پرهيز از افراط؛ زمينه اجماع
مرتضي مبلغ
فعال سياسي اصلاح‌طلب
پيش از واردن شدن به فرآيند سازنده وحدت و اجماع ملي دو پيش شرط مهم را بايد رعايت كرد؛ نخستين پيش شرط نفي افراط و تندروي و خودسري است. تا وقتي كه گروه‌هاي بسيار قليل خودسر و افراطي دو جناح سياسي ميدان‌داري كنند، زمينه و بستري براي رسيدن به وحدت و اجماع ملي وجود ندارد. چه اين گروه‌ها خودسرانه عمل كنند و چه به عنوان ابزار يك جريان فرقي نمي‌كند. در چنين شرايطي به محض اينكه براي حركت‌هاي سازنده پايه‌گذاري مي‌شود، اين جريان‌ها با رفتار و گفتار و كردار مخرب خود همه‌چيز را از بين مي‌برند. شرط دوم اين است كه همگي به اين باور رسيده باشند كه كشور بايد در آرامش باشد و از تشنج و درگيري پرهيز كنند. در فضاي آرام سياسي است كه مي‌توان به حل مشكلات پرداخت و وحدت ملي را محقق كرد. با در نظر گرفتن اين دو پيش فرض مهم‌ترين كاري كه بايد انجام شود، گفت‌وگو و مذاكره است. در نظام مردم سالاري مثل كشور ايران كه چندي است، وارد فرآيند دموكراسي شده، گروه‌هاي مختلفي در عرصه سياسي زيست مي‌كنند. در چنين شرايطي طبيعي است كه اختلاف‌نظرهايي بين افراد وجود داشته باشد. جناح‌ها، احزاب و گروه‌هاي مختلف نظرات متفاوتي دارند و اين اقتضاي يك نظام مردم سالار است. اين گروه‌ها بايد بياموزند كه با هم گفت‌وگو و تعامل كنند. تا اين اتفاق نيفتد مردم سالاري به خوبي محقق نمي‌شود. گفت‌وگو نيز پيش شرط اوليه و مهمي دارد و آن اينكه طرف‌هاي گفت‌وگو بايد براي يكديگر حق قايل شوند. بسيار مهم است كه جناح‌ها آماده پذيرش حرف حق باشند. اين مساله براي تحقق يك گفت‌وگوي مفيد بايد جدي گرفته شود. تا چنين اتفاقي نيفتد، انسجام ملي و تعامل در كشور تقويت نمي‌شود. از طريق گفت‌وگو است كه اجماع ملي تحقق پيدا مي‌كند. جناح‌ها، احزاب و مسوولان در هر رده‌اي بايد چارچوبي را بپذيرند. پايبندي به رقابت برابر و آزاد بسيار مهم است و بايد توسط طرفين پذيرفته شود. براي شروع نيز بايد تمام افراد سابقه‌دار و دلسوز كشور از هر جناحي و در هر مقامي كه هستند، پيشقدم شوند. مقامات بالاي كشور بايد بر سر مسائل اختلافي و مهم كشور گفت‌وگو كنند. همه فعالان سياسي، اجتماعي و فرهنگي بايد به نحوي در حوزه خودشان پيشتاز باشند و زمينه گفت‌وگو را فراهم كنند. اين تنها راه‌حل موجود براي رسيدن به اجماع ملي است. كساني كه درك درستي از مشكلات دارند و ضرورت انسجام و آشتي ملي را درك مي‌كنند، بايد در هر رده، حوزه و تشكلي رقيب خود را دعوت كنند تا مسائل اختلافي در كشور را مورد بررسي قرار دهند تا اجماع ملي در كشور محقق شود.