خيام يا روزبهان بقلي؟
رضا ضيا
هنگام سپيدهدم خروس سحري / داني كه چرا همي كند نوحهگري
يعني كه نمودند در آيينه صبح / كز عمر شبي گذشت و تو بيخبري
هميشه شعرِ بالا را به نام خيام خوانده و شنيدهايم. ولي استاد سيد علي ميرافضلي در اين باره ميگويد: «در ص 894 بياض تاج الدين احمدوزير، اين رباعي با عنوانِ «للشيخ العارف روزبهان قدس سره» به چشم ميخورد... استادهمايي نيز در ص 51 مقدمه كتاب خويش (طربنامه) آن را به نقل از جنگ خطي مورخ 875 هجري متعلق به سهيلي خوانساري، از شيخ روزبهان دانسته و نسبتِ آن را به خيام رد كرده است. در مجموعه خطي مورخ 814 -813 هجري موزه بريتانيا نيز، رباعي يادشده به نامِ شيخ روزبهان بقلي است. با اين حساب نسبت دادنِ آن به خيام ديگر وجهي ندارد». (رك: مقاله «رباعيات خيام در شش جنگ كهن فارسي»، صص 17-16