پس از ناپديد‌شدن اهواز در سونامي خاك
هفت استان در غبار گم شدند
اعتماد: گردو خاك بلند شده از غرب و جنوب غربي كشور، بيشتر شهرهاي غرب كشور را در برگرفت، شهرهايي از گوشه شمال غرب، غرب تا جنوب غرب. ساكنان خوزستان، روز يكشنبه، در گردو خاك بي‌نظيري كه بيشتر شهرهاي‌شان را دربرگرفته بود، در حالي به سختي نفس مي‌كشيدند كه از همه امكانات براي كمك گرفتن از مسوولان ساكن تهران استفاده كردند. عكس‌ها و شرح‌هايشان كه در صفحات مجازي و شبكه‌هاي اجتماعي از زندگي اهوازي‌ها منتشر شد، شاهدي بر اين ماجرا بود. ريزگردها، مدت‌هاست زندگي مردم غرب ايران را زير سايه سنگين خود متاثر كرده است؛ سايه‌اي كه اگر شبيه آن در تهران هويدا شود، همه دستپاچه مي‌شوند و مي‌خواهند هرچه سريع‌تر، رنگ خاكستري را از آسمان تهران بزدايند. متوليان هواي وارد شده به ريه مردم، همگي ساكن تهرانند. شهروندان شهرهاي مرز غربي كشور كه بيش از بقيه نقاط، تحت تاثير اين پديده قرار مي‌گيرند، همگي معتقدند اگر يك چندم اين هجمه ريزگرد در تهران اتفاق بيفتد، شايد مسوولان به فكر مردم ديگر نقاط كشور هم بيفتند، نقاطي كه استتار صورت با ماسك، ديگر دردي از هيچ مرد و زني، پير و جوان و كودكي دوا نمي‌كند. همگي مستعد بيماري‌هاي رنگ و وارنگ تنفسي‌اند، بيماري‌هايي كه شايد به نسل‌هاي بعد منتقل شود و با ايجاد جهش در ژن‌هاي‌شان، كودكاني را كه از آنها در جاي ديگر و هوايي سالم متولد مي‌شود هم تحت تاثير قرار دهد. سرطان هم كه معمول‌ترين بيماري اين نقاط از كشور شده؛ غولي كه همه گير شدنش، از ابهتش كاسته و همه مي‌دانند كه روزي نه خيلي نزديك و نه خيلي دور، از مبتلايان به اين بيماري خواهند بود. شايد تنها توفان خردادماه تهران، گوشه‌اي از آسمان هميشه قرمز اهواز و شهرهاي اطرافش را نشان تهراني‌ها داد، آسماني كه متوليان سلامت، هوا و محيط زيست جامعه، تنها شايد نگراني و دغدغه‌شان شود كه در پايتخت رخ دهد. اهالي استان‌هاي غربي و جنوب غربي كشور، مدت‌هاست مي‌خواهند صداي گرفته‌شان را به پايتخت‌نشينان برسانند، صدايي كه به سختي شنيده مي‌شود و با شانه خالي كردن از زير بار مسووليت توسط مسوولان، مواجه مي‌شود. جريان باد آغشته به ريزگرد از خوزستان بلند شده، سرراهش ايلام و كردستان را هم غبارآلود كرده. سري به كمي شمال‌تر، سمت آذربايجان‌هاي غربي و شرقي زده و در نهايت زنجان و همدان را هم آلوده كرده است. كارشناسان هواشناسي معتقدند اين جريان در خوزستان تا چهارشنبه ادامه دارد. اما جهت وزش باد نشان از اين دارد كه به سمت مركز و شمال كشور در حال حركت است.
آماده باش در اهواز
رييس مركز سلامت محيط و كار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي گفت: كليه مراكز درماني استان نيز براي ارايه خدمات به مراجعان در آماده‌باش كامل به سر مي‌برند. به گفته خسرو صادق‌نيت، منشا آلودگي هواي اهواز داخلي است. دو سري اقدامات در حوزه پيشگيري و درمان با هدف كنترل آسيب و درمان افراد با مشكلات قلبي و تنفسي تاكنون انجام شده است؛ اقداماتي چون تعطيلي مدارس و ادارات در روزهاي شدت آلودگي نيز با هدف كاهش آسيب‌هاي ريزگردها در منطقه صورت گرفته است. صادق‌نيت با اشاره به تامين ماسك‌هاي مناسب براي روزهايي كه آلودگي شديدي در منطقه وجود دارد، اشاره كرد و گفت: در اين خصوص براي افرادي كه به هر دليلي ناچار به حضور در هواي آلوده هستند، ماسك تدارك ديده شده و بين آنها توزيع شده است. وي تاكيد كرد: در مواقعي كه به يكباره و به‌طور ناگهاني شدت آلودگي افزايش مي‌يابد، در اقدامي فوري به تعداد كافي ماسك از طريق آمبولانس‌ها و ماشين‌هاي هلال احمر در سطح شهر بين مردم توزيع مي‌شود تا افرادي كه به‌طور ناگهاني حين انجام فعاليت‌هاي روزانه خود گرفتار آلودگي شديد ريزگردها شدند بتوانند تا حدودي از آسيب بيشتر در امان بمانند.
