فائزه عباسي
«نرده‌ها را برداريد» اين دستوري بود كه ديروز از نمازجمعه تهران مخابره شد، آن هم از سوي خطيب نسبتا جواني كه اخيرا به جمع ائمه جمعه تهران اضافه شده است. حاجعلياكبري كه به تازگي با حكم رهبري نامش در ميان خطيبان نماز جمعه تهران قرار گرفته ديروز در اولين حضورش در مصلاي تهران براي اقامه نماز جمعه دستور داد تا حفاظ ميان مردم و ائمه جمعه برداشته شود. او گفت: «به نظر مي‌رسد عزيزان‌مان از وجود ميله‌هاي زياد در محوطه نمازجمعه خشنود نيستند، لذا از ستاد برگزاري نمازجمعه خواهش كردم، دوستان حفاظت هم محبت كردند و دو رديف از موانع برداشته شد. بخشي كه باقي مانده، مورد نياز است كه آن هم ان‌شاءالله اصلاح دقيق‌تري خواهد شد. چون در نماز جمعه دوستان علاقه‌مندند محيط دوستانه باشد، مسوولان هم همين احساس را دارند، خيلي از آقايان بين مردم نشستند. هر قدر اين ارتباط‌ها مخصوصا در محيط نماز صميمي‌تر و دلنشين‌تر باشد، بهتر است.» او ادامه داد: «اميدوارم هم فاصله ظاهري و هم فاصله واقعي -اگر چيزي هست- بين مردم و مسوولان برداشته شود، يكپارچه و متحد در كنار هم باشيم و راه نهضت اسلامي‌مان را پرشورتر از هميشه بانشاط بيشتر ادامه بدهيم. ما نمازهاي جمعه فراواني داريم، در اقصي نقاط كشور حوالي ۹۰۰ نمازجمعه در حال برگزاري است كه نعمت بزرگي است و همه بايد شاكر باشيم، هم حضور موثر داشته باشيم و هم مسوولان را در برگزاري بهتر كمك كنيم. جا دارد از همه كساني كه سال‌ها در برگزاري نماز جمعه زحمت كشيدند، به نيكي ياد كنيم، اميدواريم خدا توفيق اقامه نماز را به همه ما عنايت كند.»
با توصيه حاجعلياكبري بخشي از نرده‌ها از نماز جمعه تهران برداشته شد، موضوعي كه به سرعت عكس‌ها و خبرهايش در فضاي مجازي دست به دست مي‌شد و حتي بسياري در وصف آن مدح و ثنا گفتند. البته اين مساله چندان هم جديد نبود و يك سال پيش حجت‌الاسلام آل‌هاشم امام جمعه تبريز براي اولين‌بار اين موضوع را مطرح كرد كه در آن مقطع نيز باز باب حرف و حديث پيرامون آن باز شد و حتي به دنبال اين اقدام ديگر امامان جمعه در شهرهاي مختلف دستوري مشابه صادر كردند و حتي آيت‌الله اميني، حاضر نشد نماز جمعه قم را در پس نرده‌ها اقامه كند.
انتقادها فراتر از نرده‌ها
با وجود آنكه حذف نرده‌ها در نماز جمعه‌ها را مي‌توان يك قدم مثبت و رو به جلو تلقي كرد اما سوال اينجاست اگر گفته مي‌شود جمعيت امروز نماز جمعه نسبت به اول انقلاب كاهش داشته است آيا اين كاهش جمعيت صرفا ناشي از نصب نرده‌ها بوده يا انتقادات ديگري هم مطرح است؟ سوالي كه وقتي آن را با حجت‌الاسلام هاشم‌زاده‌هريسي نماينده مردم تبريز در مجلس خبرگان در ميان گذاشتيم به «اعتماد» گفت: گذاشتن اين نرده‌ها از ابتدا هم اشتباه بود و از اين كارهاي اشتباه زياد داريم؛ اين نرده‌ها تنها فاصله ميان مردم و مسوولان را بيشتر كرد.
او ادامه داد: هر چيزي كه نشان از فاصله ميان مردم و مسوولان باشد و تفاوت‌ها را در ذهن تداعي كند، اشتباه است. در اين ميان قرار دادن نرده در نمازهاي جمعه نيز از زمره اين تفاوت قائل شدن‌هاست بنابراين از ابتدا هم نصب آنها دليلي نداشت و همين امروز هم آنها را بردارند، اقدام قابل قبولي است اما كافي نيست.
هريسي گفت: نبايد فراموش كنيم، اقداماتي مانند برداشتن نردها هر قدر هم اقدام مثبتي باشد اما موضوع كوچكي است؛ مشكلات مردم خيلي فراتر از اين حرف‌هاست كه مسوولان بايد به دنبال رفع آنها بروند. مردم اين‌روزها درد دارند و انتقادشان تنها به بود و نبود چند تا نرده ختم نمي‌شود.
اين عضو خبرگان گفت: برداشتن نرده‌ها موضوعي كوچك و سرگرمي است، چراكه اصلا نبايد به وجود مي‌آمد و زودتر از اينها بايد برداشته مي‌شد لذا مسوولان خود را با اين مسائل مشغول نكنند و مردم را هم به آن سرگرم نكنند. ما نبايد فراموش كنيم كشور با مشكلات بسياري دست به گريبان است و مردم واقعا گرفتار هستند. گرفتاري آنها آن قدر زياد است كه واقعا از رو‌به‌رو شدن با آنها خجالت مي‌كشم.
