پيروزي روحاني، فرصتي براي رهبران كشورهاي منطقه
صادق ملكي
تحليلگر مسائل سياست خارجي
در روزهايي كه خاورميانه در آتش بحران و ناامني مي‌سوزد، نسيم اعتدال از ايران مي‌وزد. مردم ايران در تعاملي سازنده به صلح راي دادند تا نقطه اميدي در تاريكي‌هاي خاورميانه باشند. پيروزي روحاني تنها دستاوردي براي مردم ايران نيست بلكه هديه ايراني‌ها به خاورميانه است با اين پيام كه مي‌توان با توسل به اعتدال به هدف‌هايي كه با جنگ قابل تحقق نيست، جامه عمل پوشاند. با اين انتخاب، ايراني‌ها به صراحت ارزش‌هاي برخاسته از سنت‌هاي دولت داري ايراني را نه تنها به رخ رقيبان منطقه‌اي بلكه به رخ جهانيان كشيدند. پيام انتخابات ايران، پيام صلح و دوستي با منطقه و جهان است. واجدان شرايطي كه راي خود را در سبد حسن روحاني انداختند در حقيقت به صلح راي دادند، صلحي از موضع عزت. برخي از همسايگان ايران نتواستند يا نخواستند از فرصت دور اول رياست‌جمهوري حسن روحاني براي ورود ايجابي به يك تعامل و همكاري منطقه‌اي استفاده و استقبال كنند اما مردم ايران با راي مجدد به روحاني فرصتي دوباره ايجاد كردند تا كشورهاي منطقه نه راي به مديريت يا كنترل بحران بلكه راي به مديريت حل بحران بدهند؛ مساله‌اي كه در زمره سياست‌هاي حسن روحاني در حوزه ديپلماسي است. روحاني همان‌گونه كه با دستور عمل نرمش قهرمانانه، به توافق هسته‌اي با 1+5 رسيد مي‌تواند در تعامل سازنده با كشورهاي منطقه - به شرط همكاري همه بر اساس رعايت منافع متقابل- زمينه‌هاي عبور از بحران را فراهم كند و بستر ساز صلح پايدار در منطقه باشد. كشورهاي همسايه و منطقه‌اي بايد بدانند كه راه رسيدن به صلح با خريد سلاح هموار نمي‌شود. در آغوش كشيدن صلح حاصل به‌كارگيري عقلانيت و همكاري جمعي كشورهاي منطقه است. مردم ايران با اين انتخابات پشتيباني خود را از راه و مسير اعتدال اعلام كردند اما همزمان مشاركت بالاي مردمي در اين انتخابات نشان داد كه مردم مهم‌ترين تكيه‌گاه نظام سياسي خود هستند. ايراني‌ها با حضور در پاي صندوق‌هاي راي، تضميني براي امنيت خود هم در حوزه داخلي و هم در مقوله سياست خارجي فراهم كردند كه چنين تضمين ملي با خريد پيشرفته‌ترين تجهيزات هم قابل دستيابي نيست. جمهوري اسلامي ايران چه در چهار سال گذشته از عمر دولت يازدهم و چه با انتخاب مجدد رييس‌جمهور مستقر نشان داد كه پايه‌هاي سياست خارجي خود را بر اصل تنش زدايي مبتني كرده و به دنبال نهادينه كردن صلح و دوستي در ابعاد داخلي و خارجي است. امروز دست‌هاي دولت روحاني براي تعميق دوستي‌ها و برقراري صلح دراز شده است و رهبران منطقه اگر اندكي دورانديشي داشته باشند فرصت را از دست نخواهند داد. روحاني تنها به تعميق دوستي وصلح در ايران اعتقاد ندارد بلكه او مردي است كه آرزوي صلح براي منطقه و جهان دارد. بايد ديد چقدر اين نگاه روحاني از سوي ساير بازيگران منطقه‌اي درك شده و به آن فرصت تبلور داده خواهد شد. روحاني همان‌گونه كه با تكيه بر آراي مردم و رهنمودهاي رهبري و قدرت نظامي ايران توانست سايه جنگ را از ايران دور كند مي‌تواند در سايه تعامل منطقه‌اي سايه جنگ و بحران را از خاورميانه دور كند. كشورهايي كه به دنبال بحران‌سازي با ايران هستند بدانند كه آزموده را آزمودن خطاست، هشت سال دفاع مقدس نشان داد كه ايرانيان در جاي خود نه در برابر عراق كه مقابل يك دنيا ايستادگي كردند. اتاق‌هاي فكر كشورهاي منطقه به جاي تمركز روي بحران و جنگ، بهتر است از فرصت ايجاد شده ناشي از انتخابات ايران براي ارتقاي صلح و دوستي استفاده كنند.