ما و گرد و غبار بيابان‌هاي عربستان
معصومه ابتكار
چند نكته مهم در مورد صحبت‌هاي آقاي ترامپ درباره خشك شدن ايران و سبز شدن عربستان!
۱) منطقه غرب آسيا، ازجمله ايران و عربستان به دليل عوارض تغيير اقليم دچار افزايش دما و تبخير شده‌اند.
۲) يكي از عوارض اين تغيير اقليم، افزايش شدت و تناوب توفان‌هاي گرد و غبار است كه متاسفانه از مناطق مختلف عربستان مانند ربع‌الخالي با 650 هزار كيلومتر مربع از كانون گرد و غبار در جنوب شرقي عربستان، جنوب و غرب كشور ما را تحت تاثير قرار مي‌دهد. در سال‌هاي مسووليتم در دولت يازدهم بارها در اين مورد كه عدم مديريت كانون‌هاي گرد و غبار عربستان، خسارات فراوانی به كشور ما وارد مي‌كند، گفتم؛ چنانچه در تصوير ماهواره‌اي اخير مشاهده مي‌شود. آن موقع حتي رسما از وزارت امور خارجه خواستم تذكر لازم به عربستان براي مديريت عرصه سرزميني و جلوگيري از خسارت به ايران داده شود، ولي متاسفانه تا امروز و با شدت و تناوب بيشتر شاهد توفان‌هاي گرد و غبار هستيم.
۳) عربستان برخي طرح‌هاي بيابان‌زدايي و كاشت نهال در بيابان اجرا كرده كه البته بايد نتايج بلندمدت آن را مشاهده كرد. مثلا در يكي از گزارش‌هاي عربستان گفته شده كه برنامه دارند
۷ ميليون درخت در رياض بكارند. درحالي كه تهران الان براساس تخمين‌هاي ماهواره‌اي بيش از 3/7 ميليون درخت دارد كه البته نگهداري آن در شرايط كم‌آبي شديد امسال چالش است. ما هم در ايران بايد همه برنامه‌ها را با تغييرات اقليمي سازگار كنيم.
۴) كشاورزي سازگار با محيط‌زيست افزايش بهره‌وري و كاهش برداشت از سفره‌ها، چنانچه در برنامه هفتم آمده در برنامه ايران است كه البته به دليل عوارض سال‌ها جنگ اقتصادي امريكا عليه كشورمان و نوسانات مديريتي در اين زمينه عقب هستيم.
۵) برنامه مديريت كانون‌هاي گرد و غبار در حال اجراست، قانون حفاظت تالاب‌ها كه حقابه آنها را تامين كرده بايد اجرا شود و مصوبه آمايش سرزمين كه آيين‌نامه اجرايي آن نيز اخيرا به تصويب رسيد، در مديريت سرزمين نقش موثري دارد.
كمبود و كاستي مديريتي موثر است، ولي تاثير عوامل خارجي را نمي‌توان ناديده گرفت. يادآور مي‌شود جامعه جهاني در كنوانسيون تغيير اقليم و اسناد آن به مسووليت تاريخي كشورهاي صنعتي و در راس آنها امريكا تاكيد كرده است. چرا؟ چون علاوه بر توليد گازهاي گلخانه‌اي زياد از دوره صنعتي شدن، اكنون نيز رتبه اول توليد اين گازها را دارد؛ يعني مقصرترين در گرمايش زمين و تبعات آن براي كل دنيا، امريكا است.