معلم نمونه يا نمونهاي از معلمان؟!
شهين دخت ميان دشتي
مسوول گروه صفحه مدرسه
هرساله و بر اساس عرف و سنت اداري تعدادي از معلمان با عنوان معلم نمونه از سوي ادارات آموزش و پرورش مورد تقدير و تجليل قرار ميگيرند.
ادارات در برنامههاي رسمي و كليشهاي كه با توجه به سلايق و مهارتهاي برگزاركنندگان آن به صورتهاي متفاوتي اجرا ميشود با اهداي لوح و هداياي تعدادي از معلمان را كه در فرآيندي اداري و بر اساس دستورالعمل سراسري صادرشده از وزارتخانه به عنوان معلمان نمونه سال تحصيلي انتخاب شدهاند مورد تشويق، تقدير و تجليل قرار ميدهند.
فرآيند انتخاب معلمان نمونه بر اساس دستورالعمل مربوطه نيازمند نقد و بررسي مفصل و جداگانهاي است، اما نكاتي را كه در اين يادداشت كوتاه قابل نگارش است، براي توجه دادن مسوولان و كارشناسان مورد تاكيد قرار ميدهم.
نكته نخست اينكه وقتي از سطح مدرسه بر اساس دستورالعمل فرمهاي مربوط به ارزشيابي عملكرد معلمان و امتيازدهي به آنها تكميل ميشود، آنچنان ضوابطومقررات خود را بر مدير و معاونان و اعضاي انجمن اوليا و مربيان تحميل ميكند كه آنها در واقع يك معلم را كه دستورالعمل درخواست ميكند به عنوان معلم نمونه به اداره معرفي ميكنند نه معلمي كه در عمل از نظر دانشآموزان، اوليا و معلمان آن را نمونه ميدانند و نكته ديگر اينكه شايد معلماني كه به عنوان نمونه انتخاب ميشوند برخي شاخصهاي حرفهاي معلمي را داشته باشند، اما بيترديد فرآيند انتخاب و نقص دستورالعمل به گونهاي است كه نميتوان آنها را الگوي حرفه معلمي دانست و حتي خود معلمان نيز از اين افراد الگوبرداري نميكنند يا به عبارتي معلمان نمونه در عمل چندان مورد رجوع همكارانشان نيستند.
به طور كلي بايد گفت متاسفانه هر سال در واقع نمونهاي از معلمان انتخاب ميشوند تا عرف سنت اداري به جاي آورده شود نه اينكه معلمان نمونهاي انتخاب شوند تا الگودهي شود و اين فرآيند، تحرك و پويايي و اميد و انگيزه را در ساير معلمان افزايش دهد.