توانير و آبفا، هشدار دادند
خاموشي در كمين
چهار استان و پايتخت
گروه اقتصادي
تابستان سال 87 بود كه «خاموشي‌هاي برنامه‌ريزي شده» به واژگان ادبياتي وزارت نيرويي‌ها اضافه شد و مشتركان وزارت نيرو هر روز خود را براي تحمل چند ساعت خاموشي آماده مي‌كردند. خاموشي كه به تناوب از صبح تا شب ادامه مي‌يافت تا شايد وزارت نيرو بتواند تاوان تصميمي كه در زمستان قبل از آن گرفته شده بود را با صرفه‌جويي مردم بدهد. تابستان آن سال با همه سختي‌هايش گذشت. صنعتگران كه نخستين قربانيان قطع برق برنامه‌ريزي شده بودند حجم زيادي از زيان‌هاي وارد شده به دستگاه‌ها و تجهيزات‌شان را تحمل كردند و مردمي كه با قطع و وصل شدن برق‌شان وسايل برقي‌شان دچار افت كيفيت شده بود به دومين قربانيان اين ماجرا تبديل شدند تا شايد در تابستان سال آينده با تمهيدات انديشيده شده كمي از بار خاموشي‌هاي برنامه‌ريزي شده كاسته شود.
تابستان 87 با همه سختي‌هايش به پايان رسيد؛ آن هم در شرايطي كه مردم خود را براي يك پاييز بدون خاموشي آماده مي‌كردند. مسوولان وزارت نيرو در همان سال اعلام كردند كه احتمال دارد پاييز را هم با خاموشي‌هاي موردي سر كنند. اما بار سخت رواني گذر از اين تابستان سخت موجب شد تا برنامه‌ريزي‌هاي وزارت نيرو به سمت افزايش توليد برق و تجهيز نيروگاه‌ها براي تامين برق تابستان بعد متمركز‌تر از قبل شود. به اين ترتيب از سال 87 تا 95 تقريبا تابستان‌ها بدون خاموشي برنامه‌ريزي شده به سر شد اما هميشه با ورود توده هواي گرم به كشور مسوولان وزارت نيرويي بودند كه بايد خيال مردم را بابت عدم خاموشي‌هاي برنامه‌ريزي شده راحت مي‌كردند اما با همه تلاش‌ها هنوز در ادبيات ايراني‌ها «خاموشي‌هاي برنامه‌ريزي شده» جايگاه ويژه‌اي پيدا كرده است. حالا بعد از 9سال از آن روزها با ورود سامانه هواي گرم به كشور باز سايه خاموشي‌ها به گونه‌اي بر سر وزارت نيرو و بخش تامين برق كشور سايه افكنده است كه گريز از خاموشي‌هاي برنامه‌ريزي شده براي مردان نيرويي هم سخت شده است، هرچند كه مديران وزارت نيرو سعي دارند كه تاكيد كنند نمي‌خواهند برق مشتركان را قطع كنند اما هشدارهاي متعدد آنها مبني بر كنترل مصرف خانوارهاي ايراني موجب شده تا تلويحا موضوع «خاموشي» مجددا به مهم‌ترين برنامه اجرايي اين وزارتخانه در روي ميز تصميم‌گيري قرار گيرد. اين روزها هشدارهاي گاه و بي‌گاه سازمان‌هاي مرتبط با دماي هوا، توانير و آبفا خبر از افزايش افسارگسيخته مصرف آب و برق مي‌دهد كه همه به خاموشي ختم مي‌شوند. هرچند كه مسوولان سعي دارند تا بگويند نمي‌خواهيم خاموشي داشته باشيم اما گويا اين برنامه جزو لاينفك وزارت نيرو است.
خانگي‌ها مراعات كنند
موضوعي كه محمودرضا حقي‌فام، معاون هماهنگي توزيع شركت توانير براي توضيح آنها مي‌گويد: «ورود موج گرماي هماهنگي در كشور مي‌تواند مشكلاتي را براي تامين برق ايجاد كند، زماني كه يك قسمت از كشور به طور مثال شمال كشور يا جنوب كشور گرم شود مشكلي براي تامين برق به وجود نمي‌آيد، اما زماني كه موج گرما به صورت هماهنگ در سراسر كشور وارد شود نگراني براي تامين برق به وجود مي‌آيد. در حال حاضر اين نگراني وجود دارد كه ميزان بار مورد درخواست شبكه سراسري همزمان در تمام كشور افزايش پيدا كند، لذا انتظار ما اين است كه از روز شنبه تا آخر هفته به خصوص چهار روز آخر كه با يك رشد بار فزاينده روبه‌رو خواهيم شد مردم به مديريت مصرف توجه بيشتري داشته باشند.»وي با بيان اينكه علاوه بر نگراني براي تامين برق نگراني براي ايجاد فشار و مشكل براي آسيب رسيدن به شبكه وجود دارد، مي‌گويد: «ممكن است در هفته آينده شبكه دچار افت ولتاژ شود يا ظرفيت خطوط و ترانسفورماتورها اجازه تامين برق را به طور كامل ندهد. تمام تلاش ما اين است كه نگذاريم وجود بار انرژي زياد در شبكه موجب آسيب به تجهيزات برقي شود اما براي اين كار آنچه بيش از اندازه احساس مي‌شود، مديريت مصرف است. به طوري كه مي‌توان گفت با 4 هزار مگاوات مديريت مصرف از سوي مشتركان خانگي و تجاري اين مشكل به طور كامل برطرف خواهد شد.»حقي فام با اشاره به اقدامات انجام شده براي مديريت مصرف در بخش صنايع، عمومي و كشاورزي گفت: براساس اقدامات صورت گرفته تاكنون 4 هزار مگاوات در اين بخش‌ها مديريت مصرف صورت گرفته و بيش از اين نيز امكان فشار به اين بخش‌ها وجود ندارد بنابراين انتظار داريم كه بخش‌هاي خانگي و تجاري در اين زمينه كمك كنند. بيشترين تمركز بخش خانگي بايد در پيك روز يعني از ساعت ۱۲ ظهر تا چهار بعدازظهر باشد، اگر مشتركان بتوانند در اين ساعات ميزان مصرف خود را به حداقل برسانند مشكلي براي تامين برق وجود نخواهد داشت. بيشترين نگراني‌ها براي استان تهران و خوزستان است چرا كه اگر مديريت مصرف در اين دو استان صورت نگيرد احتمال خاموشي دراين مناطق بسيار زياد است.»
