نابرابريها در پسا كرونا
حسن اميدوار
بيماري همهگير كوويد 19، يك تجربه عمومي و جهاني است كه به طور فزايندهاي زيست جهان اجتماعي را متاثر كرده است، درباره وضعيت كشور در پساكرونا نيز مسائل و چالشهاي متنوعي وجود دارد كه يكي از اين موارد آينده جوانان در پساكرونا است. متاسفانه درك ضعيف مديريت منابع انساني كشور از نقش جوانان در بالانس تنظيمات اجتماعي براي ايجاد ثبات و امنيت بسيار نگرانكننده است.
اهميت نقش جوانان به جهت نيروي قدرتمند جوانان براي ايجاد تغيير در جامعه است. ولي بهرغم اين اهميت توجه شايسته به آن وجود ندارد، به خصوص نسبت به نيمي از اين قشر يعني دختران عزيز و مظلوم اين مرز و بوم. گر چه ممكن است تصور شود كه جوانان نسبتا بدون نگراني از بحران ويروس كوويد 19 در خيابانها هستند و از آثار سوء اين بحران به خصوص از نظر شوكهاي مرگ و مير مصونتر از ساير گروههاي سني هستند، اما بايد توجه داشت همهگيري ويروس كوويد 19 از برخي جهات به سختي به آنها ضربه زده است كه در نهايت ميتواند نگرانكننده باشد. ميليونها دانشآموز و دانشجو اكنون با شرايطي مبهم و با استرس فراوان روبرو هستند و تاثير انزوا و تنهايي جوانان و محروميت آنان از اتصالات اجتماعي به خصوص محروميت از برنامههاي جمعي، ورزشي و فرهنگي نه تنها ناچيز نيست بلكه طبق يافتههاي جديد تاثيرات انزواي اجتماعي و در خانه ماندن جوانان در درازمدت چندين برابر است؛ مخصوصا براي كساني كه والدينشان از آثار همهگيري كرونا، شغل و درآمد خود را نيز از دست داده و تنگناهاي اقتصادي نيز دارند. در اين شرايط كه به نظر ميرسد فعاليتهاي اقتصادي در نتيجه تحريمها و محدوديتهاي بحران كرونا كاهش يافته است، بديهي است كه بيكاريها نيز حتي گسترش يابد و مشاغل افراد جوان را نيز تهديد كند و سهم جوانان از بيكاران هم افزايش پيدا كند. از طرفي افزايش بيرويه قيمتهاي طلا، مسكن و خودرو با استمرار كاهش ارزش پول ملي به عنوان يك مولفه استرسزاي اصلي ميتواند بذرهاي نااميدي را بارور و سرخوردگي جوانان را تسهيل كند. تخيل جامعهشناسي، توانايي ديدن پديدههاي اجتماعي است كه چگونه آنها با هم تعامل و بر يكديگر تاثير ميگذارند. از آنجايي كه شواهد متعدد ميداني نيز نشان ميدهد كه بحران ويروس كرونا توانسته بحرانهاي ديگر را تشديد كند از اين رو آنچه به عنوان دورنماي اقتصادي در نزد جوانان متصور است، تيره و غمناك است؛ به طوري كه ادبيات خشونتآميز نفرت در ميان جوانان محروم به امري عادي تبديل شده است كه تهديدكننده همبستگي اجتماعي است. لذا وقت آن است كه در آناتومي نهادهاي سياستگذار تجديدنظر شود و سياستمداران و برنامهريزان توجه كنند كه جوانان بيپروا و غيرقابل پيشبيني هستند و بيتوجهي به معاش و سرنوشت آنها ميتواند عواقب دردناكي به همراه داشته باشد. به نظر ميرسد براي مقابله و پيشگيري از روندهاي منفي آثار بحران كرونا بر جوانان كشور، مسوولان بايد حمايتهاي گسترده اقتصادي و اجتماعي را براي مراقبت از جامعه فراهم آورند. ناديده گرفتن نيازهاي اساسي جوانان تاثير مخربي بر ثبات و امنيت كشور دارد زيرا نابرابريهاي توزيعي، تنشهاي اجتماعي را به سمت بحران سوق ميدهد.