ريزگردها به تهران نمي‌رسند
مركز پيش‌بيني هواشناسي از تداوم باد همراه با گردو غبار در همه استان‌هاي وارد شده سخن مي‌گويد، بادي با سمت و سوي جنوب به شمال كه از خوزستان شروع شده و تا آذربايجان هم پيش رفته است. احد وظيفه، مديركل پيش‌بيني هواشناسي به اعتماد مي‌گويد: «وزش باد قابل توجه تا چهارشنبه ادامه دارد، اما براي اين منطقه، بارش پيش‌بيني مي‌كنيم و اميدواريم با بارش، هواي اين شهرها صاف شود. جريان باد ايجادشده، باد جنوب به شمال است كه به تهران نمي‌رسد. بارش باران پراكنده در جنوب خوزستان، شدتش را كم كرده است. اما اين ريزگردها در همان شهرها و استان‌هاي غربي كشور مي‌مانند و به پايتخت يا شهرهاي مركزي نمي‌رسند.»رييس سازمان حفاظت محيط زيست، اقدامات دولت گذشته براي كاهش آلودگي هواي اهواز را بي‌نتيجه دانست. معصومه ابتكار در اين خصوص به ايلنا گفته است: «در سال‌هاي گذشته فعاليت زيادي در اين مورد و موارد مشابه انجام نشده است، به‌طوري كه اكنون ناگهان با بحران‌هاي شديد در مورد اين مساله و مسائل بسيار ديگري مواجه شده‌ايم. احياي تالاب‌ها در رفع اين مشكل بسيار موثر است كه براي تحقق آن بايد الگوي كشاورزي و آبياري در ميان كشاورزان تغيير پيدا كند.»وي ادامه داد: دولت قبل در زمينه بين‌المللي، در نشست با عراق و نشست‌هاي منطقه‌اي تلاش‌هايي را در راستاي تفاهم براي مهار ريزگردها انجام داده بود، همچنين براي ايجاد تفاهم با وزارت نفت در زمينه مالچ‌پاشي نيز اقداماتي صورت داده بود، اما هيچ كدام از اين موارد به نتيجه نرسيد.»به گفته او، متاسفانه تشديد بهره‌برداري بي‌رويه از منابع آب طي اين سال‌ها، آسيب‌هاي بسياري را ايجاد كرده است. يكي از اتفاقاتي كه در كل كشور از جمله خوزستان رخ داده، بحث تشديد و برداشت بي‌رويه از آب‌هاي زيرزميني و روان‌آب‌ها بوده كه از ضابطه و چارچوب تخصصي و قانوني خودش كاملا خارج شده و لطمات زيادي را وارد كرده است. معاون رييس‌جمهور تصريح كرد: در اهواز علاوه بر ريزگرد، آلودگي‌هاي نفتي نيز تشديد‌كننده آلودگي هوا بود كه در اين زمينه دولت اقدامات خوبي انجام داده است. اكنون «واحد اهواز ۳» كه فرآوري نفت سنگين را انجام مي‌داد و مقدار زيادي گوگرد و آلاينده‌هاي ديگر را وارد شهر اهواز مي‌كرد، فعاليتش به حداقل رسيده است.
گزارش ابتكار از گرد و غبار خوزستان در دولت
رييس سازمان حفاظت محيط زيست در صفحه شخصي خود در فيس‌بوك از روند پيگيري گردوغبار خوزستان در دولت نوشت. معصومه ابتكار در اين خصوص توضيح داد: «از شنبه تا دوشنبه، برنامه‌هاي شش دستگاه اجرايي براي مقابله كوتاه‌مدت و ميان‌مدت با گردوغبار در خوزستان دريافت شد و توسط معاونت انساني تلفيق و ساعت ٦ يكشنبه شب، در دولت ارايه شد. دولت ضمن تاييد كليات برنامه، تنظيم نهايي اعتبارات دستگاه‌ها را برعهده آقاي دكتر نوبخت گذاشت تا در جلسه بعد دولت تصويب نهايي و ابلاغ شود. البته دستگاه‌هايي مانند سازمان جنگل‌ها و مراتع كشور وظيفه اصلي اقدام براي كاشت دارند كه اين كار را در حد اعتبارات سال جاري انجام داده‌اند ولي كافي نيست و با اعتبارات جديد مي‌شود اميدوار بود كه كليه دستگاه‌هاي مسوول وارد عمل شوند. استاندار و مديران استاني هم براي اجراي برنامه آمادگي كامل دارند ولي برنامه بلندمدت است، يك شبه و يك‌ساله حل نمي‌شود، تازه منابع گرد و غبار خارجي هم وجود دارد كه در جاي خود در حال پيگيري است.»