محمدصادق جوادي‌حصار، فعال اصلاح‌طلب (اعتماد ملي)
جنگ؛ احتمالِ اندك
احتمال درگيري نظامي و جنگ هيچ‌وقت منتفي نيست و هميشه وجود داشته و مي‌تواند هنوز هم وجود داشته باشد اما بايد ديد عكس‌العمل امريكا، و البته افكار عمومي امريكايي‌ها در اين مورد چيست. ممكن است تشويق‌هايي از سوي شركاي منطقه‌اي امريكا براي عكس‌العمل يا حتي درخصوص جنگ تلاش‌هايي وجود داشته باشد كه ترامپ را به عكس‌العمل وادار كند اما به نظر مي‌رسد امريكا مي‌داند ورود به چنين نزاع و درگيري هزينه سنگيني را در پي خواهد داشت چرا كه باتلاقي است كه ورودش با خودشان اما پايان و خروجش معلوم نيست كي و چگونه باشد. بنابراين تصور مي‌كنم هنوز هم احتمال درگيري و جنگ كم است. ممكن است اگر پهپاد ايراني بر فراز ناوهاي امريكايي در آب‌هاي آزاد حركت كند، عكس‌العملي متقابل را شاهد باشيم اما بعيد است كه آنها به حوزه نفوذ يا منطقه جغرافيايي ما تعرض كنند. در واقع احتمال كمي وجود دارد كه امريكا شروع‌كننده جنگ باشد.
مذاكره؛ اتفاق نخواهد افتاد
از شواهد و قراين مشخص است كه پيام‌هايي رد و بدل مي‌شده و هنوز هم رد و بدل مي‌شود. حداقل ديپلماسي رسانه‌اي كار خود را انجام مي‌دهد و امروز بخش بيروني كوه يخي است كه در ديپلماسي ميان ايران و امريكا در حال رخ دادن است. تلاش‌هايي كه آقاي نخست‌وزير ژاپن يا كشور عمان يا حتي برخي كشورهاي اروپايي انجام دادند در جهت بسترسازي براي وقوع اين ارتباط است اما اينكه با شيوه‌اي كه امريكايي‌ها دنبال مي‌كنند بعيد است به صورت مستقيم و رودررو اين مذاكره صورت گيرد. بايد مقدمات فراهم شود و حداقل اين است كه گفت‌وگوها در ادامه برجام و با بازگشت امريكا به اين توافق صورت بگيرد. آنها بايد بپذيرند از همان‌جا كه مذاكره را قطع كردند، شروع كنند. به هر حال انجام اين مذاكره مطلوب است ولي از فضاي موجود استشمام مي‌شود كه در شرايط موجود اين اتفاق رخ نخواهد داد.
بين ايران و امريكا جنگ سرد در جريان است بنابراين ادامه اين جريان حداقل براي طرف‌هاي ذي‌نفع در مراودات اقتصادي بين‌المللي با ايران نيازمند تحركي جديد است. به هر حال تا كي مي‌خواهند با سياست تحريمي امريكا همراهي نشان دهند. همچنين اين سوال مطرح است كه آيا ايران توانايي فريز كردن شرايط را دارد و مي‌تواند بدون مبادلات اقتصادي و مالي در اين عرصه دوام آورد؟ اگر پاسخ منفي است كه بايد حتما فكري به حال اين شرايط كرد. ضرر تداوم اين شرايط بيش از جنگ يا مذاكره است. شرايط كنوني براي ايران و شركاي اقتصادي، شرايط بلاتكليفي است. آيا چيني‌ها، روس‌ها، اروپايي‌ها و... مي‌توانند شرايطي متفاوت از امريكا را در قبال ايران رقم بزنند؟ مسلما كار سختي است. بنابراين نگهداشتن وضعيت كنوني براي ايران قابل تحمل نيست و بايد به سمتي برود كه تكليف خود را با برجام و ساير معاهدات بين‌المللي روشن كند تا اگر قرار است تاوان بدهيم، بهايي نيز بايد دريافت كنيم.