اميدواري كيانوش عياري
براي اكران فيلمش بعد از شش سال
غباري‌كه بر«خانه پدري» نشسته است
الهام نداف
شش سال از ساخت «خانه پدري» كيانوش عياري مي‌گذرد. در تمام اين سال‌ها كارگردان با اوج و فرود تصميمات مسوولان سينمايي چه زماني كه خبر اكران فيلم به صورت محدود را دادند و چه آن وقت كه نتوانستند دلواپسان را براي روي پرده بردن آن قانع كنند، راه آمده است. عياري سرانجام بي‌توجه به همه وعده و وعيدها ترجيح داد فيلم جديد خود با نام «كاناپه» را كليد بزند.
فيلمي كه احتمالا به جشنواره سي و پنجم فجر هم مي‌رسد. البته كه براي فراموش كردن سرنوشت «خانه پدري» مسوولان سينمايي به كمكش آمدند و او را براي ساخت اثر تازه‌اش تشويق كردند اما زخم «خانه پدري» همچنان براي عياري باز است و در هر دوره‌اي اميد به نمايش آن حتي به صورت محدود دارد. صحبت‌هاي اخير او با ايسنا و انتظارش از وزير جديد فرهنگ و ارشاد اسلامي گواه همين اميدواري است. در ادامه آنچه در اين سال‌ها به سر فرزند عياري آمده است، مرور مي‌كنيم.
6 تير 90
علي سلطاني، مديرعامل ناجي هنر: ما 50 درصد در توليد اين فيلم مشاركت داشتيم و طبيعتا بيشتر دلمان براي آن مي‌سوزد و دوست داريم نمايش داده شود. اما قرار نيست كار خلاف قانون هم انجام دهيم و همچنان تلاش مي‌كنيم برايش نمايش عمومي بگيريم.
25 شهريور 90
جواد شمقدري، معاونت سينمايي دولت دهم: من اين فيلم را نديدم اما كيانوش عياري يكي از فيلمسازان خوب ما است كه معتقدم اگر فيلم «خانه پدري» در جشنواره مي‌آمد مي‌توانست چند جايزه را بگيرد اما آن طور كه شنيدم ايشان مشكل كار را پذيرفته‌اند و اصلاح كرده‌اند.
23 ارديبهشت 91
كيانوش عياري: كاملا از وضعيت اكران «خانه پدري» بي‌خبرم، در واقع اين فيلم سرمايه و حاصل يكي دو سال از زندگي من است كه اكنون گوشه‌اي مانده است. انگيزه‌اي براي پيگيري اكران آن ندارم.
31 تير 91
عليرضا سجادپور، مديركل اداره نظارت و ارزشيابي سازمان سينمايي دولت دهم: ما به هيچ‌وجه اين فيلم را توقيف نكرديم و به نظر ما «خانه پدري» اصلاحيه‌هايي نياز دارد و چون اين اصلاحيه‌ها انجام نشده بود، فيلم نتوانسته پروانه نمايش بگيرد.
21 شهريور 91
سازمان سينمايي با هماهنگي موسسه ناجي هنر «خانه پدري» را براي عموم اصحاب رسانه پخش كرد.
24 شهريور 91
شمقدري: شوراي پروانه نمايش در جلسات خود تصميماتش را نسبت به اين فيلم گرفته است.
14 مهر 91
عياري: اصلاحات فيلم ويرانگر هستند و با اعمال آنها هستي فيلم «خانه پدري» زير سوال مي‌رود.
16 مهر 91
سعيد منتظرالمهدي، مديرعامل ناجي هنر: آمادگي داريم سهم كيانوش عياري را از اين فيلم خريداري كنيم. مي‌خواهيم با خريد اين سهم، تصميم‌گيرنده اصلي خود ما باشيم.
5 آبان 91
مهدي عظيمي، مديركل اداره نظارت و ارزشيابي سازمان سينمايي: ما به آقاي عياري پيشنهاد داديم كه چند دقيقه از ابتداي فيلم كه مشكل زيادي دارد را كوتاه كنند تا به ايشان پروانه نمايش بدهيم. آقاي عياري به عنوان يكي از مالكان فيلم حق دارند كه صحنه‌ها را حذف نكنند. طبيعي است كه اين فيلم هم اگر اصلاحات ارايه شده را انجام دهد، پروانه نمايش مي‌گيرد.
6 شهريور 92
عياري: لعنت بر فيلمسازي كه بخواهد با صحنه‌هاي فيلم، معاني را به مخاطب ديكته كند. بايد منتظر ماند تا ببينيم چه مي‌شود، مدير جديد سينمايي تازه مشخص شده است اما من به گرفتن مجوز براي اين فيلم چندان خوش‌بين نيستم.
13 مهر 92
منتظرالمهدي: بارها عنوان كرده‌ايم كه حاضريم صحنه‌هايي كه موجب خدشه‌دار شدن افكار عمومي مي‌شود را حذف كنيم و اين كار را هم به تهيه‌كننده واگذار خواهيم كرد.