او گفت: اينكه هم خودمان را و هم ديگران را به اين موضوعات مشغول كنيم كه يك روز بگوييم نرده‌ها را برداريد و روز ديگر بگوييم برنداريم، فايده‌اي ندارد. واقعيت آن است كه امروز اگر موضوع نرده‌ها براي‌مان پررنگ مي‌شود و به برداشتن آن افتخار مي‌كنيم به اين جهت است كه نمي‌توانيم مشكلات بزرگ‌تر را حل كنيم براي همين به اين موضوعات كوچك افتخار مي‌كنيم. او ادامه مي‌دهد: من نمي‌گوييم اينها كاملا بي‌سود و فايده است بلكه معتقدم بايد اين كارها هرچند هم كوچك انجام شود و هركسي هم كه دست به چنين اقداماتي بزند بنده از او تشكر مي‌كنم اما اين اقدامات افتخار نيست. اتفاقا اگر ما به چنين اقداماتي افتخار كنيم، خودش ضد افتخار و وهن‌آور است، چراكه بلافاصله با اين سوال رو‌به‌رو مي‌شويم كه چرا اصلا آنها را گذاشتيم كه امروز بخواهيم برداريم و به آن مفتخر شويم؟ هاشم‌زاده‌هريسي مي‌گويد: اگر مردم انتقاداتي دارند و اگر ميزان حضور آنها در نماز جمعه‌ها با اوايل انقلاب متفاوت است، اين انتقادات و اين حضور ربطي به نرده‌ها ندارد بلكه نقد مردم خيلي فراتر از اينهاست. به‌طوري كه اين نظام زيبا با محوريت عدالت و از بهترين نظام‌هاي سياسي دنياست را مخدوش كرده و لازم است به اين موارد پرداخته شود.
آسيبي كه به اعتمادها خورد
احمد مازني از نمايندگان مجلس نيز درباره برداشتن نرده‌هاي نماز جمعه به خبرآنلاين گفته است: اينكه امروز دستور به برداشتن اين نرده‌ها را مي‌دهند، امري پسنديده است، البته لازم است تذكري داده شود كه مراقب باشند به سال‌هاي دهه 60 باز نگرديم. بهتر است حوادث روز حمله تروريستي به مجلس را در خاطر داشته باشيم كه همه بي‌خبر بوديم و به يك‌باره تروريست‌ها تا داخل مجلس پيش آمدند.
او در پاسخ به اين سوال كه آيا فاصله و گپي كه ايجاد شده است بين مردم و مسوولان و مردم و ائمه جمعه با نرده برداشتن‌ها پر مي‌شود، گفت: ماركس مي‌گويد احساس فقر از خود فقر خطرناك‌تر است. چرا مي‌گوييد گپ ايجاد شده است؟ اندازه اين فاصله را با چه معياري مي‌گوييد، وجود دارد؟ ما اگر مي‌خواهيم نظر واقعي مردم را بدانيم بايد يك نظرسنجي دقيق بگذاريم يا از طريق رفراندوم و انتخابات به نتيجه قطعي برسيم. او ادامه مي‌دهد: البته من اصل اين موضوع را كه اعتماد آسيب ديده است را مي‌پذيرم اما به نظرم اين نرده برداشتن‌ها يك حركت نمادين است كه به واسطه آن جامعه پالس مي‌دهيم و مي‌گوييم در كنار شما هستيم. در همان زمان كه اعتراضات برگزار شد و با وجود آنكه برخي معترضان ضد حكومت شعار دادند اما ديديم مسوولان و برخي ائمه جمعه به ميان آنها رفتند و براي آنها سخنراني كردند اينها حركات نمادين اما مثبت است. ما هر قدر بتوانيم از اين پالس‌ها به جامعه بفرستيم در مسير درست قدم گذاشته‌ايم، البته اين را هم بگويم نبايد به آنها اكتفا كنيم.
واكنش‌هاي توييتري به برداشتن نرده‌ها
كاهش نرده‌ها در نماز جمعه تهران تبديل به سوژه‌اي در توييتر شد و برخي به اين بحث پرداختند كه در اين ميان توييت سيد عباس صالحي وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي بيشتر از همه جلب توجه كرد. او در حساب توييتري‌اش نوشت: «خطيب جديد جمعه از كاهش نرده‌هاي حفاظتي در نمازجمعه تهران خبر داد. خبر خوبي بود. جامعه به همين خبرهاي ساده هم اميدوار مي‌شود. قرار نبود در جمهوري اسلامي طبقه جديد شكل بگيرد. ديروز شوخي جدي به همراهان حفاظتي‌ام مي‌گفتم ما مسوولان كشور را دو چيز كم اعتبار كرده: فرزندان‌مان و شماها!» سيد محمود رضوي، تهيه‌كننده سينما نيز در واكنش به اين خبر در توييتي با هشتگ جوانگرايي، منافقان و محافظان نوشت: «بعد از #جوانگرايي و حضور آقاي حاجعلياكبري در نمازجمعه تهران، نرده‌هايي كه سي و اندي سال قبل، بعد از اقدامات تروريستي #منافقان بين مردم و مسوولان كشيده شده بود برچيده شد، به نظرم وقت آن رسيده تا #محافظان ۹۰درصد مسوولان كه هيچ خطري آنها را تهديد نمي‌كند نيز حذف شوند.»