دانشجويان اصولگرا و چهره‌هاي منتقد در مراسم «روز دانشجو» روحاني را به باد انتقاد گرفتند اما او بدون لكنت پاسخ داد
جدل با رييس‌جمهور
روحاني: از رییس جمهوری انتقاد کنید | قدمي در مساله برجام برنداشتيم مگر با مشورت رهبري
آخرين «روز دانشجو» در تقويم دولت يازدهم، حسن روحاني را به همان جايي بازمي‌گرداند كه نخستين وعده‌هاي رييس‌جمهوري را در دامان خود پرورانده است. «سايه امنيتي دانشگاه‌ها» كه نه تنها دغدغه او بلكه به نگراني گسترده‌اي در ميان جامعه دانشگاهي تبديل شده بود، در چهارمين تجربه دولت يازدهم به معناي واقعي كنار زده مي‌شود تا جاي خود را به نور اميد بدهد. اقبالي كه به كام چهره‌هاي مختلف سياسي هم تمام شد تا آنان نيز به فاصله تنها يك دانشكده از رييس دولت يازدهم، در جمع دانشجويان حضور يافته و به بيان ديدگاه‌هاي خود -چه موافق و چه مخالف- بپردازند. 16 آذر 95، تالار ابوريحان دانشكده ادبيات دانشگاه تهران ميزبان حسن روحاني بود؛ روزي كه با تجربه 18 ساله براي سه رييس‌جمهور ايران، هر سال متفاوت‌تر از سال‌هاي قبل در حال تكرار شدن است. تفاوتي كه از دوره سخنراني‌هاي پرهيجان و البته پرحاشيه رييس دولت اصلاحات به دوره به آتش كشاندن تصاوير رييس دولت عدالت مي‌رسد در دوره اعتدال به شكل ديگري ظهور مي‌يابد. اين‌بار اعتدال به جمع دانشگاهيان مي‌رسد.
آنجا كه عده‌اي در خارج از تالار، پلاكارد به دست، پيام‌هاي تندي را عليه برجام خطاب به رييس‌جمهور اعلام مي‌كنند و عده‌اي در درون تالار طيفي موازي از دو سليقه مختلف سياسي را تشكيل داده‌اند. نمايندگان جنبش‌هاي دانشجويي نيز به همين تعداد تقسيم مي‌شوند. عده‌اي در موافقت روحاني و عده‌اي ديگر در مخالفت با سياست‌هاي سه سال و نيمه رييس دولت يازدهم، «سخن»ها مي‌گويند، «انتقاد»ها مي‌كنند و حتي «پيش‌بيني»هايي را از آينده اين دولت دارند. اما براي حسن روحاني چه پيامي بالاتر از منفعت «نقد» و «نقدپذيري». واژگاني كه خود او نيز در دو سال پياپي آن را به‌كار مي‌بندد. سال گذشته چالش نقد قدرت را مطرح مي‌كند و اين‌بار نقد از همه قوا را پيشنهاد مي‌دهد. حسن روحاني اما پيام‌هاي برجامي دانشگاهيان را خوب‌تر از ساير پيام‌ها مي‌شنود و براي پاسخ دادن به آن مثل هميشه آماده است. او خيلي از دانشجو و دانشگاهيان نمي‌گويد اما به خوبي از اقدامات سه ساله خود و مردان كابينه به دفاع برمي‌خيزد. آنجا كه تاكيد مي‌كند هيچ قدمي در مساله برجام برنداشتيم مگر با مشورت رهبري، خيال همه را براي اعتماد به نتيجه پرونده هسته‌اي راحت و آسوده مي‌سازد. حسن روحاني با بيان اينكه نامه‌هاي مكتوب ايشان (رهبري نظام) خطاب به بنده موجود است و هيچ نامه‌اي نبوده كه ايشان به من داده باشند و دستور قاطعي براي اجراي آن صادر نكرده باشم، عنوان مي‌كند: «همواره مبناي دولت بر اين بوده كه دستورات ايشان كاملا اجرايي شود. در روند مذاكرات، روزي ايشان دستوري فرمودند و در پاسخ چنين گفتم كه اجراي آن چه بسا مشكل و دشوار باشد، اما ايشان تاكيد كردند كه با توكل به خدا كار را به جلو ببريد، بلافاصله پس از آن تيم هسته‌اي را به تهران فرا خوانده و توضيح دادم كه نظر مقام معظم رهبري چنين است و بايد اينگونه عمل شود و آنها چنين مطرح كردند كه اگر اينگونه عمل كنيم، ديگر مذاكره تمام شده است، ولي پس از چند ساعت مشورت، به آنها اطمينان دادم كه با توكل به خدا از اين مشكل عبور خواهيم كرد و شما با ايمان قوي كار را به جلو ببريد و با توكل به خدا نكاتي را كه رهبر معظم انقلاب بر آنها تاكيد داشتند، اجرا كرديم. روحاني باز هم تاكيد مي‌كند: «براي تصميماتي كه در روند مذاكرات اتخاذ مي‌شد، ساعت‌ها با مقام معظم رهبري جلسه داشتيم.»
