شاعري كه دنبال حرف روز بود

سال گذشته و در همين روزها نام خواجوي كرماني براي اولين‌بار در تقويم ثبت شد و حالا در آستانه سال اول اين ثبت مهم، كرماني‌ها در تدارك برنامه و همايشي براي اين شاعر هم‌محلي هستند. خواجوي كرماني، شاعري است كه در سده هفتم به دنيا آمده و در قرن هشتم هم از دنيا رفت. خواجوي كرماني تمام جواني را در سير و سفر بود. او در سلطانيه به درگاه ايلخانان پيوست و براي مدتي هم در شيراز زندگي كرد. خواجوي كرماني در ادبيات ايران به «نخلبند شعرا» معروف است؛ چرا كه تلاش مي‌كرد تا شيوه‌هاي مختلف شعراي ديگر را تقليد كند و همين تقليد باعث شد تا اين لقب به او اعطا شود. به طور مثال مثنوي «روضه‌الانوار» نه تنها در وزن بلكه در اسلوب شعري تقليدي از «مخزن‌الاسرار» است و «گل و نوروز» به پيروي از خسرو و شيرين است و «هماي و همايون» به شيوه اسكندرنامه است اما اگر به مسيري كه اين شاعر طي كرده نگاهي بيندازيم. متوجه مي‌شويم كه تسلط خواجو به ادبيات كهن از روحيه‌ برتري‌‌جويي و قدرت‌طلبي او حكايت دارد. خواجوي كرماني در آثارش در تلاش است تا برگذشتگان خود غلبه كند و حرف روز و روزگار تازه را بزند. تنوع آثار او نشان مي‌دهد كه با روزگار خود دايم در تعامل است و بنابر مناسبت دوست دارد از هرنوع و قالبي سخن بگويد. خواجوي كرماني زبان‌دان است و هم به فارسي و هم عربي شعر دارد. او تسلط كافي به علوم و معارف دارد و مبارزه طلبي است كه ادعاي برتري از ديگران دارد و مدام در تلاش براي طبع‌آزمايي و خود را به رخ ديگران كشيدن است. در كنار تمام اينها، اين شاعر كرماني ادبيات سياسي متفاوتي نسبت به شاعراني مانند حافظ دارد و با قدرت در شعرهايش حاضر مي‌شود. خواجوي كرماني نقشي مهم در حفاظت از ادبيات كهن دارد و با اين روايت كوتاه مي‌شود او را در رده كوه‌هاي استوار تاريخ ادبيات ايران قرار داد و هرسال در هفدمين روز زمستان، يادي از او كرد.