سخنگوي يك نهاد روحاني- سياسي مهم در نظام است كه ماهيتا باعث مي‌شود، ارتباط با رسانه‌ها فراگيرتر و البته راحت‌تر باشد، اما معمولا به صورتي گزينشي با رسانه‌ها در تعامل است. سيد احمد خاتمي، امام جمعه موقت تهران و عضو مجلس خبرگان رهبري اين‌بار اما به مناسبت چهلمين سالگرد انقلاب اسلامي با ايسنا گفت‌وگو كرده است. گفت‌وگويي كه البته بيشتر حول محور مجلس خبرگان و رويكردهاي كلان نسبت به انقلاب و بحران‌هاي پيش‌روست و در طول مصاحبه اشاره‌اي به اظهارات پرحاشيه اين تريبون‌دار جمعه نشده است.
دستاوردهاي انقلاب 40 ساله جمهوري اسلامي ايران
در ابتداي اين گفت‌وگو سيد احمد خاتمي به پرسشي در مورد دستاوردهاي 40 ساله انقلاب اسلامي اشاره كرد و با دسته‌بندي مشخصي 3 رهاورد را در آستانه 40 سالگي انقلاب ميانسال جمهوري اسلامي به ترتيب بيان كرده است.به زعم اين عضو مجلس خبرگان رهاورد اول، استقلال كشور است، حقيقتي كه به گفته خاتمي «خود طاغوتي‌ها هم در كتاب‌هاي‌شان دارند و مي‌گويند رژيم شاه، از سال ۱۳۳۲ به امريكا وابسته بود و قبل از آن به انگليس وابستگي داشت.» اين روحاني عضو خبرگان كه در زمان انقلاب 18 سال نداشت همچنين پيشنهاد مي‌كند اگر كسي حرف او را نمي‌پذيرد به خاطرات حسين فردوست مراجعه كند.
خاتمي رهاورد دوم را انتخاب تعيين سرنوشت به دست مردم ايران مي‌داند و در اين مورد باز هم به كتاب‌هاي خاطرات به جا مانده از پهلوي دوم اشاره دارد و توضيح داده كه «وابستگان به شاه در كتاب‌هايي كه خودشان نوشته‌اند، او را به اين مي‌شناسند كه بيشترين تحقير را نسبت به ملت ايران انجام مي‌داد. اسدالله علم در خاطراتي كه دارد، مي‌گويد شاه مردم ايران را مردم پوفيوزي مي‌خواند.»
رهاورد سوم نيز به گفته خاتمي مساله خفقان رژيم شاه و آزادي جمهوري اسلامي است. او گفته: «در اين باره خاطره‌اي شنيدم كه يكي از مبارزان را در حالي كه لباس بر تن نداشت، روي اجاق گاز نشاندند و اين مبارز تا آخر عمرش نمي‌توانست درست بنشيند؛ چنين شكنجه‌هاي قرون وسطايي در ساواك انجام مي‌شد.»
تقصير مسوولان چيست؟
در بخش ديگري از اين مصاحبه به ماجراي دي ماه 96 اشاره شده است. اعتراضاتي كه از روزهاي آغازين دي در مشهد جان گرفت و به گفته وزارت كشور قريب به 100 شهر را درگيرد كرد. همان زمان تحليل و اطلاعاتي در اظهارات مقامات مسوول وجود داشت كه حاكي از اين بود، گروه‌هاي مخالف دولت براي تحت فشار قرار دادن رييس‌جمهوري و كابينه اين اعتراضات را ترتيب داده‌اند، بي‌خبر از اينكه چنين اعتراضاتي ممكن است از كنترل خارج شده و به سمت ديگري كشيده شود كه «براندازان» مي‌خواهند.
تحليل سيد احمد خاتمي اما وارد اين فاز نمي‌شود. او تاكيد دارد كه «اغتشاشات» صورت گرفته در دي ماه 96 بر اساس آمار با حضور 40 هزار نفر انجام شده كه براي «يك كشور 80 ميليوني» عدد بالايي نيست. او همچنين تاكيد دارد كه «آتش بيار معركه آمدنيوز» بوده و «يكي از افرادي كه از آمدنيوز بيرون آمده و زماني در آن، همه‌كاره بوده است، تصريح مي‌كند كه حتم داشته باشيد شبكه‌هاي جاسوسي بيگانه، آمدنيوز را تغذيه مي‌كنند.»
امام جمعه موقت تهران كه چند هفته پس از اعتراضات دي ماه 96 در خطبه‌هاي نماز جمعه گفته بود: «در فقه ما كسي كه عليه حاكم عادل اسلامي به خيابان بريزد، بزند، بكشد و آتش بزند، ياغي [سركش] است و حكم ياغي در فقه ما اعدام است.» البته بخشي از قصور در اين اعتراضات را متوجه مسوولان مي‌داند.
او گفته: « اگر كسي اين سخن را بگويد كه ما هيچ تقصير و قصوري نداشتيم، ادعاي نادرستي است. تقصير داشتيم و تقصير ما اين بوده كه اين انقلاب را درست به مردم معرفي و خدماتش را درست به آنان منعكس نكرديم.»
