كنايه‌ها و گلايه هاي فيلسوف اصولگرايان
لاريجاني : كساني روي كار آمده بودند كه به ديگران رهنمود مي‌دادند اما به امور داخلي توجهي نداشتند
مريم وحيديان
محمدرضا باهنر و علي لاريجاني دوباره به هم رسيدند. دو سياستمدار نام آشناي اصولگرا كه از اواسط مجلس نهم رابطه‌شان بر سر مسائلي همچون ماجراي راي اعتماد به فرجي دانا و حزب رهروان ولايت شكرآب شده بود، روز به روز در حال بهبود است. چه آنكه علي لاريجاني براي محمدرضا باهنر حكم مشاور رييس مجلس صادر كرد و باهنر هم بلافاصله از لاريجاني خواست تا سخنران اصلي دوازدهمين كنگره جامعه اسلامي مهندسين باشد. چنين بود كه رييس 59 ساله متولد نجف روز پنجشنبه راهي بزرگراه آبشناسان شد تا در تالار آدينه كه اعضاي جامعه اسلامي مهندسين زير سقف آن جمع شده بودند، حاضر شده باشد و نشان دهد كه شراكت سياسي‌اش با محمدرضا باهنر وارد فاز تازه‌اي شده است. لاريجاني در حالي در جمع مهندسين اصولگرا حاضر شد كه پيش از او كاظم صديقي يكي از ائمه جمعه موقت تهران و نمايندگان تشكل‌هاي عضو جبهه پيروان خط امام و رهبري كه باهنر دبيركلي‌شان را بر عهده دارد در سالن اين نشست حضور داشتند. دوازدهمين كنگره جامعه اسلامي مهندسين البته ميهمانان ديگري هم جز علي لاريجاني و كاظم صديقي داشت. سيد رضا تقوي، محمد حسن ابوترابي، محمد مهدي زاهدي، محمد حسن غفوري فرد،مصطفي كواكبيان، لاله افتخاري، غلامرضا مصباحي‌مقدم، محسن يحيوي، محمدعلي اماني، حميدرضا حاجي‌بابايي، حسين سبحاني‌نيا، محمدجواد مفتح و سيدمهدي هاشمي از آن دسته اصولگراياني بودند كه به دعوت باهنر لبيك گفته بودند و در اين مراسم حضور داشتند.
حزب قدرتمند
علي لاريجاني بلافاصله پس از ورود به تالار آدينه، پشت تريبون رفت و حرف‌هايش را با اشاره‌اي به حزب جمهوري اسلامي و نقش آيت‌الله بهشتي آغاز كرد: «در اوايل انقلاب رهبران جمهوري اسلامي با نقش‌آفريني شهيد بهشتي جرياني آغاز شد كه به دنبال آن مانيفست حزب جمهوري اسلامي تهيه شد. شهيد بهشتي به افراد صاحبنظر رجوع كرد تا به حزب بيايند. ايشان ديد دقيقي به تشكيلات داشت و تاكنون احزابي با چنين مشي فكري در كشور وجود نداشته است.» او با بيان همين تك جمله كه «احزاب با مشي فكري» در كشور وجود نداشته، نشان داد كه آمده تاگلايه‌هايش را از وضعيت تحزب در ايران و مديران حزبي كشور بيان كند: «تصور احزاب اين است كه بعد از پايان انتخابات كار تمام مي‌شود به همين دليل افرادي كه از اين احزاب وارد قدرت مي‌شوند ديگر علقه‌اي به حزب ندارند. با اين اتفاق علاوه بر اينكه افراد درون حزب مايوس مي‌شوند، سردمداران آن حزب نيز تصور همه‌كاره بودن را پيدا مي‌كنند؛ موضوعي كه به تعبيري در مورد بني‌صدر نيز رخ داد به‌طوري كه در آن زمان دفتر هماهنگي‌هاي رييس‌جمهور تشكيلاتي را ايجاد كرد تا حزب جمهوري اسلامي را بكوبد اما همين تشكيلات كاركرد حزبي‌اش را از دست داد و به حزب قدرت‌طلب تبديل شد.» علي لاريجاني در ادامه سخنانش از موضوعي سخن گفت كه طي هفته‌هاي گذشته محمدرضا باهنر بارها از ضرورت آن دم زده بود: «احزاب قدرتمند» همين بود كه بي‌هيچ مكثي سعي كرد تا بگويد كه حزب قدرتمند از منظر او چگونه حزبي است: «دركشورهاي غربي احزاب بزرگ منشا كادرسازي و برنامه‌ريزي هستند. حزبي كه سركار است بايد برنامه و كار داشته باشد و آن حزب دولت در سايه نيز دارد. اين بدان معناست كه هيچگاه در وسط امور خاموش نمي‌شود. احزاب بزرگ در كشورهاي غربي علاوه بر تربيت كادر امور را به صورت تشكيلاتي پيش مي‌برند. روندي كه در كشور ما تنها اين سوال را به وجود مي‌آورد كه تشكيلات در چه جايي قرار دارد.»