نمايندگان تشكل‌هاي دانشجويي به رييس‌جمهور چه گفتند؟
در ميان دانشگاهيان ميزبان حسن روحاني، صفي 13 نفره از سخنرانان حامي و منتقد دولت تشكيل شد. صفي كه در آن، يكي او را دعوت به مبارزه با فساد سيستمي كرد و ديگري ناديده گرفتن دستاوردهاي بين‌المللي را كم‌لطفي دانست، چهره‌هايي از مخالفان هم خودنمايي كردند. آنجا كه او را رييس‌جمهور انقلابي ندانستند و به عنوان كسي مورد خطاب قرار دادند كه به مذاكره با امريكا خوشبين بود و حتي اين امكان را به او دادند كه نخستين رييس‌جمهور چهارساله ايران شود. نماينده انجمن اسلامي دانشگاه تهران به عنوان نخستين سخنران اين مراسم سلام خود را تقديم به رييس‌جمهوري كرد كه سايه شوم جنگ و تحريم را از سر ملت ايران برداشت و ابراز نگراني كرد كه جايگزين دولت يازدهم دولتي باشد كه ايران را دوباره به كام خطر ببردو پيشنهاد كرد به جاي برخورد سليقگي، با فساد سيستمي و سازمان‌يافته برخورد جدي شود. نماينده اتحاديه تشكل‌هاي اسلامي- سياسي دانشگاه آزاد نيز به عنوان سخنران بعدي اين مراسم، نتيجه انتخابات خرداد 92 را يك نه بزرگ به افراط و تندروي خواند و در پاسخ به نماينده بسيج دانشجويي كه خطاب به روحاني گفته بود شما رييس‌جمهور خوبي نبوديد چون انقلابي نبوديد و به مذاكره با امريكا خوشبين بوديد، گفت: «آقاي روحاني، شما را انقلابي نمي‌دانند لابد براي اينكه قهر 11 روزه نكرديد». نماينده انجمن اسلامي دانشجويان دانشگاه اروميه نيز در اين مراسم با بيان اينكه كشور را در حال سقوط تحويل گرفتيد و نجات داديد، عنوان كرد: «كم‌لطفي است دستاوردهاي بين‌المللي را ناديده بگيريم.» وي در ادامه با ابراز تعجب از اينكه كسي با بحران اخلاقي و فساد اقتصادي و... برخورد جدي نمي‌كند، خطاب به رييس‌جمهوري گفت: «سايه فشارهاي امنيتي را از سر دانشگاه‌ها‌برداريد. عمل نكردن به بخشي از وعده‌هاي شما، طرفداران‌تان را دلسرد كرده است. لااقل شفاف بگوييد چرا نمي‌توانيد». نماينده دفتر تحكيم وحدت، سخنران ديگري از نمايندگان تشكل‌هاي دانشجويي بود كه در مقابل رييس‌جمهوري به انتقاد از او برخاست. او برجام را نخستين قدم انقلابيون خسته و استحاله در دامان غرب دانست و گفت: «برجام ما را در برابر كشورهاي منطقه ذليل كرد. مردم به شما بي‌اعتمادند و ممكن است نخستين دولت چهار ساله شويد.»
