مرهون يك تمدن 3 هزار ساله
احمد نقيب‌زاده٭
جنگ همزاد بشر است و پيوسته نيز جريان داشته و دارد، بنابراين هرگز نمي‌توان گفت دنيا به سمت صلح روان است. اتفاقا در روزگاري به سر مي‌بريم كه چون امكان وقوع جنگ‌هاي جهاني به سبك سابق و استفاده از بمب‌هاي اتمي و مسائل ديگر وجود ندارد، جنگ‌هاي نامتقارن ديگري كه به همان ميزان تلفات دارد در جريان است و هرچه جلوتر مي‌رويم جنگ‌ها تا مدتي بيشتر مي‌شود اما زمان توقف آن معلوم نيست. گرچه گفت‌وگوهايي درباره صلح در جهان صورت مي‌گيرد اما كشورهاي زيادي وجود دارند كه هنوز اسير احساسات و عواطف بوده و هيجانات بر آنها حكمفرما است، بنابراين تن به گفت‌وگو نمي‌دهند. به طور مثال مذاكرات 1+5 تنها از يك تمدن مانند تمدن ايراني و قدرتي مثل امريكا برمي‌آيد، در غير اين صورت اگر چنين چالشي بين هر كشور ديگري صورت مي‌گرفت بدون شك به جنگ ختم مي‌شد. ما ملتي با تمدني سه هزارساله هستيم كه فراز و فرودهاي زيادي را از سر گذرانده‌ايم و براي ما اين باور وجود دارد كه بايد به هر شكل مانع وقوع جنگ شد. در واقع در فرهنگ ما جنگ‌طلبي تعريف نشده اما نمي‌توان درباره ساير ملل نيز به همين شكل حكم كرد چراكه با وجود كشورهاي مختلف با فرهنگ‌هايي متنوع هميشه زمينه براي نزاع وجود دارد. جنگ پيوسته بين كشورهايي درمي‌گيرد كه هيجانات داخلي و همچنين فقر بر آنها حاكم است، بنابراين همواره تناقضاتي وجود خواهد داشت كه بهانه جنگ بين بشريت شود. پس اين تلقي كه جهان به سمت صلح در حركت است تصوري خوش‌بينانه است كه محقق نخواهد شد.
٭استاد علوم سياسي دانشگاه تهران