فرمان فضاي مجازي بايد دست نظام باشد
«فضاي مجازي سگ هار است» نظر سيد احمد خاتمي در مورد فضاي مجازي بود. او در مصاحبه روز گذشته با ايسنا هم در مورد فضاي مجازي البته با ادبياتي متفاوت صحبت كرده است. او معتقد است كه «متعهدان به انقلاب اسلامي و جوان‌هاي حزب‌اللهي وارد اين فضا شوند، مستند بنويسند، اطلاع‌رساني كنند و پاسخ اراجيف پهلوي‌ساخته را بدهند.» چرا كه «مقام معظم رهبري بر حضور جوانان تكيه دارند و به آنان اميد بسته‌اند و اين ريشه در سيره پيامبر (ص) دارد. ما اميد داريم جوانان حزب‌اللهي ما وارد شوند و با اطلاعات عميق به صورت مستند به جنگ دروغ‌هاي خودساخته كساني روند كه مي‌خواهند با حرف‌هاي‌شان رژيم پهلوي را تبرئه كنند.» خاتمي افزود: حرف اصلي ما اين است كه «اگر كسي بگويد كه فضاي مجازي اصلا نه، بايد بگوييم كه اين آقا نه دنيا را مي‌شناسد، نه ايران را. فضاي مجازي يك واقعيت است و فناوري‌اي محسوب مي‌شود كه عامه مردم را در پوشش خود گرفته است؛ حرف ما اين است كه فضاي مجازي آري، اما بايد فرمانش دست نظام باشد.»
رهبري در بانشاط‌ترين وضعيت خودشان
قرار دارند
سيد احمد خاتمي در نشست خبري سال گذشته كه در قم برگزار شده به شكل‌گيري كارگروه تعيين رهبري در مجلس خبرگان رهبري اشاره كرده بود كه گمانه‌زني‌ها براي تعيين رهبر بعدي جمهوري اسلامي را تشديد كرد. با اين حال خاتمي ديروز تاكيد كرد كه از حرف او سوءبرداشت شده است. به گفته خاتمي از او سوال كردند كه در رابطه با رهبري تدبير خبرگان چيست و او هم تدبير را توضيح داده اما رسانه‌ها اين گونه منتشر كردند كه خبرگان در پي انتخاب رهبر جديد است. خاتمي معتقد است كه اين يك سوءاستفاده بود و «رهبري ما در بانشاط‌ترين وضعيت خودشان قرار دارند و اهل ورزش و پياده‌روي هستند، اما طبيعي است كه بايد به فكر آينده نظام هم بود.حال اگر از من بپرسيد شخص خاصي را در نظر گرفته‌ايد، بنده كه عضو كميسيون تحقيق خبرگان، عضو هيات رييسه خبرگان و سخنگوي هيات رييسه هم هستم، مي‌گويم كه مطلقا يك فرد هم در اين زمينه مطرح نشده است. اين را هم به صراحت و شفافيت مي‌گويم. نه؛ اصلا اينكه فرد خاص يا افرادي باشند، مطرح نشده است.»او همچنين در بخش ديگري از مصاحبه به موضوع «جانشين‌پروري» در كليت نظام اشاره كرده و توضيح داد: «اين پيشنهاد چند بار از سوي افرادي در مجلس خبرگان مطرح شده كه من آن را به كادرسازي تعبير مي‌كنم و آن را كادرسازي براي نظام مقدس جمهوري اسلامي مي‌دانم اما هنوز نهادي - نه نهاد روحاني و نه نهاد ديگري - در عرصه‌هاي مختلف، تدبيري در اين عرصه نكرده‌اند ولي به تدريج كه زمان پيش مي‌رود چهره‌هاي شاخص هم خود را نشان مي‌دهند و استعدادهاي‌شان را از قوه به فعل در مي‌آورند و خودبه‌خود شناخته مي‌شوند، ولي بايد اعتراف كنيم كه در اين عرصه بايد يك كار سامان‌يافته دقيق در حوزه‌هاي مختلف صورت دهيم.»
از تابستان داغ تا فتنه 98
خاتمي در بخش ديگري از مصاحبه به تابستان داغ كه از سوي امريكا مطرح شد، اشاره و تاكيد كرده كه تابستان داغي كه آنها انتظارش را مي‌كشيدند، اتفاق نيفتاده‌است.
خاتمي گرچه مشخصا از گزاره «فتنه 98» استفاده نكرده اما ضمن تشريح نيت امريكايي‌ها در جهت براندازي نظام جمهوري اسلامي گفته كه «ان‌شاءالله اين گردنه را هم پشت سر خواهيم گذاشت و اميدوارم در سال آينده و در چنين زماني بگوييم كه اينها مي‌خواستند سال ۹۸ سال اغتشاش باشد، اما خدا را شكر دودشان به چشم خودشان رفت.» جملاتي كه نشان مي‌دهد او هم با برخي همفكران سياسي‌اش در مورد رخدادهايي در سال 98 هم‌نظر است.در آستانه نهم دي و پس از آن صحبت از «فتنه 98» مطرح شد. سيد احمد خاتمي خطيب جمعه تهران در 7 دي از جمله كساني بود كه بار ديگر پاي حوادث سال 88 را به خطبه‌هاي نماز جمعه باز و از آن سو هم‌ترازش در مشهد موضوع «فتنه 98» را مطرح كرد. بعد از آن اين كليدواژه از زبان برخي ديگر از ائمه‌جمعه و سياستمداران شنيده شد. علي مطهري از كساني بود كه نسبت به طرح اين كليدواژه چندين ماه مانده به آغاز سال 98 و انتخابات مجلس در اين سال معترض شد و گفته بود: «من دقيقا نمي‌دانم بر چه اساسي اين صحبت‌ها مطرح مي‌شود شايد بهتر باشد از خود اين افراد سوال شود كه قرار است دوباره چه فتنه‌اي را برپا كنيد؟!»