2 دي 92
ديدار كيانوش عياري با ايوبي؛ عياري: با اين مرد مهربان ملاقات كردم اين ديدار انجام شده و منتظر هستيم كه ببينيم در روزهاي آينده مسائل «خانه پدري» چگونه حل خواهد شد.
10 دي 92
منتظرالمهدي: مشكلي درخصوص واگذاري فيلم به آقاي عياري نداريم و اعلام كرديم كه حتي سهم خود را از روي آن برمي‌داريم تا هيچ نامي هم از نيروي انتظامي در آن نباشد، اما هزينه‌اي را كه براي فيلم شده است بدون هيچ سودي به ما پس بدهند.
13 دي 92
عياري: براي پس دادن سهم سرمايه نيروي انتظامي در ساخت فيلم «خانه پدري» توافق شده است.
منتظرالمهدي: ما اساسا با سكانسي از فيلم مشكل داريم. اما در عين حال مي‌خواهيم حق و حقوق كارگرداني كه قابل احترام است، ضايع نشود و نامي هم از نيروي انتظامي در آن نباشد و آقاي عياري خودش مشكلش را با وزارت ارشاد حل كند.
22 دي 92
خبر نمايش «خانه پدري» در بخش خارج از مسابقه در جشنواره فيلم فجر؛ عياري: اين خبر غافلگيرانه است.
12 بهمن 92
اعلام خبر اينكه خانه پدري در آراي مردمي جشنواره فجر حساب نمي‌شود.
19 بهمن 91
عياري: نمي‌دانم اين فيلم در آينده اكران مي‌شود يا خير! من علاقه‌اي به سياه‌نمايي ندارم مرا سانسور نكنيد. در مدت چند روزي كه فيلم اكران داشته است با بازتاب‌هايي برخورد كردم كه همه متفق‌القول مي‌گفتند لزومي نداشت اين فيلم توقيف شود.
5 اسفند 92
عياري: پخش «خانه پدري» به «هدايت فيلم» سپرده شده و اميدوارم بتوانيم پروانه نمايش بگيريم و اين فيلم را اكران عمومي كنيم.
16 ارديبهشت 93
عياري: آرزو مي‌كنم بالاخره پس از گذشت سه سال و نيم، مشكل فيلم «خانه پدري» رفع شود تا بتوانم فيلم ديگري بسازم.
2 تير 93
ايوبي: ما با آقاي عياري سه جلسه مفصل صحبت داشتيم و تاكيد كرده‌ايم كه هر تصميمي شوراي پروانه نمايش بگيرند حق خودم نمي‌دانم كه نظر آنها را وتو كنم اما در ديدارهاي‌مان با ايشان به عنوان يك جامعه‌شناس كوچك گفتم كه با صحنه بسيار خشن فيلم «خانه پدري» مشكل دارم و قرار نبود كه باب خشونت را در سينما باز كنيم.
9 تير 93
كمال تبريزي: من اگر جاي آقاي عياري بودم اين پلان (صحنه زيرزمين) را به‌گونه‌اي در فيلم قرار مي‌دادم كه صداي آن ضربه (ضربه زدن برادر بر سر خواهر) باشد و فقط تصوير آن لحظه نباشد و بقيه صحنه هم باقي بماند، چون به نظرم اينگونه تاثير فيلم بيشتر مي‌شود.
20 مرداد 93
خانه‌پدري با 9 بار نامزدي در هشتمين جشن انجمن منتقدان سينماي ايران ركورد دار شد و در نهايت سه تنديس اين جشن را گرفت.
2 شهريور 93
اميرحسين علم‌الهدي، مديراجرايي و دبير شوراي سياستگذاري گروه «هنر و تجربه» از مذاكره براي اكران فيلم «خانه پدري» در اين گروه خبر داد.
18 شهريور 93
كيانوش عياري خطاب به عليرضا رضاداد (مشاور رييس سازمان سينمايي و دبير جشنواره فيلم فجر): به نظر مي‌رسد فيلم‌هاي من، جعفر پناهي و برخي ديگر از دوستان دچار اين سوءتفاهمات بچه‌گانه مي‌شود و اينگونه است كه فيلم ديگران اكران مي‌شود و آب از آب تكان نمي‌خورد.
27 مهر 93
عياري: اگر خشونت ابتدايي خانه پدري من اينقدر آزاردهنده است، اسم اين اسيدپاشي‌هاي اصفهان را كه به نوعي يك اقدام تروريستي است، چه بايد گذاشت؟
29 مهر 93
گروه سينمايي «هنر و تجربه» در حالي اكران تعدادي از فيلم‌ها را آغاز كرده كه با وجود اعلام قبلي مبني بر نمايش «خانه پدري» در اين گروه، هنوز خبري از وضعيت نمايش آخرين ساخته كيانوش عياري نيست. اين فيلم همچنان پروانه نمايش نگرفته است.
