سيدميلاد علوي
ظهر روز گذشته عباسعلي كدخدايي، قائم مقام دبير و سخنگوي شوراي نگهبان با انتشار متني در صفحه شخصي خود در شبكه اجتماعي توييتر خبرساز شد. اين متن برخلاف گذشته نه طعنه به وعده‌هاي انتخاباتي محقق نشده بود و نه پاسخ به اظهارات مقامات غربي و عربي بلكه اين بار موضوع توييت آقاي سخنگو، يك ديدار بود، آن هم ديداري بي‌سابقه!
كدخدايي كه برخي فعالان سياسي او را نزديك‌ترين عضو شوراي نگهبان به آيت‌الله احمد جنتي مي‌دانند با انتشار تصوير ديدار خود با دو هنرمند از دو طيف سياسي اصلاح‌طلب و اصولگرا به سرعت مورد توجه افكار عمومي و خبرنگاران دو طيف قرار گرفت و نام خود را دوباره به هشتگي كاربردي براي اهالي دنياي مجازي تبديل كرد. پگاه آهنگراني كه سابقه فعاليت در ستاد انتخاباتي ميرحسين موسوي را در كارنامه دارد، از جمله بازيگران نزديك به جريان سياسي اصلاح‌طلب سينماي ايران محسوب مي‌شود كه پيش از اين نيز حداقل در دو مقطع، يك بار در 19 تير ماه 90 و يك بار در 6 آبان 92 و به دلايل متفاوت بازداشت شده است كه به همراه سهيل كريمي از فعالان هنري و مستندساز اصولگراي ايران كه در سال 82 بعد از 126 روز توسط نيروهاي امريكايي حاضر در عراق به ايران بازگشت، دو هنرمندي بودند كه با سخنگوي شوراي نگهبان ديدار كردند. كدخدايي در متني كه در وصف تصوير منتشر شده از اين ديدار نوشته بود از پگاه آهنگراني دعوت كرد تا به عنوان «ناظر مردمي» در جريان برگزاري يازدهمين دوره انتخابات مجلس شوراي اسلامي حضور يافته و با فرآيند اقدامات شوراي نگهبان آشنا شود.
با پخش تصاوير اين ديدار، واكنش‌ها يكي پس از ديگري به ويژه در شبكه اجتماعي توييتر آغاز شد. موافقان معتقد بودند كه اين اقدام سخنگوي شوراي نگهبان و ديدار با طيف‌هاي مختلف سياسي گامي رو به جلو محسوب مي‌شود و از عزمي براي شفاف‌سازي هر چه بيشتر در اين شورا خبر مي‌دهد اما مخالفان ديدگاهي متفاوت داشتند. برخلاف آنچه كه از حساب‌هاي كاربري موافق برمي‌خاست، واكنش مخالفان متحدالشكل و زنجيروار نبود. برخي ديدار او با يك هنرمند يا به زعم كاربران «سلبريتي» را به ورطه نقد مي‌كشيدند و برخي ديگر با چشم‌پوشي از جايگاه شغلي پگاه آهنگراني معتقد بودند كه كدخدايي براي پاسخگويي به سوالات مطروحه درباره دهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري كه تنها 9 روز تا سالگرد آن باقي است بايد با فعالان سياسي نظير سيدمصطفي تاج‌زاده و افرادي از اين دست ديدار كند.
نقطه قوت اظهارات موافقان عمدتا اصولگراي اين ديدار، دعوت كدخدايي از آهنگراني براي شركت در انتخابات يازدهمين دوره مجلس به عنوان ناظر مردمي بود، نقطه قوتي كه تنها چند ساعت دوام داشت و با جوابيه آهنگراني عملا منتفي شد ولي حداقل از ديد اصولگرايان، اين مهم چيزي از ارزش‌هاي كدخدايي و دعوتش كم نخواهد كرد. اين بازيگر سينماي ايران در متني كه در صفحه شخصي خود در شبكه اجتماعي اينستاگرام منتشر كرده بود، دعوت قائم‌مقام دبير شوراي نگهبان را صرفا به «حسن‌نيت» كدخدايي نسبت داده و تاكيد كرد كه «چندان اين دعوت را جدي نگرفته است». او در تشريح دليل اين موضوع نيز نوشت:«شخصا علاقه‌اي به ايفاي نقش ناظر ندارم، آن را چندان عملي هم نمي‌بينم چون كاري را كه احزاب و سازمان‌ها با تشكيلات و سازماندهي وسيع نتوانستند انجام دهند و هزاران حرف و حديث در آن به وجود آمد، چگونه ممكن است امثال من به شكل فردي بتوانند، پس منطقي است كه نبايد اين پيشنهاد بزرگوارانه را جدي تلقي كنيم و بهتر است هر كدام به كاري كه بيشتر بلديم، بپردازيم.»
تقارن زماني معنادار
اما آنچه اين تصوير و ديدار سخنگوي فعلي شوراي نگهبان كه در روزهاي پرتلاطم بعد از انتخابات رياست‌جمهوري 88 نيز در همين ارگان داراي مسووليت بوده و از نزديك با عمده اتفاقات درگير بوده با هنرمندي كه فعاليت انتخاباتي خود را هرگز پنهان نكرد، متمايز كرد همزماني آن با طرح موضوع دادگاه سيدمحمدرضا خاتمي است. نايب‌رييس ششمين دوره مجلس شوراي اسلامي روز شنبه با همراهي برخي از فعالان سياسي در دادگاهي كه ابتدا قرار بود به صورت علني برگزار شود ولي سپس تنها به 5 تن از همراهان خاتمي اجازه حضور در جلسه داده شد، حاضر و از اظهارات پيشين خود دفاع كرد. او همچنين از دادگاه خواست تا چهره‌هايي را به عنوان مطلع به دادگاه احضار كند.
