اهميت احداث
راه‌آهن ايران و چين
غلامحیدرابراهيم باي سلامي
مهم‌ترين مسير انجام‌نشده راه‌آهن شرق دنيا كريدور خواف- هرات به چين است
طرح بزرگ اتصال راه‌آهن ايران به چين در سفر ابراهيم رييسي به پكن و ملاقات با شي جي پينگ روساي جمهور دو كشور ايران و چين مي‌تواند در اولويت قرار گيرد. اين طرح يكي از مهم‌ترين و راهبردي‌ترين طرح‌هاي بين‌المللي است كه منافع دو كشور را به صورت دايمي در فرآيند توافقات اقتصادي و اجتماعي و توسعه پايدار رقم مي‌زند. راقم اين سطور در مقاله‌اي علمي و پژوهشي زير عنوان «راه‌آهن خواف - هرات و چين فرصتي براي گذار به موقعيت ژئواكونوميك» كه در فصلنامه تحقيقات جغرافيايي منتشر شده است به تحليل ابعاد اقتصادي و فني اين طرح به منظور احياي جاده ابريشم از طريق اتصالات ريلي پرداخته است. كريدور هرات به كاشغر، حلقه مفقوده راه‌آهن با استاندارد بين‌المللي اروپايي است و مهم‌ترين مسير انجام نشده راه‌آهن شرق دنيا، همين مسير است كه ضرورت دارد براي افزايش توان ژئوپوليتيك، ژئواستراتژيك و ژئواكونوميك كشورهاي مسير جاده ابريشم با اولويت بسيار اين طرح در دستور كار دولت‌هاي ايران، افغانستان، تاجيكستان، قرقيزستان و چين قرار گيرد. بعد از احداث راه‌آهن خواف به هرات كه بخش عمده آن در سال‌هاي اخير توسط كشور ايران به انجام رسيده است، مسير هرات به كاشغر براي تكميل مسير غرب به شرق، اهميت بيشتري پيدا مي‌كند. بر حسب سياست‌گذاري و تصميمات استراتژيك ايران و همكاري كشورهاي مسير به ويژه افغانستان و تاجيكستان كه بخش مهمي از ايران فرهنگي هستند...
مي‌توان به احداث اين كريدور فوق‌العاده هم اميدوار شد. اتصال راه‌آهن هرات به مزارشريف، محور اصلي پيوستن اروپا و ايران به تاجيكستان و ديگر كشورهاي آسياي ميانه از طريق افغانستان است.
هرات از دو مسير مي‌تواند به مزارشريف متصل شود؛ مسير شمالي و كوهستاني به سمت بادغيس، فارياب، جوزجان، قيصر و بلخ است كه به دليل كوتاهي مسافت در كريدور هرات به كاشغر، موردتاكيد قرار گرفته است. مسير ديگر، مسير هلالي است كه از سمت جنوب شرقي با عبور از شيندند، فراه، دل آرام، لشگرگاه، قندهار و غزنه به كابل مي‌رسد و از كابل به پل خمري، شيرخان بندر و مزار شريف مي‌رود. مسير مزارشريف به حيرتان در مرز ازبكستان، اكنون با 80 كيلومتر ريل روسي به هم متصل شده‌اند، ولي اگر بنا بر گسترش ريل با استاندارد اروپايي باشد، اين امكان مي‌تواند از طريق گسترش راه‌آهن از شهر شيرخان بندر و از آنجا به شهرهاي قروان تپه، دنقره و دوشنبه تاجيكستان تداوم يابد و از دوشنبه به شهر ساري تاش قرقيزستان و از آنجا به كاشغر چين متصل خواهد شد. شهرهاي تاجيكستان و قرقيزستان مثل ديگر شهرهاي كشورهاي آسياي ميانه، ريل روسي دارند. براي اتصال خطوط استاندارد بين‌المللي ميان اروپا، ايران، افغانستان و چين موافقت و همكاري اين كشورها و عزم دولت‌هاي ايران و جمهوري خلق چين براي احداث و تكميل اين شبكه با ريل اروپايي و ايراني لازم و ضروري است.