20 آبان 93
نوش‌آبادي: نامه كميسيون‌هاي فرهنگي و اصل 90 مجلس پيرامون اكران نكردن چند فيلم پابرجاست. ما اكنون تنها 10 فيلم در نوبت اكران داريم كه روي دو فيلم حساسيت بيش از حد وجود دارد و متاسفانه به سوژه‌اي براي ناديده گرفتن خدمات وزارت ارشاد تبديل شده است. (خانه پدري يكي از اين فيلم‌هاست)
26 اذر 93
اميرحسين علم‌الهدي، دبير اجرايي گروه سينمايي «هنر و تجربه» اعلام كرد خانه پدري بدون هيچ تغييري در تمام سالن‌هاي گروه سينمايي هنر و تجربه در سراسر كشور هم چون گرگان، اصفهان و مشهد اكران خواهد شد.
30 اذر 93
«خانه پدري» پس از حدود چهار سال بالاخره مجوز نمايش گرفت كه با محدوديت سني و تعداد سكانس‌ها و سينماهاي محدود، اكران شود.
7 دي 93
بر اساس اطلاعيه گروه هنر و تجربه اكران رسمي فيلم «خانه پدري» به كارگرداني كيانوش عياري كه قرار بود از 8 دي ماه آغاز شود تا فراهم شدن شرايط مناسب، به تعويق افتاد.
9 دي 93
نوش‌آبادي: اين فيلم پنج سال پيش ساخته شده و هر سال به دلايلي مجوز اكران نگرفته است. البته دلايل عدم‌نمايش آن نه سياسي است و نه امنيتي، فقط به دليل داشتن چند صحنه جنايي است كه خشونت را ترويج مي‌كند و آثار سويي بر روح و روان جامعه مي‌گذارد.
12 دي 93
ايوبي از عياري به دليل اكران نشدن خانه پدري عذرخواهي كرد و عياري نيز در جواب او گفت: در ميان زيان‌هاي متعددي كه عدم‌نمايش «خانه پدري» از جنبه‌هاي مختلف مالي و غيرمالي داشت، شايد تنها يك دستاورد حاصل شده باشد و آن هم عذرخواهي آقاي ايوبي است.
4 بهمن 93
عياري: «خانه پدري» تجربه غم‌انگيزي برايم بود و غم‌انگيزتر اين است كه ما كرگدن شده‌ايم. الان به فكر فيلم بعدي‌ام هستم.
10 بهمن 93
علي جنتي، وزير سابق فرهنگ و ارشاد دولت يازدهم: برخي فيلم‌ها هستند كه با نوعي از ارزش‌هاي ما سازگار نيستند، مثلا فيلم «خانه پدري» كه البته به بقيه حاشيه‌هايش كاري ندارم را مي‌توان مثال زد چون هر فيلمي كه بخواهد در كشورهاي ديگر هم با صحنه‌هاي خشن نشان داده شود، محدوديت سني دارد. نمايش اين فيلم هم براي يكسري از نخبگان اشكالي نداشت و ما گفته بوديم آن را در موزه سينما نمايش دهند تا نخبگان و هنرمندان بتوانند ببينند اما طبيعي بود كه براي عامه مردم نمي‌توانستيم به راحتي اجازه دهيم تا همه ببينند.
19 اسفند 93
ايوبي در مراسمي از عياري تقدير و از او به عنوان مرد اخلاق و ادب سينماي ايران ياد كرد.
25 آبان 94
نمايش فيلم «خانه پدري» در دانشگاه تهران لغو شد.
6 ارديبهشت 95
ايوبي: درباره آقاي عياري خبر خوب اين است كه مي‌خواهد فيلم بسازد. چون براي من مهم اين است كه آقاي كيانوش عياري متوقف نشود. بارها هم به ايشان گفته‌ام كه بايد شما را از «خانه پدري» درآوريم تا فيلم بعدي خود را بسازيد، چون به هر حال نمي‌توانيم ايران را از فيلمسازي چون كيانوش عياري محروم كنيم.
17 آبان 95
درخواست هيات‌رييسه شوراي عالي تهيه‌كنندگان از صالحي‌اميري براي اكران فيلم‌هاي در حال توقيف از جمله خانه پدري.
9 آذر 95
نمايش خانه پدري در شهرها و ايالت‌هاي كشور امريكا.
15 آذر 95
عياري: از مسوولان انتظار پيگيري و همراهي داشتم اما تا اين لحظه هيچ عايدي‌اي از اين منظر به دست نياورده‌ام. معتقدم تمام مسائل مرتبط با فيلم «خانه پدري» يك سوءتفاهم است؛ سوءتفاهمي كه مثل يك سنگ در چاهي افتاده شده و حالا صد نفر عاقل بايد جمع شوند تا آن را بيرون آورند.