جزييات لغو ۳۰ روزه تحريم نفت
افزايش حفاري چاه نفت با لغو تحريم
گروه اقتصادي | ابتداي دولت يازدهم بود كه بيژن نامدار زنگنه، وزير نفت جمهوري اسلامي ايران از توجه به بحث حفاري در توليد نفت صحبت كرد و حتي بر افزايش تعداد چاه‌هاي حفاري در خليج فارس هم تاكيد كرد؛ موضوعي كه بعدا به موضوع دكل‌هاي نفتي ختم شد و مشخص شد كه ايران تنها 54 دكل حفاري در خليج فارس دارد كه بايد براي رسيدن به برنامه‌هاي توليدي تعداد آنها افزايش قابل توجهي يابد.
با همه كشمكش‌هايي كه درباره دكل‌هاي نفتي ايران پيش آمد اما هنوز هم موضوع نياز به دكل‌هاي حفاري در خليج فارس و عزم و اراده براي افزايش تعداد چاه‌هاي حفاري شده ايران يكي از برنامه‌هاي اولويت‌دار در وزارت نفت است. موضوعي كه معاون زنگنه از كنار آن به راحتي نمي‌گذرد و لغو تحريم‌هاي نفتي از ابتداي ژانويه 2016 را دليلي براي برنامه‌ريزي براي افزايش دكل‌ها چاه‌هاي حفاري ايران مي‌خواند.
ايران قصد دارد از ابتداي ژانويه، 500 هزار بشكه بر توليد نفت خود و عرضه آن به بازار بيفزايد و براي اين منظور امير حسين زماني‌نيا، معاون وزير نفت با اشاره به لغو تحريم‌هاي نفتي ايران تا پايان دي ماه، گفته است: «با لغو تحريم‌ها پيش‌بيني مي‌شود تا شش ماه آينده فعاليت شركت‌هاي حفاري ايران چند برابر شود. بر اين اساس بايد براي افزايش فعاليت‌هاي اجرايي در سطح صنعت نفت از هم‌اكنون برنامه‌ريزي و اقدام كنيم. گام‌هاي كليدي براي اجرايي شدن برجام برداشته شده و پيش‌بيني مي‌شود كه تا پايان دي ماه ۱۳۹۴ برجام اجرايي شود و دليل آن حضور نمايندگان شركت‌هاي مختلف نفتي خارجي در تهران، براي همكاري با ايران است.»
اين مقام مسوول با بيان اينكه در دوره تحريم، شركت ملي حفاري ايران به صورت تصاعدي در بخش‌هاي علمي و فني رشد كرده است، ادامه مي‌دهد: «اميدواريم پس از برجام اين رشد تصاعدي با شركت‌هاي صاحب فناوري مدرن در جهان ادامه يابد. هم‌اكنون در برخي شهرك‌هاي صنعتي اهواز قطعات نفت و گاز توليد مي‌شود و اين مهم نشان از استقلال صنعت نفت و حفاري ايران دارد، همكاري شركت‌هاي نفت و حفاري با شركت‌هاي خارجي سبب توانمندسازي بخش خصوصي و توسعه فعاليت در حوزه نفت و حفاري است. امروز در موقعيتي قرار گرفته‌ايم كه براي شركت‌هايي كه قصد همكاري با ايران را دارند، حق انتخاب داريم و در خصوص ارتباط با آنها ملاحظات سياسي را در نظر نخواهيم گرفت بلكه مسائل تجاري و فني آنها براي همكاري در اين صنعت مدنظر است. عمليات نفت به حيات و توسعه زيربنايي كشور بستگي دارد و نبايد آن را با مباحث سياسي درآميخت بلكه بايد ملاحظات مربوط به توانمندسازي صنعت نفت براي همكاري با شركت‌هاي مختلف جهان در نظر گرفته شود.»