آزادي بيان و پس از بيان وجود ندارد
نماينده نشريات دانشجويي نيز در سخناني راه نجات كشور را اجراي قانون اساسي و تامين حقوق ملت دانست و گفت: «اين موضوع‌ها در سخنراني انتخاباتي شما در سال 92 و اميد به قانون‌گرايي مطرح شد و منجر به شكست فضاي رخوت و ركود كنوني گرديد. امروز سازمان نشريات دانشجويي با مشكلات زيادي اعم از سانسور پيش از انتشار، عدم حمايت مالي از نشريات صنفي، برخوردهاي امنيتي، احضار فعالان نشرياتي به كميته‌هاي انضباطي بدون رعايت ترتيبات قانوني و ايجاد ممنوعيت‌هاي خودسرانه مواجه است. دانشجويان و نشريات دانشجويي چشم بيدار جامعه هستند. آزادي بيان و پس از بيان وجود ندارد و نشريات دانشجويان به سبب بي‌سليقگي بيش از هر زمان ديگري در معرض تعرض قرار گرفته است. در كنار برخوردهاي ناصواب دانشگاه‌هاي مختلف به دليل استفاده از حق طبيعي گرفتار راه‌هاي پر پيچ و خم دادسرا هستند. واكنش جدي در روند تظلم‌خواهي حقوق نشريات دانشجويي كشور را از شما خواستارم. حق آزادي بيان، مصونيت از تجسس، مقابله با حق تعرض غيرقانوني در وعده‌هاي دولت در سال‌هاي اخير آمده بود، كداميك از اصول مندرج در فصل سوم قانون اساسي اجرا شده است؟»
شما رييس‌جمهور خوبي نبوديد
نماينده بسيج دانشجويي كشور و مسوول بسيج دانشجويي دانشگاه تهران نيز در اين مراسم با بيان اينكه امروز شما را در دانشگاهي مي‌بينيم كه شبيه پادگان شده است و نزديك به 3 سال قبلا نيز با همين وضعيت ميزبان شما بوديم، گفت: «آن روز از بيم‌ها و اميدهاي‌مان گفتيم و از وابستگي كامل به ديپلماسي و بي‌توجهي به توان داخلي هشدار داديم. آن روز شما هم از خالي بودن خزانه دولتي شكوه كرديد و نقد دولت را نعمت بزرگي دانستيد و با كمال تواضع نسبت به نقد دولت سر تعظيم فرود آورديد و از خزانه دولتي شكوه كرديد. چقدر به وعده‌هاي خود عمل كرديد كه حتي رييس دانشگاه هم نمي‌تواند همه سخنانش را مطرح كند، امروز ما با شما از رفته‌ها سخن مي‌گوييم.» وي در ادامه به انتقاد از برجام برخاست و گفت: «شما چرخ سانتريفيوژ‌ها را متوقف كرديد و منتظر مانديد تا بيگانگان چرخ زندگي مردم را بچرخانند. چون بايد توافق حاصل مي‌شد. شما تمام حيثيت دولت‌تان را در قمار برجام گذاشتيد و از همان روز دستاوردهاي نداشته برجام را به رخ مردم كشيديد كه همه بايد شكر نعمت كنند. برجام حكايت پادشاه عرياني شده كه كسي جرات بيان واقعيت آن را ندارد. از آن روز كه دستاوردهاي نداشته برجام را به رخ مردم مي‌كشيديد بايد انتظار مي‌داشتيد كه باغ برجام سيب و گلابي مي‌داد. شما رييس‌جمهور خوبي نبوديد و انقلابي نبوديد؛ چون به امريكا خوشبين بوديد و چون حفظ منافع دولت‌تان را به صداقت با مردم ترجيح داديد. انقلابي نبوديد چون كشور را با خسارت‌هاي سنگين مواجه كرديد.»
