افزايش تقاضا در نيمه اول
فشار عرضه در نيمه دوم
ميترا فرخ پور لنگرودي
كارشناس ارشد مديريت و فعال بازار سرمايه
هفته گذشته در ادامه اعلام خبرهاي خوب شركتها در پيشبيني سود سال آتي، موج دوم بازگشايي نمادها به ويژه نمادهاي بانكي نيز به راه افتاد تا در اين گروه تنها دو نماد مربوط به بانك صادرات و پاسارگاد در انتظار بازگشايي بمانند. دركنار اين عوامل، تاثير عوامل خارجي مثل رشد بازارهاي جهاني و اتفاقات و اخبار سياسي در بعد كلان، اميدواريهايي را به بازار سرمايه بازگرداند تا اقبال سهامداران به خريد افزايش يابد. در طول هفته گذشته اخبار مثبت خارجي باعث رشد قيمتهاي جهاني شد و قيمت نفت نيز از زمان توافق اوپك و ديگر توليدكنندگان بر سر كاهش توليد در ماه نوامبر، افزايش يافت ولي با وجود عوامل ذكر شده و باتوجه به تمايل فعالان به خريد، انگيزه فروش سهام به دليل نزديكي به روزهاي پاياني سال نيز كم نبود. نياز به نقدينگي بالاي سهامداران سبب شد تا هرگونه رشد قيمتي با افزايش فشار فروش مواجه شود و به غير از فعالان حقوقي كه نيازمند تامين نقدينگي ضروري خود هستند، برخي از كارگزاريها نيز در روزهاي آخر سال بهدنبال تسويه اعتبارات اعطايي به مشتريان خود باشند. بنابراين اين موارد با افزايش فشار فروش، علتي براي عدم رشد قابل توجه اين روزهاي بازار سرمايه به حساب ميآيند.
در طول هفته گذشته بازار سرمايه شاهد دو مدل رفتار بود، در نمادهاي كوچك از ساعات اوليه بازار، صفهاي خريد حجيم و ادامهدار بسيار چشم نواز بود و در نمادهاي بزرگ معاملات سركوبكننده خودنمايي ميكرد. براي مثال نمادهاي « ساينا» و « اپرداز» در ادامه روند صعودي هفته اول اسفند ماه، هفته گذشته را با رشد به پايان رساندند و نمادهايي مثل «فولاد»، «كگل»، و «ومعادن» در گروه كانههاي فلزي با وجود همراهي قيمتها و اخبار جهاني با فشار عرضه رو به رو بودند. نماد «فولاد» با وجود اعلام رشد 53 درصدي سود96 نسبت به پيشبيني سال 95 و ارائه شفافسازيهاي مربوطه در روز يكشنبه متعادل مورد بازگشايي قرار گرفت و در طول هفته معاملات منفي را پشت سر گذاشت. در ساير گروههاي بازار نيز در طول هفته، افزايش تقاضا در ساعات اوليه بازار جاي خود را با افزايش عرضه در ساعات پاياني عوض ميكرد. در گروه خودرويي جو مثبتي بر سهام شركت سايپا حاكم بود كه به نظر برخي به فروش احتمالي بلوك «خكاوه» يا شايعه فروش بلوك «رنا» ربط داشت، بنابراين با تاثيرپذيري از آن، نمادهاي ديگر گروه خودرويي با افزايش تقاضا روبه رو شدند هرچند در ادامه موج عرضهها معاملاتي منفي را براي آنها به ارمغان آورد. در اين بين انتشار خبر عدم موافقت افزايش سرمايه نماد «خاور» و تشكيل صف فروش اين سهم، نيز در منفي كردن گروه بيتاثير نبود. در گروه ليزينگي افزايش تقاضا در نماد «ولساپا» قابل توجه بود تا جايي كه صف خريد پرحجمي را در روز شنبه به ثبت رساند ولي مانند بقيه نمادها تمايل به اين سهم نيز پايداري نداشت. درگروههاي فلزي و معدني، نماد «فباهنر» در روزهاي آغازين هفته معاملاتي مثبت، ولي هرچه به آخر هفته نزديكتر شد معاملات منفيتري را به نمايش گذاشت و در گروه فلزات اساسي نماد «فولاد» و «فخوز» و در كنار آنها «فملي» كه پس از كاهش 25 درصدي پيشبيني سود 96 نسبت به پيشبيني سال گذشته و ارايه شفافسازي مربوطه با افت حدود 2 درصدي مورد بازگشايي قرار گرفت، با افزايش عرضه مواجه بود ولي در اين گروه نماد «ارفع» كه در اوايل هفته بازگشايي شد بسيار پرتقاضا هفته را به آخر رساند كه البته در روز پاياني معاملات بهشدت عرضه اضافه و از تقاضاي آن كاسته شد. در مجموع معاملات هفته گذشته با افت 372 واحدي نسبت به هفته ماقبل شاخص كل را به رقم 77475 رساند.
حال با توجه به عوامل ذكر شده و قرار داشتن در روزهاي پاياني سال و اعلام سود پيشبيني شده سال آتي اكثر شركتها، در بخش داخلي بازار، اخبار مثبت پيشخور شدهاند و چنانچه خبر خاصي فرا نرسد، حركت خاصي هم در بازار انتظار نميرود ولي در بخش خارجي سرمايهگذاران در انتظار وضوح بيشتري از سياستهاي اقتصادي رييسجمهور امريكا هستند. افزايش بودجه طرحهاي عمراني، كاهش ارزش دلار و افزايش سرمايهگذاري شركتهاي امريكايي در خود كشور از مهمترين عوامل تاثيرگذار بر قيمتهاي جهاني و از طريق آن بر بازار بورس كالايي محور ما هستند. بسياري از تحليلگران بزرگترين عامل تعيينكننده قيمتهاي جهاني كاموديتيها (فلزات اساسي) را كاهش نسبي ارزش دلار امريكا ميدانند و اعتقاد دارند چنانچه ترامپ در جستوجوي افزايش نرخ بهره نباشد قيمتهاي جهاني روند افزايشي خود را حفظ خواهند كرد بنابراين اميد به رشد قيمت سهام كالايي همچنان پابرجاست و بسياري از تحليلگران بازار سرمايه در انتظار اين رشد نشستهاند.