برنامه ۱۰ ميليارد يورويي نفتي ايران
در عين حال سلبعلي كريمي، مديرعامل شركت نفت مناطق مركزي هم به پيش‌بيني جذب ۱۰ميليارد يورو سرمايه‌گذاري جديد نفتي در مناطق مركزي ايران، اشاره كرده و گفته است: «در دوران سقوط قيمت‌ها، توسعه صنعت نفت به دليل پايين بودن هزينه‌ها متوقف نمي‌شود. هم‌اكنون به‌طور متوسط روزانه حدود ۱۰۰ هزار بشكه نفت خام در ميادين مناطق مركزي ايران توليد مي‌شود، توليد نفت خام در اين منطقه در دو مرحله ابتدا به ۱۵۰ هزار بشكه و سپس به حدود ۱۹۵ تا ۲۰۰ هزار بشكه در روز افزايش مي‌يابد. هدفگذاري افزايش توليد نفت در مناطق مركزي ايران در قالب اجراي برنامه ششم توسعه حدود ۳۵۰ هزار بشكه در روز است، كه براي تحقق اهداف افزايش توليد نفت در دوران پساتحريم علاوه بر اجراي طرح‌هاي توسعه‌اي، اجراي پروژه افزايش ضريب بازيافت به روش EOR و IOR هم در دستور كار قرار دارد.»
وي با يادآوري اينكه هم‌اكنون ذخيره نفت خام قابل برداشت در مناطق مركزي كشور بيش از ۱۰ ميليارد بشكه برآورد مي‌شود، افزوده است: «علاوه بر اين، در اين حوزه بالغ بر هفت تريليون مترمكعب پيش‌بيني حجم ذخاير گاز طبيعي قابل برداشت وجود دارد.»
وي در عين حال از كاهش تعداد دكل‌هاي حفاري صحبت كرده و با اشاره به نشانه‌هاي افزايش ذخاير گاز طبيعي در مناطق مركزي ايران با كشف و شناسايي ميادين و سازندهاي جديد هيدروكربوري، گفته است: «هم‌اكنون به دليل مديريت منابع مالي و هزينه‌ها، تعداد دكل‌هاي حفاري فعال از ۲۲ دستگاه به ۱۲ دستگاه دكل حفاري در سال جاري كاهش مي‌يابد. البته مهم‌ترين اولويت سرمايه‌گذاري در ميادين نفت و گاز در مناطق مركزي كشور با ميادين مشترك نفت و گاز به ويژه در غرب ايران است، براساس برآوردهاي انجام شده، هم‌اكنون حدود ۱۰ ميليارد يورو ظرفيت و پتانسيل سرمايه‌گذاري در طرح‌هاي نفت و گاز مناطق مركزي ايران وجود دارد.»
مديرعامل شركت نفت مناطق مركزي ايران در پاسخ به پرسش مهر مبني بر افت سرمايه‌گذاري در صنعت نفت ايران همزمان با سقوط آزاد قيمت جهاني نفت خام، نيز توضيح داده است: «قاعدتا زماني كه قيمت نفت كاهش مي‌يابد، بايد هزينه خدمات و سرمايه‌گذاري هم كم شود ولي بايد ببينيم با چه قيمت نفتي مي‌خواهيم سرمايه‌گذاري كنيم. اصولا در بحث انرژي موضوع توجيه مطرح نيست بلكه يك ضرورت است، امكان حذف انرژي از زندگي روزمره وجود ندارد، بنابراين اينكه چه ميزان ضرورت داشته باشد، برمي‌گردد به سيستم‌ها و ساختارها، اتفاقا موقعي كه قيمت‌ها پايين است، بهترين فرصت براي جذب سرمايه‌گذاري در صنايع نفت و گاز ايران است. هم‌اكنون هزينه توليد نفت و گاز طبيعي در ايران در مقايسه با اكثر كشورهاي منطقه خاورميانه و حتي اوپك پايين‌ترين رقم است، شركت ملي نفت ايران طرفدار كاهش قيمت نفت نبوده اما اين كاهش قيمت منجر به جذب و مهاجرت سرمايه‌گذاران خارجي به صنايع نفت و گاز ايران خواهد شد، زيرا هزينه‌هاي توليد در ايران بسيار پايين است.»