هفته سخت براي مسوولان
در همين حال غلامرضا خوش‌خلق، مديرعامل شركت برق منطقه‌اي تهران با اشاره به سر به سر شدن ميزان توليد و مصرف برق ادامه مي‌دهد: «شبكه سراسري برق با يكديگر متصل است و در حال حاضر شركت برق منطقه‌اي تهران كه شهرهاي تهران، قم و البرز را تحت پوشش خود دارد، حدود 10 تا 11 هزار مگاوات توليد و در همين حدود نيز مصرف دارد، بنابراين شبكه سراسري برق بايد توليد و مصرف آن مورد توجه و بررسي قرار گيرد. وقتي بار شبكه و مصرف برق بالا مي‌رود ذات شبكه سراسري اين است كه افزايش دما پيدا كند و تاسيسات به دليل دماي هوا و بالا رفتن مصرف به سختي كار كنند، در نتيجه روي راندمان شبكه سراسري برق تاثير مي‌گذارد. در شبكه‌هاي بالادستي افزايش بار موجب افت ولتاژ مي‌شود و با اعمال مديريت بار حالت تعادل حفظ و از خاموشي بيشتر جلوگيري مي‌شود. در چند سال گذشته در شبكه‌هاي بالادستي به دليل اينكه سرمايه‌گذاري محدودي صورت گرفته است، نياز به توسعه بيشتر داريم.»خوش‌خلق در پاسخ به اين سوال كه در اطلاعيه وزارت درباره بروز مشكل در شبكه برق بعد از 15 سال پايداري صحبت شده است و به نظر مي‌رسد اين اطلاعيه روزهاي سختي را پيش‌بيني كرده است، مي‌افزايد: «هفته آينده ( جاري)
هفته سختي است؛ چراكه پيش‌بيني درجه حرارت در تهران بالاي 40 درجه است، بنابراين وقتي احساس گرما افزايش يابد مصرف برق رشد خواهد داشت و همراهي مردم در صرفه‌جويي مصرف برق بيش از پيش نياز خواهد بود. اميدواريم با همراهي مردم كه خيلي هم پيچيده نيست از ساعت 12 ظهر تا 16 مردم مصرف برق خود را كاهش دهند پس مي‌توانيم اين هفته را هم بدون خاموشي عبور كنيم.»وي در پاسخ به اين سوال كه آيا واقعا خاموشي ناشي از كمبود توليد برق نداريم، گفت: «خاموشي ناشي از كمبود توليد و با برنامه‌ريزي برق نداريم.»
برنامه براي خاموشي نداريم
گويا موضوع اعلام عدم برنامه‌ريزي از پيش تعيين شده خاموشي موضوعي است كه همه مسوولان وزارت نيرو قصد دارند بر آن اصرار كنند كه آرش كردي، مديرعامل توانير هم با تاكيد
بر اينكه «مجموعه صنعت برق تمام توان خود را براي تامين برق مشتركان به كار گرفته و با توجه به برنامه‌هاي از پيش تعيين شده، هيچ برنامه‌اي براي اعمال خاموشي ندارد» مي‌گويد: « شبكه برق در سال جاري مصرف برق ۵۵ هزار و ۳۶۴ مگاواتي را در روز۱۴ تيرماه كه با رشد
۷ درصدي نسبت به مدت مشابه سال گذشته همراه بود، با موفقيت پشت سرگذاشت و نشان داد كه تمام توان صنعت برق كشور در خدمت مشتركان عزيز به‌كار گرفته شده تا كوچك‌ترين محدوديتي در تامين برق ايجاد نشود.»مديرعامل شركت توانير ادامه مي‌دهد: «مشتركان خانگي مي‌توانند در ساعت‌هاي ۱۲ تا ۱۶ با استفاده از راهكارهايي چون تنظيم درجه كولرهاي گازي بين ۲۳ تا ۲۵ درجه سانتيگراد، استفاده از دور كند كولرهاي آبي، عدم استفاده از وسايل پرمصرف و عدم استفاده همزمان از وسايل پرمصرف برقي در ساعت‌هاي مذكور، ضمن كمك به كاهش هزينه‌هاي خانواده خود، صنعت برق را نيز در امر خدمت‌رساني ياري كنند. ركورد همكاري مشتركان صنعتي و كشاورزي در روز ۱۴ تيرماه سال جاري به ثبت رسيد و در آن روز همكاري مشتركان مذكور باعث كنترل مصرف برق و عدم افزايش پيك برق به بيش از ۵۵ هزار و ۳۶۴ مگاوات شد.»
وي البته خاموشي‌هاي موردي را
رد نمي‌كند و مي‌گويد: «هر از گاهي ممكن است خاموشي‌هاي موردي و نقطه‌اي به دليل مشكلات فني در ساعت‌هاي اوج مصرف پيش آيد كه در تمام دنيا اتفاقي طبيعي است، اما هيچ برنامه‌اي جهت اعمال خاموشي نخواهيم داشت.»