آخرين صورت وضعيت اقتصادي ايران
لاريجاني پس از آنكه مختصات و مشخصات حزب قدرتمند را اعلام كرد، وارد بخش دوم سخنان خود شد. سخناني كه هم گزارشي از صورت وضعيت كشور بود و هم نقدهايي با رنگ و بوي سياسي از مديريت اجرايي كشور. چه آنكه او با لحن هميشگي و جملات شمرده شمرده به بهانه كالبدشكافي مصايب و مشكلات اقتصادي كشور تاكيد كرد كه كار دولتمردان، نظريه‌پردازي نيست. براي آنكه مخاطبان سخنانش متوجه شوند از چه مساله‌اي سخن مي‌گويد بلافاصله يك مثال زد: «شرايط مثل اين است كه رفتگري به جاي جمع كردن زباله‌ها صبح در خانه شما آمده و مثلا از آثار ماكسيم گوركي براي شما صحبت كند، قطعا در اين موقع شما آن رفتگر را تحسين نمي‌كنيد. وضعيت يك مدير سياسي نيز همين است. مدير سياسي قرار است كشور را درست اداره كند تا آباداني و امنيت ايجاد شود. حال اگر مديري كارهاي ديگري انجام داد و با استفاده از سازوكارهايي كشور را به مسير نادرست برد نمي‌توان آن مدير را موفق دانست؛ فرقي نمي‌كند كه آن مدير اصولگرا يا اصلاح‌طلب يا ليبرال باشد.» لاريجاني در ادامه به‌گونه‌اي سخن گفت كه گويي يك كانديداي انتخابات رياست‌جمهوري است: «وظايفي كه يك دولتمرد انجام مي‌دهد گاهي با امور ديگر خلط مي‌شود. يك عنصر سياسي در سطوح مختلف كه به وجود مي‌آيد اين وظيفه را دارد كه كشور را به پيشرفت همه‌جانبه برساند. نظريه‌پردازي كردن كار يك مسوول حكومتي به معناي يك مسوول اجرايي نيست. بلكه بايد كار اجرايي خودرا به خوبي انجام دهد تا مولفه‌هاي پيشرفت را مردم ببينند. امنيت داشته باشند. »رييس مجلس با همين مقدمه بود كه آخرين صورت وضعيت اقتصادي ايران را با اعلام رتبه ايران با توجه به شاخص‌هاي اقتصادي دربين كشورهاي دنيا اعلام كرد؛ گزارشي كه مشخص كرد اقتصاد ايران از بين 140 كشور، رتبه 102 را در اختيار دارد.
قبيله‌گرايي سياسي
لاريجاني اين آمارها را اعلام كرد تا بازهم برگردد به همان حرفي كه 15 دقيقه قبلش زده بود: «مديريت سياسي و نظريه‌سازي» چنين بود كه تاكيد كرد كه سهم‌القدر مديريت سياسي در مشكلات اقتصادي خيلي هم كم نيست: «وقتي راجع به امر سياسي صحبت مي‌كنيم بايد بفهميم چه مشكلاتي از لحاظ مديريت سياسي داريم. اينكه گروهي سر كار مي‌آيند يا به وظيفه خود آشنايي ندارد يا بدون توجه كارش را انجام مي‌دهد. تاكنون برخي افراد درجايگاه مهم سياسي كشور آمده و به دنبال امورات ديگر رفته‌اند.»رييس مجلس با همين رويكرد بود كه نقص بزرگ مديريت سياسي در كشور را قبيله‌گرايي سياسي دانست و گفت: «مساله امر سياسي در كشور مورد بي‌دقتي يا سهل‌انديشي شده است. درست است كه امر سياسي جزو سخت‌ترين و مهم‌ترين امور كشور است اما بايد براي آن زحمت بيشتري كشيد چون قبيله‌گرايي در اين رابطه مشكلي را حل نمي‌كند. اينكه اصولگرا يا اصلاح‌طلب دور هم جمع شوند بايد براي‌شان اداره كشور مهم باشد و اينكه چه برنامه‌اي داشته و چقدر كار بلد باشند.» وي تاكيد كرد: «بايد تشكل‌ها و احزاب كادر، خلق كنند و براي كشور برنامه داشته باشند چون در حكومت اسلامي كه در راس آن رهبري و ولايت فقيه است مردمسالاري در نهاد آن جدي است. گردش نيرو و تغيير افراد رخ مي‌دهد اما بايد اطلاعات افراد نيز به روز باشد تا وقتي فرد براي اداره وزارتخانه‌اي سر كار مي‌آيد به همه امور مسلط باشد. وزارتخانه، اكابر نيست كه فردي كه وزير مي‌شود تازه بخواهد كار ياد بگيرد.