عظمت دانشجو و دانشگاه به نقادي است
با پايان يافتن سخنان نمايندگان تشكل‌هاي دانشجويي در قالب حاميان و مخالفان دولت روحاني، نوبت به رييس‌جمهوري مي‌رسد تا در جمع دانشجويان دانشگاه تهران، سخنراني كند. حسن روحاني سخنراني‌هاي نمايندگان تشكل‌ها و طيف‌هاي مختلف دانشجويي و لحن‌هاي گوناگون را زيبا دانست و با بيان اينكه عظمت دانشجو و دانشگاه به نقادي است و نقد دانشجويان شيرين است، خاطرنشان كرد: از دانشگاه همين‌طور توقع مي‌رود، چرا كه زيبايي دانشگاه به زبان‌باز، گويا و نقاد آن است. رييس‌جمهوري با يادآوري روزهايي كه حركت انقلابي در دانشگاه تهران شكل گرفت، افزود: دانشگاه تهران در آن روزي كه سرتاسر تبديل مي‌شد به شعار عليه استبداد و استعمار، بسيار زيبا و با عظمت جلوه مي‌كرد.
هيچ انقلابي پشيماني را نمي‌شناسم
روحاني با اشاره به اينكه دانشگاه همانند حوزه‌هاي علميه همواره پيشتاز و پيشران بوده است، گفت: انقلاب عظيم و بزرگ ملت ايران به سادگي به دست نيامده است و من امروز هيچ فرد انقلابي بزرگي را كه از سال 41 در كنار هم ايستاده و پشت سر امام، مبارزه كرده و انقلاب را استمرار بخشيدند و در برابر تجاوز و تحريم مقاومت كردند، نمي‌شناسم كه پشيمان باشد. انقلاب اسلامي مايه فخر ما است و همان‌گونه كه به ايران عزيز و سربلند، افتخار مي‌كنيم، انقلاب اسلامي نيز باعث فخر همه ايرانيان است. روحاني افزايش اميد و اعتماد ميان مردم را به عنوان مهم‌ترين ضرورت در مقطع كنوني دانست و گفت: اگر اميد به آينده از بين برود، ديگر هيچ سرمايه‌اي براي ادامه راه نخواهيم داشت.
مگر ما مي‌گذاريم ترامپ، برجام را پاره كند
روحاني در ادامه سخنراني خود اظهارداشت: شما ببينيد در انتخابات امريكا آقايي انتخاب شده و چه سر و صدا و تزلزلي در ذهن سياستمدارها در اروپا، شرق دنيا، آسيا و در بخش‌هايي از قاره امريكا پديد آمده اما تنها كشوري كه همانطور كه مقام معظم رهبري فرمود از آمدن اين آقا نه خوشحاليم و نه غم‌زده‌ايم، ايران است. هر برنامه‌اي هم دارد بعدها معلوم خواهد شد و ما راه و مسير خودمان را خواهيم رفت. او ممكن است خيلي چيزها دلش بخواهد، دلش بخواهد برجام را تضعيف يا پاره مي‌كند، مگر ما مي‌گذاريم و مگر ملت ما مي‌گذارد. امريكا نمي‌تواند در مسير استقامت و ايستادگي ملت ايران تاثيرگذار باشد.
روزهاي بسيار سختي را در 3 سال گذشته گذرانده‌ايم
رييس‌جمهوري با بيان اينكه روزهاي بسيار سختي را در 3 سال گذشته گذرانده‌ايم، گفت: «بدون ترديد با وحدت و اجماع نظر، همه مشكلات را با موفقيت پشت سر خواهيم گذاشت». روحاني در ادامه موفقيت در مذاكرات هسته‌اي را افتخار همگاني توصيف كرد و گفت: امروز همگان به اين موضوع اعتراف دارند كه هيچ كشوري در دنيا وجود نداشته كه در عرض 20 الي 30 ماه بتواند در برابر قدرت‌هاي بزرگ هسته‌اي از حقوق ملت خود به خوبي دفاع كرده و پرونده‌اي را از شوراي امنيت سازمان ملل خارج كند و اين يك موضوع جناحي و حزبي نيست. لغو قطعنامه‌ها، شكست ايران هراسي و ايستادگي مقتدرانه در برابر قدرت‌ها افتخار همه ملت، رهبري و نظام است و نه جناح‌ها.
