يك تنيم
مجتبي بيات
1- در كتابخانه‌ام كتابي دارم به نام «اطلس نبردهاي ماندگار». روايت 8 سال جنگ تحميلي، روايت دلاوري‌هاي رزمندگان در 8 سال دفاع مقدس از وطن كه «وطن يعني همه آب و همه خاك... وطن يعني پدر، مادر، نياكان... وطن يعني هويت، اصل، ريشه... وطن يعني دو دست از جان كشيدن... وطن يعني هدف، يعني شهامت... وطن يعني شرف، يعني شهادت... وطن يعني گذشته، حال، فردا، تمام سهم يك ملت ز دنيا... وطن يعني همين جا، يعني ايران...»كيست كه نداند مدافعان وطن در جنگ تحميلي امروز، ققنوس‌وار از خاك پاك آبياري شده با خون سروهاي جان بر كفِ نبردهاي ماندگارِ ديروز برخاسته‌اند و دگربار نبردهاي ماندگار دفاع از وطن رقم مي‌زنند. هم آناني كه سال‌ها در گمنامي بر توان دفاعي كشور افزوده‌اند و امروز با جان بر كفي و شهادت‌طلبي در برابر پليدترين انسان‌ها از كيان ايران و ايرانيان محافظت مي‌كنند. پس ياد آر و هزار هزار بار بخوان كه «ما براي آنكه ايران، گوهري تابان شود، خون دل‌ها خورده‌ايم ... ما براي جاودانه ماندن اين عشق پاك، رنج دوران برده‌ايم». همان رنجي كه در برابر دشمن يك‌تن‌مان ساخته. «ما» يك تنيم براي وطن، براي انسان، براي ايران.
2- در ادبيات علوم اجتماعي مفهوم «همبستگي ملي» معرفِ يك تن شدن است. اين همبستگي به معناي حمايت شهروندان از يكديگر و عامل بقا و قوام دولت - ملت‌هاست. چنانچه شهروندان به مثابه اجزاي يك ملت بهرغم ويژگي‌ها و گرايش‌هاي فرهنگي، اقتصادي، اجتماعي و سياسي متفاوت، حول ارزش‌ها و هدف‌هاي مشترك با يكديگر پيوند مي‌خورند و در رويارويي با چالش‌ها و بحران‌ها، احساس ما بودن و مسووليت جمعي پيدا مي‌كنند. همبستگي ملي نقش اساسي در مقابله با تهاجم خارجي ايفا مي‌كند. اينكه در ايران امروز اقشار گوناگون جامعه از اپوزيسيون تا پوزيسيون، از ورزشكاران تا هنرمندان، از كم‌برخورداران تا ثروتمندان، از دانشگاهيان تا حوزيان، از روشنفكران تا بنيادگرايان و... دوشادوش يكديگر از نيروهاي نظامي و دولتي
مقابله با دشمن را مطالبه مي‌كنند به معناي زنده بودن جامعه، رواج ارزش‌هاي اخلاقي، قوام هويت ملي و تداوم وطن پنداشتن ايران بهرغم تمام مشكلات است. اين همبستگي پشتوانه اصلي نيروهاي نظامي و سياسي براي به شكست كشاندن دشمن و بازگرداندن كشور به مسير صلح و آرامش و توسعه است.
3- در شرايط جنگي پاسخگويي به مطالبه ملي انتقام يكي از مولفه‌هاي اساسي تعيين‌كننده همبستگي ملي است. در واقع حفظ روحيه ملي و ارتقاي همبستگي ملي در دوران جنگ تا حدود زيادي تحت تاثير موفقيت حاكميت در پس زدن دشمن قرار دارد. چنانچه مقام معظم رهبري در فرمان دفاع در برابر تجاوز رژيم صهيوني بيان كردند: «نيروهاي مسلح، رژيم رذل صهيوني را بيچاره خواهند كرد.» رذل و بيچاره دو كليدواژه اصلي اين فرمان هستند. در لغت رذل به معناي فرومايه، ناكس، پست، بي‌شرف، حقير، دني، سفله و ناكس و بيچاره به معناي فرومانده، عاجز، بينوا، مستاصل، بي‌سامان، فلك‌زده، نامراد و درمانده است. در حالي كه در افكار عمومي رذالت دشمن متجاوز امري اثبات شده بود، ساعت به ساعت با تداوم موفقيت‌آميز و غرورآفرين عمليات «وعده صادق 3» انگاره بيچارگي آن نيز تثبيت مي‌شود. به اين ترتيب هر چند اين پايان ماجرا نيست، اما تا اينجاي كار، عمليات وعده صادق 3 با تقويت غرور و هويت ملي و با ايجاد اعتماد به نفس ملي به ارتقاي اعتماد عمومي نسبت به حاكميت به عنوان «مبدا سازماندهي توافق‌ها» منجر شده است.
4- به تعبير بورديو، جامعه‌شناس فقيد فرانسوي «دولت (حاكميت) مكان قدرتِ به رسميت شناخته شده‌اي است كه توافقي اجتماعي پشت سر آن است، توافقي مبني بر اينكه در اين مكان خير عمومي را مي‌بيند و مي‌داند چه چيزي به نفع و خير عموم است». امروز همبستگي ملي و توافق بر سر به بيچارگي كشاندن دشمن شماره يك ايران يكي از مظاهر مسووليت دولت در شناسايي و عينيت‌بخشي به خير عمومي است. اميد كه از فرداي پيروزي، اين همبستگي و وفاق با شناسايي و تحقق ساير انواع خير جمعي تداوم يابد.