ايدئولوژي، اصولگرا/مديريت سياسي، عملگرا
لاريجاني همه اين مقدمات را چيد تا به نوعي از بهترين مدل سياست ورزي در ايران رونمايي كرده باشد. او با بيان اين جملات كه بايد در فكر سياسي، آرمان‌ها و عقبه قوي داشت اما در عمل سياسي شرايط متفاوت بود، نشان داد كه سياستمداري است كه اصولگرايانه فكر مي‌كند اما در ميدان مديريت به نسبي‌گرايي و عملگرايي بي‌علاقه نيست. چنين بود كه با بيان مثالي نشان داد كه حالا بيش از هر زمان ديگري اين‌گونه مي‌انديشد: «اينكه گاهي به اصطلاح اتوبوسي افراد را مي‌آورند اشاره به همين اشكال است كه گروهي كه سركار مي‌آيند تنها افراد همفكر خود را بر كارهاي اجرايي مي‌گذارند. در مقام عمل سياسي بايد مقداري نسبيت وجود داشته باشد. بايد در فكر مبناگرا بود اما در عمل هر كسي مي‌تواند براي اداره كشور توانمند باشد. حتي مي‌توانيم از اقليت‌ها در سمت‌هاي اجرايي بهره بگيريم. بايد براي اداره كشور از افرادي با سابقه خوب و آشنا به امور استفاده كرد و راه را به روي آنها نبست. بايد از افراد شايسته استفاده كرد نه اينكه همه افراد را اتوبوسي سركار آورد.»
اصولگرايي عمل گرا
لاريجاني در ادامه براي آنكه نظريه «اصولگرايي عملگرا» را به اثبات برساند به وضعيت امنيت ايران در منطقه خاورميانه اشاره‌اي كوتاه كرد و گفت: «همين تصميمات و استراتژي دقيق باعث شد كه ما امروز در اين منطقه بحران‌خيز از وزن امنيتي برخوردار باشيم چون درست تصميم گرفتيم.» وي تصريح كرد: «جمهوري اسلامي در اين راه گاهي از تاكتيك استفاده از ظرفيت‌هاي كشورهاي ديگر استفاده مي‌كند كه برخي به ما خرده مي‌گيرند. آنها به سده‌هاي قبل برمي‌گردند حال اينكه امروز جمهوري اسلامي جزو كشورهاي بزرگ و مهم منطقه است و بايد عقل را در ظرفيت زمان در نظر بگيريم و براي اداره كشور از تاكتيك‌هاي مختلف استفاده كنيم.»فراز پاياني حرف‌هاي لاريجاني، بازگشت به حرف‌هاي ابتدايي او بود: «بهبود وضعيت تشكل‌ها در ايران.»
چنين بود كه اعلام كرد در بررسي موضوع برگزاري انتخابات در مجمع تشخيص مصلحت به‌شدت بر اهميت تشكل‌ها تاكيد كرده است: «بنده در زمان بررسي به موضوع اهميت تشكل‌ها بسيار تاكيد كردم، چون تشكل‌ها اگر در سرنوشت كشور وزن داشته باشند بهتر مي‌توانند فعاليت كنند. اميدواريم در مجلس و در زمان تصويب قانون انتخابات سياست‌هاي كلي انتخابات در قانون نيز تسري پيدا كند.» وي با تاكيد بر اينكه ايجاد حزب قوي منوط به وقت‌گذاشتن، زحمت كشيدن و آموزش افراد است، گفت: «حدود تشكل‌هاي قوي با مرام و مسلك براي كشور ضروري است چون با اين نخبگان مي‌توان به بهترين نحو كشور را اداره كرد.»