اينكه كدخدايي درست در لحظات و روزهايي كه از يك سو كاربران فارسي زبان توييتر خواستار برگزاري علني دادگاه خاتمي براي بررسي انتخابات 88 شده‌اند و از سوي ديگر علي مطهري نيز طي يادداشتي كه ايسنا آن را منتشر كرد از سيدابراهيم رييسي به عنوان رييس دستگاه قضا خواسته تا امكان حضور ميرحسين موسوي، مهدي كروبي و محمود احمدي‌نژاد را به عنوان مطلع در جلسه دادگاه فراهم كند، اقدام به انتشار تصاوير ديدار و گفت‌وگوي خود درباره وقايع آن سال مي‌كند نه تنها بي‌معنا نيست بلكه اين شائبه را در افكار عمومي ايجاد كرد كه سخنگوي شوراي نگهبان به عنوان نماينده بخشي از نظام جمهوري اسلامي، قصد پاسخگويي به سوالات و افكار عمومي را كرده است.
آنچه در اين بين بيشتر اين شائبه را تقويت كرد، عدم اعلام زمان اين ديدار از سوي كدخدايي بود. شناخت نزديك‌ترين فرد شوراي نگهبان به آيت‌الله جنتي و علم به دقت نظر و حساسيت او به واژگاني كه به كار مي‌برد، كافي بود تا همگان تصور كنند كه عدم اعلام زمان اين ديدار به معناي آن است كه گفت‌وگوي كدخدايي با پگاه آهنگراني و سهيل كريمي روز گذشته(يكشنبه) صورت گرفته است ولي با اين حال پيش‌بيني اينكه كدخدايي سهوا يا عمدا درست در روزهايي كه دوباره بحث اتفاقات رخ داده در سال 88 داغ است از گفت‌وگوي خود با يك فعال هنري اصلاح‌طلب خبر مي‌دهد، امري ساده نيست و به نظر مي‌رسد جز شخص كدخدايي، فرد ديگري توان پاسخگويي به اين موضوع را نداشته باشد.
ماوراي يك تصوير
درست به همان ميزان كه خواندن ذهن كدخدايي و پيش‌بيني اهداف او از زمان انتشار اين ديدار امري ناممكن است، پيگيري اين موضوع از پگاه آهنگراني ممكن به نظر مي‌رسيد. نخستين تماس‌ها با اين بازيگر سينما به در بسته خورد ولي بعد از گذشت مدتي او كه از «تمرين تئاتر» برمي‌گشت، حاضر به گفت‌وگو شد. تعجب پگاه آهنگراني از بازخوردهاي انتشار تصاوير ديدارش با كدخدايي چاشني گفت‌وگويي بود كه در جريان آن جزييات بسياري از ديداري كه حدود دو هفته قبل صورت گرفته، بيان شد ولي با توجه به درخواست پگاه آهنگراني متن كامل اين گفت‌وگو منتشر نخواهد شد.
با اين حال و به رغم درخواست آهنگراني براي عدم انتشار اظهاراتش، همزماني انتشار تصاوير ديدار و گفت‌وگوي خود با سخنگوي شوراي نگهبان با دادگاه خاتمي و داغ شدن دوباره بحث انتخابات 88 موضوعي است كه تعجب و البته توجه بسياري از كاربران شبكه‌هاي اجتماعي را به خود معطوف كرد. توجه به ديداري كه در ابتدا به نظر مي رسيد روز گذشته و در فاصله كمتر از 10 روز مانده به انتخابات 88 صورت گرفته و به همين واسطه از احتمال تلاش بخشي از بدنه نظام جمهوري اسلامي براي پاسخگويي به ابهامات آن انتخابات خبر مي‌داد و اميدها براي بازخواني علني وقايع آن سال را زنده مي‌كرد ولي اوضاع دوباره دگرگون شد. دگرگوني كه ناشي از اطلاعات واصله به اعتماد مبتني بر برگزاري ديدار كدخدايي و پگاه آهنگراني و سهيل كريمي حداقل در 14 روز قبل است.
همين اطلاعات كوتاه مثال تكه پازلي گم شده مي‌تواند، معماي تصوير منتشر شده توسط كدخدايي را حل كند. كدخدايي تصويري بدون اعلام زمان در روزهايي كه بيشتر رنگ انتخابات 88 به خود دارد و نايب‌رييس مجلس ششم به همان واسطه مشغول گذراندن جلسات رسيدگي به اتهامات خود است، جنجال‌ساز مي‌شود و توجهات افكار عمومي را به خود و البته پاسخ‌هايش درباره انتخابات آن سال جلب مي‌كند، تصويري كه حداقل 14 روز قبل از اين جريانات گرفته شده ولي براي انتشار آن اشبه‌الناس‌ترين اعضاي شوراي نگهبان به جنتي، صبر پيشه مي‌كند. صبري كه دليل آن هر چه هست احتمالا دور از انتخابات رياست‌جمهوري 88 و اظهارات خاتمي و درخواست مطهري و البته معطوف كردن حواس شبكه‌هاي اجتماعي به او و پاسخ‌هاي نهاد متبوعش نخواهد بود.