سرانه ملي مصرف آب كردواني را ابلاغ كنيد!
اكبر پورداج
آقاي رييس‌جمهور، كابينه جنابعالي در انتهاي 1403 براي تامين آب شرب تهران و ديگر شهرها فقط نسخه سخت‌افزاري آن هم از طريق حفر ده‌ها چاه و بدهكاري بيشتر به آب‌هاي زيرزميني تجويز كرد! پيامد اين نسخه‌ها رفع ضرر موقت و ايجاد انواع ضرار پايدارتر و تشديد چالش‌هاي پيچيده‌تر را پر رنگ كرد و بندهاي تاب‌آوري را از ريشه بريد! فرض كنيم امسال تمامي سدها پر آب شوند و مشكل آب شرب نيز موقتا مرتفع شود، برنامه شما براي بستن چاه‌هاي آب شرب تازه تاسيس چيست؟
برنامه شما براي امنيتي نشدن آب شرب و كشاورزي و توقف مسابقه وزارتخانه‌ها در قلاب‌اندازي امنيتي و جذب بودجه از ذخاير توسعه ملي چيست؟ برنامه جنابعالي براي تمركززدايي از پايتخت چيست؟ برنامه شما براي كاهش جمعيت تهران و به حداقل‌رساني هدررفت آب در شبكه توزيع آب چيست؟ برنامه شما براي كاهش هدررفت آب خانگي از طريق اصلاح مقررات ملي ساختمان، نصب شيرآلات كم‌مصرف به جاي تعويض كنتورهاي آب منازل كه در دهه هشتاد تعمير مي‌شدند و هم‌اكنون تعويض كنتورها! باري مضاعف بر گرده مردم تحميل كرده است، چيست؟ برنامه شما براي الزام كردن مقررات سختگيرانه در نصب تاسيسات، كاهش توسعه توالت‌هاي فرنگي، حذف چاه‌بست‌ها و تغيير اساسي در شكل و طراحي سنگ توالت‌ها و شيوه‌نامه‌هاي شستن پاركينگ‌ها و بسياري راهكارهاي فراموش شده ديگر چيست؟
آقاي رييس‌جمهور چقدر در مورد سرانه مصرف ملي زير 100 ليتر فكر كرده‌ايد؟
بياييد با مصرف آب پروفسور كردواني به تقويت تاب‌آوري و زدودن اين جو نااميدي پايان بدهيم. مردم دكتر كردواني را دوست داشتند و به فرمايشات آن مرد بزرگ ايمان داشته و دارند. كارشناسان ارشد شما به تازگي كاهش 10 درصدي مصارف آب تهران در بخش خانگي را به عنوان نسخه نجات‌بخش فرياد زدند غافل از اينكه اين كاهش با قرارگيري ده‌ها چاه جديد در مدار تامين اعلام شده است! اين چاه‌ها در سال آينده به چه تعدادي افزايش مي‌يابد؟ اگر آبكشي از دشت تهران افزايش نمي‌يافت چند درصد كاهش درخواست و مطالبه مي‌شد؟ با وجود فقدان اطلاعات از هندسه آبخوان‌ها و ضعف اطلاعات از نحوه و ميزان و سرعت تجديد‌پذيري مخازن آبي، آيا كاهش ده درصد مصارف عددي واقعي و منطقي و در عين حال داراي خطرپذيري پايين است؟! هرگز اين‌طور نيست؟
سرانه مصرف خانگي مرحوم پروفسور كردواني حدود 63 ليتر در روز بارها توسط سازمان آب و فاضلاب ثبت شد ولي افسوس از الگو‌برداري و ترويج مصرف آب كردواني! اصولا تفويض اختيارات فرهنگسازي به سازمان آب و فاضلاب كاري از بنيان غلط بود و اين سازمان نشان داده كه در عمل علاقه‌اي به كاهش و اصلاح مصارف و توليد فرهنگ عمومي نداشته و ندارد! چون تعارض منافع بزرگي در آن مجموعه وجود دارد. از اساس ما با چالش مصرف روبه‌رو بوده و هستيم و لازم است سازمان مستقل بهينه‌سازي مصارف تشكيل بدهيد و به بسياري از تعارض منافع در سازمان‌هاي وابسته به وزارت نيرو و جهاد كشاورزي پايان بدهيد. بهتر نيست كوچك‌سازي دولت را از اين سازمان‌ها شروع كنيد.
آيا مردم ايران در فلات مركزي قبول مي‌كنند آب شيرين و گران خليج‌فارس را مصرف كنند، اما هزينه به شدت گزاف آن از طريق ماليات و فشار به ثروت عمومي برداشت شود؟ اگر 50 درصد هزينه طرح‌هاي انتقال آب به صورت تشويقي به مردم تخصيص يابد ميزان مصارف چقدر كاهش مي‌يابد؟ آيا مردم مي‌پذيرند محصولات كشاورزي نامرغوب و آب بي‌كيفيت مصرف كنند و هزينه‌هاي سرسام‌آور پزشكي و تامين داروهاي به شدت گران و هزينه بيمه كه غيرمستقيم از جيب‌شان اخذ مي‌شود گريبان آنها را چاك بدهد؟! مردم چقدر حاضرند فضاي سبز چمني داشته باشند ولي ديوار و سقف سرپناه‌شان دچار گسيختگي ناشي از فرونشست شود؟ مردم صادرات و هدررفت ميليون‌ها تن محصولات كشاورزي و باغي و تخصيص مسرفانه و ناميمون همان ارز به برخي اقلام را به قيمت كاهش كميت و كيفيت و امنيتي شدن مايع بي‌بديل آب را مي‌پذيرند؟
70 هزار چاه آب در اطراف تهران و كشت و كار پر رونق ناشي از بدهكاري روزافزون به آب‌هاي زيرزميني براي چيست؟ آري مردم هم آب كافي و باكيفيت مي‌خواهند و هم امنيت غذايي و اين حق آنهاست و در قانون اساسي براي آنها لحاظ شده است. اما فراموش نكنيم دكتر كردواني نيز جزيي از همين مردم بود و در تهران زندگي مي‌كرد. چگونه آن مرحوم به سرانه 63 ليتر رسيد؟ چگونه چيني‌ها به متوسط سرانه 80 ليتر در روز رسيده‌اند؟ اميد است سرانه مصرف آب كردواني را به عنوان يك الگوي ترويجي و اثبات شده در سطح ملي ابلاغ كنيد و براي تحقق آن برنامه‌هاي فرهنگسازي و شيوه‌نامه‌هاي چند لايه ترويج و به كار گرفته شود و از مصرف بيشتر آب‌هاي زيرزميني و تضييع حقوق آيندگان پيشگيري و پرهيز كنيم.
فعال آب و كنشگر محيط زيست و كارشناس ارشد زمين‌شناسي