق، سهامداران حقيقيها كه گمان ميكردند اگر دنبالهرو حقوقيها شوند ديگر از بازار جا نخواهند ماند به تداوم رويه نزولي بازار دامن زدند. اما قصه اين روزهاي بازار تنها به عكسالعمل حقوقيها و حقيقيها بازنميگردد بلكه بخشي از آن نشان از روزهاي پاياني فصل مجامع و تقسيم سودهاي تعجب برانگيز از سوي شركتها و صنايعي دارد كه وزن بسياري در رشد يا افت شاخص داشته و دارند. شركتهايي كه ميكوشند به واسطه شرايطي كه داشتند حداقل سود را در مجامع تقسيم كنند و خود همين موضوع موجب شده تا سهامداران به اين باور برسند كه تفحص در ميان اين سهام نميتواند چنگي به دل زده و سودي را نصيب آنها بكند، بنابراين دست به دامن فروش آنها ميشوند. در طول هفتههاي اخير اكثر بانكها كه گفته ميشد برداشته شدن تحريمها راه رشد آنها را باز ميكند مجامع خود را برگزار كردند اما نكته جالب در ميان تمام اين بانكها ميزان سود تقسيمي آنها بود. براساس اخبار منتشر شده از مجامع، اكثر بانكهايي كه تاكنون مجامع خود را برگزار كردهاند، ميزان سود كمي را براي تقسيم اختصاص دادهاند و اين رقم تقسيمي در حدي است كه نتوانسته رضايت سهامداران را برآورده كند. كارشناسان و تحليلگران بازار در واكاوي اين مساله جدا از شرايط سختي كه اين بانكها در طول يك سال اخير به واسطه تحريمها و اعمال فشارهاي متعدد داشتند و گزارشاتي كه منتشر كردهاند، تقسيم چنين ميزان سودي را ناشي از دستورات بانك مركزي به اين بانكها ميدانند و ميگويند: دستور بانك مركزي مبني بر مجوز بانكها براي تخصيص تنها 10 درصد به سود عامل مهم ديگري بوده كه بر تداوم افت شاخص افزوده است. اين فعالان در يك ارزيابي كلي بيشتر آثار منفي در شاخص را مربوط به سهام اين شركتهاي بزرگ ميدانند كه در زمان رشد هم بيشترين نقش را در روند صعودي شاخص دارند و ميگويند: منفي شدن ذهنيت سهامداران در مورد فروش سهام عامل اثرگذار ديگر افت شاخص و حركت نزولي آن است چراكه به دنبال فروش سهام توسط حقيقيها، حقوقيها كوشيدهاند تا گوي سبقت را از حقوقيها ربوده و در همين راستا روز پس از توافق، قبل از هرگونه عكسالعمل حقوقيها در نخستين لحظات شروع بازار اقدام به فروش سهام خود كردند كه تمام اين موارد منجر شد تا تصور مثبتي كه براي بورس ميشد رنگ ديگري به خود بگيرد.