مسووليت و محاسبه نفس
كاظم صديقي، امام جمعه موقت 65 ساله پس از آنكه لاريجاني حرف‌هايش را زد و رفت، ترجيح داد تا به جاي حرف‌هاي سياسي از زودگذر بودن مقامات سياسي و دنيوي سخن بگويد و اعلام كند. صديقي با اشاره به شهيدان رجايي و باهنر گفت: «اين دو شهيد هرگز خدا را از ياد نبردند دنيا را براي آخرت مي‌خواستند. ديديم كه هيچ كدام از موقعيت‌شان براي دنيا ذخيره‌اي نداشتند. حركت آنها ضداشرافيت بود.» وي در ادامه با اشاره به ياد و خاطره شهيد آيت‌الله بهشتي اظهار كرد: ايشان طراح و مهندس انقلاب بود و هندسه مديريت را مي‌دانست و برتر از نظام اسلامي يك اسلام‌شناس و يك اسلام‌مدار بود كه در عين مديريتش، معنويت‌محور بود و خود، آبرويش و همه‌چيزش را خرج اسلام كرد. صديقي تصريح كرد: «اين مسووليت‌ها هميشگي نيست؛ رييس مجلس هميشه رييس نيست و رييس‌جمهور هم بيشتر از دو دوره نمي‌ماند و همه مي‌رويم و چيزي با خود نمي‌بريم؛ اينها سرمايه‌اي است كه خدا به ما داده و خودش هم خواهد گرفت.» صديقي با بيان اينكه «هيچ ملتي چنين رهبري كه ما داريم، ندارد»، اظهار كرد: من گاهي بين خودم و خدا به محاسبه اعمالم مي‌پردازم، مي‌گريم و با خود فكرمي‌كنم كه جوابي براي عمر خودم ندارم و آن را باخته‌ام.»
ضرورت حزبي شدن فعاليت‌هاي سياسي در ايران
پس از صديقي نوبت به ميزبان اين گردهمايي رسيد. مي‌شد حدس زد كه باهنر مي‌خواهد از چه موضوعاتي حرف بزند. همين بود كه پس از سلام و عليكي مجدد با حاضران در تالار آدينه همان حرف چند ماه اخيرش را دوباره به عنوان مقدمه سخنان بر زبان آورد: «برخي از نرد‌بان احزاب بالا مي‌روند اما پس از دستيابي به قدرت خود را مستقل مي‌نامند. ما در شرايط سياسي‌مان شاهد پديده‌اي هستيم كه در آن برخي از نرد‌بان احزاب بالا مي‌روند اما پس از آنكه به قدرت مي‌رسند يا وارد مجلس مي‌شوند، مي‌گويند كه ما اصولگرا نيستيم و مستقليم؛ درست مثل همان كساني كه با ليست اميد وارد مجلس شدند اما به كانديداي رياست مجلس آن ليست راي ندادند.» وي افزود: «متاسفانه شرايط به شكلي است كه فعالان سياسي در ليست‌ها شناور هستند و از ليستي به ليست ديگر حركت مي‌كنند؛ چراكه تنها مي‌خواهند به مجلس راه پيدا كنند.» وي با بيان اينكه بايد روند حزبي شدن فعاليت‌هاي سياسي در كشور توسط مسوولان در دستور كار قرار گيرد، اظهار كرد: «پيشنهاد مشخص ما از اين تريبون به مقامات بالاي تصميم‌گير در نظام اعم از دولت، مجلس، مجمع تشخيص مصلحت نظام و ساير نهادها اين است كه روند حزبي شدن فعاليت‌هاي سياسي كشور را در دستور كار قرار دهند و حتي اگر نياز است شرايط را براي اصلاح برخي از اصول قانون اساسي در اين زمينه فراهم كنند كه اين يك مطالبه جدي از سوي قشر فرهيخته كشور است.» باهنر با بيان اينكه تجربه فعاليت‌هاي تشكيلاتي‌ام در جامعه اسلامي مهندسين نشان مي‌دهد كه در نبود احزاب، مردمسالاري ديني به خطر مي‌افتد، اظهار كرد: «تجربه فعاليت‌هاي تشكيلاتي من نشان مي‌دهد كه در نبود احزاب