يك آلماني در تهران
اسدالله امرايي
اووه تيم را در ادبيات امروز آلمان خلف هاينريش بل مي‌دانند. رمان‌هاي او را در زمره بهترين رمان‌هاي ادبيات آلمان در سي سال اخير به حساب مي‌آورند. او به سعي مترجمان خوبي كه سراغ آثارش رفته‌اند و بعضا به يمن خريد كپي‌رايت آثارش در ايران به خوبي معرفي شده است.
حسين تهراني كتاب «نه‌فردا، نه ديروز» نوشته اووه تيم را ترجمه كرده و انتشارات ققنوس آن را منتشر كرده است. اين كتاب مشتمل بر شش داستان كوتاه است كه زندگي انسان آلماني معاصر را در موقعيت‌هاي زندگي روزمره به تصوير مي‌كشد و به‌سادگي مخاطب را درگير مي‌كند و خواننده خيلي زود با آنها انس مي‌گيرد و رفتار و گفتارشان را در وضعيت‌هاي روايت شده دنبال مي‌كند.
«زير دوش بودم و از ميان بخار آب دنبال شير آب سرد مي‌گشتم. با اين دوش، آدم يا خودش را بخارپز مي‌كند يا از شدت سرما شوكه مي‌شود. ميانه‌اي وجود ندارد. گرم فقط لحظه‌اي است بين سرد و داغ. براي زدودن كف از مو، آدم بايد شيرها را مثل يك اپراتور باز و بسته كند.
از اتاق نشيمن ان دبليو‌اي در حال غريدن است. صبح‌ها مي‌توان صداي ضبط را تا آخر بلند كرد. در اين موقع هيچ‌كس در ساختمان نيست كه برايش ايجاد مزاحمت شود و آنهايي كه ممكن است سردرد بگيرند، يا گوش‌هاي‌شان سنگين است، يا به خود جرات اعتراض كردن نمي‌دهند.
تلفن زنگ مي‌خورد. صداي زنگش نافذ است. كورمال‌كورمال دنبال گوشي مي‌گردم. گوشي كنار تشك است. دوباره خوابي ناآرام داشتم و صبح روي زمين از خواب بيدار شدم. براي دومين مرتبه در اين هفته. صدا مي‌گويد: الو... .»
دام‌گستر را هم حسين تهراني براي نشر چشمه منتشر كرده است، دام‌گستر روايت فساد و تباهي مردي است كه تا گردن در شر فرو رفته. او به كودكي‌اش باز مي‌گردد و ماجراهايي نفسگير را كه بر او و اطرافيانش رفته روايت مي‌كند و از انتظار براي اتفاقي مي‌گويد كه در كمين اوست... رمان مملو از آدم‌ها و رويدادهاي عجيب است و شكواييه‌اي عليه فساد و اختلاس‌هاي هولناك مالي در آلمان سال‌هاي دهه هشتاد. اووه تيم در اين رمانش نيز تاريخ و سياست و گذشته‌هاي فردي را به هم پيوند مي‌زند.
رمان قرمز اووه تيم هم با ترجمه تهراني منتشر شده بود: «رمان قرمز نقبي به گذشته است. از آمال و آرزوهاي جوانان نسل ۶۸ براي برقراري جامعه‌اي برمبناي عدالت اجتماعي، برابري و برادري مي‌گويد، از جنايات كمونيستي و جامعه غرب، از لجام‌گسيختگي منطق سرمايه، از پاشيده شدن بنيان خانواده، از تنهايي پيرمردان و پيرزنان، از سقوط ارزش‌هاي اخلاقي، از تاريخ تاريك آلمان و تكرار احتمالي تاريخ وحشتناك اين كشور.
مورنگا يكي از عجيب‌ترين كتاب‌هاي اووه تيم است، او براي نوشتن اين اثر تا آفريقا رفت تا بفهمد آلمان براي چي در قاره آفريقا براي خودش مستعمره درست كرده بود و از اين مستعمرات چه سودي بهش رسيده و چگونه اداره مي‌شدند. مثلا برادرم، با ترجمه محمود حسيني‌زاد، درخت مار با ترجمه اميد اجتماعي جندقي و راه دور و دراز خانه با ترجمه الهام مقدس اين نويسنده منتشر شده است. حسن ترجمه‌ها اين است كه بلافصل از آلماني ترجمه شده‌اند.