ديپلماسي امام خميني(ره) در نوفل‌لوشاتو (۳)
احمد مازني
مذاكرات نماينده امام با نماينده كارتر
امام خميني(ره) در ادامه بيانات‌شان خطاب به نماينده رييس‌جمهور فرانسه و در پاسخ به پيام جيمي كارتر، رييس‌جمهور امريكا فرمودند: «اگر كودتا بشود از چشم شما مي‌دانم. نمي‌دانم ملت امريكا بعدها چه خواهد كرد و من به حكم اينكه يك شخص روحاني هستم و مصلحت بشر را هميشه در نظر دارم و مصلحت ملت خودم را در نظر دارم، به شما توصيه مي‌كنم كه جلوي اين خونريزي‌ها را بگيريد و نگذاريد اين خونريزي‌ها تحقق پيدا كند و ايران را به حال خود واگذاريد كه اگر بكنيد نه گرايش كمونيستي خواهد داشت و نه ساير مكاتب انحرافي، نه تسليم شرق و نه تسليم غرب خواهد شد. تاكيد مي‌كنم كه اگر بخواهيد آرامش در ايران حاصل شود راهي جز اين نيست كه نظام شاهنشاهي كه قانوني نيست كنار برود و ملت را به حال خود باقي بگذارند تا من يك شوراي انقلابي تاسيس كنم از اشخاص پاكدامن براي نقل قدرت تا امكانات مناسب جهت حكومت مبعوث ملت انجام گيرد و در غير اين صورت اميد آرامش نيست و خوف آن دارم كه اگر كودتاي نظامي بشود، انفجاري بشود در ايران كه كسي نتواند جلوي آن را بگيرد. ملت ايران از كودتاي نظامي نمي‌ترسد براي آنكه ماه‌هاست كه با قدرت نظامي هر چه سخت‌تر با مردم مقابله شده است و نتوانستند آرامش برقرار سازند و الان نظام و ارتش از چند ماه قبل سست و ضعيف‌تر است براي آنكه در باطن ارتش اختلاف ايجاد شده است بسياري به ما مي‌پيوندند و كودتا را خفه مي‌كنند. من به شما توصيه مي‌كنم از كودتا جلوگيري كنيد كه اگر بشود ملت ايران از شما مي‌دانند و براي شما ضرر دارد.
اين تمام پيغام من است به كارتر و اما به دولت فرانسه، از رييس‌جمهور كه در اين كنفرانس (گوادلوپ) از تاييد كارتر از شاه مناقشه كرده است، تشكر مي‌كنم و ميل دارم كه كارتر را نصيحت كنند كه دست از پشتيباني اين شاه و اين رژيم و اين دولت كه همه خلاف قوانين است، بردارند و كودتاي نظامي را تاييد نكنند و جلوگيري كنند تا ايران آرامش خود را به دست بياورد و چراغ اقتصاد به گردش درآيد در آن وقت است كه مي‌شود نفت را به غرب و هر كجا كه مشتري هست صادر كند.» در ادامه گزارش آمده است بعد از اين ملاقات ساندرز، معاون وزارت امور خارجه امريكا پيشنهاد مي‌دهد كه نماينده‌اي از جانب دولت امريكا با نماينده‌اي از طرف امام خميني(ره) براي رايزني در تماس باشند و امام خميني(ره) قبول و دكتر يزدي را به عنوان نماينده خود معرفي مي‌كند و امريكا نيز شخصي به نام وارن زيمرمن را معرفي مي‌كند و اولين ديدار بين نماينده امريكا و نماينده امام خميني(ره) در تاريخ ۲۶ دي ماه ۱۳۵۷مصادف با ۱۶ ژانويه ۱۹۷۹ برگزار مي‌شود. نماينده امريكا متن نامه‌اي را به شرح زير مي‌خواند: «بر اساس اطلاعات و گزارش‌هاي سوليوان سفير امريكا در تهران، نظاميان ايران مساله كودتا را به‌طور جدي بررسي كرده‌اند، ژنرال هايزر مطمئن است كه او آنها را از اين امر منصرف كرده است. آنها [نظاميان ايران] در اين دوره ساكت و آرام خواهند بود، به شرطي كه سربازان تحريك نشوند. به علاوه دولت من معتقد است كه بيانيه آيت‌الله خميني داير بر اينكه ارتش را محافظت كنند، خيلي خوب بوده است. ارتش ايران خيلي خوب آگاهي دارد كه توده‌اي‌ها دعوت به عمليات مسلحانه كرده‌اند و ارتشي‌ها ترس آن را دارند كه يك عمليات حساب شده‌اي توسط توده‌اي‌ها براي تحريك و درگيري بين ارتش و طرفداران آقا به وجود آيد. نيروهاي نظامي وقوع اين امر را بعد از خروج شاه از ايران و در صورت بازگشت فوري و ناگهاني (آيت‌الله) خميني احتمال مي‌دهند. به هر حال ژنرال هايزر مطمئن نيست كه واكنش ارتش در صورت برگشت فوري و ناگهاني آقا به ايران چه خواهد بود. رهبران نظامي علايم و نشانه‌هاي جدي دادند كه در صورت برگشت ناگهاني آقا به تهران براي «محافظت از قانون اساسي» ممكن است وارد عمل شوند. به اين دليل است كه دولت من معتقد است، ضرورت اساسي دارد كه نمايندگان صلاحيت‌دار آيت‌الله خميني با رهبران نظامي ملاقات كنند كه به يك تفاهم اساسي برسند بنا به قضاوت دولت من، نظامي‌ها و مذهبي‌ها موضوعات مشابه زيادي دارند كه نبايد با تحريكات توده‌اي‌ها ناديده گرفته شوند يا از بين بروند. علاوه بر اين، نظامي‌ها آماده هستند كه با نمايندگان صلاحيت‌دار آيت‌الله ديدار كنند. اين نظاميان عبارتند از: ژنرال قره‌باغي و فرماندهان نيروهاي سه‌گانه. من به نمايندگي از جانب دولتم مايل هستم كه تاكيد كنم كه اين عمل بسيار اساسي بوده و ضرورتي فوري دارد. در اين ميان، دولت من اميد دارد و اصرار دارد كه شما برنامه بازگشت به ايران را به تاخير بيندازيد تا زماني كه (مذاكرات تهران) به يك تفاهم برسد و امكان بازگشت توأم با نظم و آرامش (ORDERLY) آيت‌الله فراهم شود... .»
ادامه دارد...