قاعده‌مند، قدرتمند، قانون‌مدار، فراگير و پاسخگو به مردم، بايد از آينده مردمسالاري ديني اظهار نگراني كرد؛ چراكه توليد فكر و انديشه و كادرسازي براي دوام حكومت نيازمند برنامه‌ريزي‌هاي كوتاه‌مدت، ميان‌مدت و بلندمدت است كه با توجه به تجربه‌هاي پيشين، اين مهم جز با تشكيل احزاب فراگير، قانون‌مدار و ملتزم به ولايت فقيه به وجود نخواهد آمد.» وي با اشاره به شيوه حضور كانديداها در انتخابات رياست‌جمهوري نيز اظهار عقيده كرد: «اين يك حقيقت است كه از انتخابات رياست‌جمهوري هفتم تا دهم شاهد اين بوده‌ايم كه كانديداها برنامه‌ريزي منسجم و كارآمدي براي اداره كشور نداشتند و پس از آنكه با راي مردم به پيروزي رسيدند و از آنها پرسيده شد كه چه برنامه‌اي براي اداره كشور دارند، پاسخ‌شان اين بوده است كه ما فكر نمي‌كرديم انتخاب شويم و حالا كه انتخاب شده‌ايم فكري براي اداره كشور خواهيم كرد.» وي همچنين با اشاره به اينكه برخي‌ها با حضور در ليست‌هاي مختلف انتخاباتي وارد مجلس مي‌شوند اما هيچ آشنايي با سياست‌هاي ليستي كه در آن قرار گرفته بودند، ندارند، اظهار كرد: «زمان انتخابات كه فرا مي‌رسد ميلياردها تومان پول از طرف كانديداها و هواداران‌شان خرج مي‌شود كه به مجلس راه پيدا كنند و هر كسي هم با يك پرچم اعتدال، تدبير‌و‌اميد و ديگري با پرچم اصولگرايي يا مستقل بودن به صحن مي‌آيند اما برخي از آنها كه در ليست پاي مختلف وارد شده‌اند و به مجلس راه پيدا كرده‌اند، به درستي نمي‌دانند كه آن فراكسيون و ليستي كه از طريق آن به مجلس راه پيدا كرده‌اند چه سياست‌هايي را براي ادامه راه در نظر دارند.»
اعضاي جديد شوراي مركزي جامعه اسلامي مهندسين چه كساني هستند؟
دوازدهمين كنگره جامعه اسلامي مهندسين روز پنجشنبه با حضور اعضاي شوراي مركزي تهران و استان‌هاي اين تشكل براي برگزاري انتخابات شوراي مركزي و همچنين اصلاح اساسنامه در تالار آدينه تهران برگزار شد. اعضاي شوراي مركزي جامعه اسلامي مهندسين پس از راي‌گيري در مجمع عمومي دوسالانه اين تشكل مشخص شدند. اسامي 21 عضو اصلي و اعضاي علي‌البدل شوراي مركزي جامعه اسلامي مهندسين بدين شرح است:
1- محمدرضا باهنر ۵۱۴ راي2- احمد نيكفر 362 راي3- حميدرضا فولادگر 355 راي 4- محمدمهدي مفتح352 راي5 - حسن غفوري‌فرد 344 راي 6- محمدمهدي زاهدي 335 راي 7- محمدرضا پورابراهيمي 334 راي 8- جبار كوچكي‌نژاد 325 راي 9- سيدمرتضي سقاييان‌نژاد 318 راي10- حسين شيخ‌الاسلام 316 راي 11- عليرضا خجسته‌پور 311 راي12- محمد ناظمي‌اردكاني 288 راي13- علي‌محمد بديعي 285 راي14- اتابك جعفري 265 راي 15- عليرضا جوانمردي 256 راي16- عليرضا شيخ عطار 236 راي17 - سيدمهدي هاشمي 215 راي18- غلامحسين نجابت 214 راي19 - علي‌محمد شاعري 200 راي20 - بهادر وليزاده 193 راي21 - ابراهيم شعرا 181 راي .
اعضاي علي‌البدل: 1- علي بحريني167 راي 2- نقي ابراهيمي‌سنايي 144 راي3- عباس مظفر 140 راي 4- محمدحسين عرب‌پور 138 راي5- ابوالفضل زالي 128 راي.