ايران خطري براي جهان نيست
رييس‌جمهوري با بيان اينكه هدف همه دشمنان و در رأس آنها امريكا و صهيونيست‌ها اين بود كه ايران‌هراسي را در دنيا مستقر كرده و به همه دنيا بگويند كه ايران خطري براي امنيت، ثبات و صلح جهاني است، اظهار داشت: آنها پرونده ايران را بر مبناي اينكه صلح و امنيت جهاني را به خطر انداخته، ذيل فصل 7 منشور سازمان ملل متحد قرار داده بودند و در مقابل اقدام آنها، هدف اصلي ما از مذاكرات اين بود كه به دنيا بگوييم كه امريكا و صهيونيست‌ها دروغ مي‌گويند و ايران خطري براي جهان نيست و اگر خطري جهان را تهديد مي‌كند همانا از طرف امريكا، صهيونيست‌ها و دنباله‌روي آنها است. روحاني با تاكيد بر اينكه ملت و حكومت ايران متجاوز نيست، اظهار داشت: زماني كه شوروي بهم ريخت و تجزيه شد، اگر فكر منفعت‌جويانه‌اي وجود داشت، آيا فرصت مناسبي نبود كه بر اين كشورهاي كوچكي كه تازه ايجاد شده بود، مسلط شويم؟ و زماني كه عراق مورد حمله قرار گرفته و تضعيف شد، آيا فرصت نبود كه به آن حمله كرده و به اصطلاح سوءاستفاده كنيم؟ البته ملت ايران از حق خود دفاع كرده و چنانچه كسي چشم طمع به كشورمان داشته باشد، همه با قاطعيت در مقابل آن خواهيم ايستاد و هنگام خطر و نياز همه ملت بسيجي هستند.
ثابت كرديم كه ايران‌هراسي، دروغ بوده
روحاني خاطرنشان كرد: در جريان مذاكرات صراحتا ثابت كرديم كه ايران‌هراسي، دروغ بوده و قطعنامه‌هاي سازمان ملل، ظلم به كشور و ملت ايران و غيرقانوني و حتي برخلاف منشور سازمان ملل است و ثابت كرديم كه ايران، تهديد نيست و همان شوراي امنيتي كه عليه كشورمان قطعنامه صادر كرده بود، اين‌بار به ساير كشورها توصيه مي‌كند كه در زمينه فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي با ايران همكاري كنند و اين همه در سايه ايستادگي، ملت ايران، حمايت‌ها و هدايت‌هاي رهبري انقلاب، وحدت و يكپارچگي همه قوا بود. رييس‌جمهوري با بيان اينكه قدرت ما در مذاكره با ديگران از ملت نشات مي‌گيرد، اظهار داشت: اگر دنيا بداند رييس‌جمهوري كه با آنها صحبت مي‌كند، نماينده كل ملت است و همه ملت از او حمايت مي‌كنند، اين رييس‌جمهور با قدرت مي‌تواند با طرف مقابل مذاكره كند، اما اگر ببينند حامي و پشتوانه‌اي ندارد، معلوم است كه نمي‌تواند حرفش را به كرسي بنشاند.
نقض برجام با عكس‌العمل بسيار تند ما مواجه خواهد شد
رييس‌جمهوري تصريح كرد: طرف مذاكرات ايران 6 كشور بودند كه با برخي از آنها رابطه دوستانه و با برخي نيز رابطه نسبتا خوبي داريم و امريكا كه جزو 1+5 است، خصم و دشمن ملت ايران است و ترديدي نداريم تا جايي كه بتواند قصد دارد، فشار وارد كند، لذا بايد مقاومت و ايستادگي كرده و راه‌حل مناسب پيدا كنيم. آنها ممكن است در روند برجام تخلف كنند كه مورد اخير، تمديد قانون داماتو يا آيسا، بود كه برخلاف برجام انجام شد. اگر اين موضوع اجرايي شود، نقض فاحش و صريح برجام است و با عكس‌العمل بسيار تند ما مواجه خواهد شد. رييس‌جمهوري با بيان اينكه نظام در مقابله با نقض برجام اجماع دارد، تاكيد كرد: در مساله برخورد با نقض برخورد، نظر واحدي در كشور وجود دارد و هيچ اختلاف‌نظري بين دولت، مجلس و ساير قوا نيست. اگر رييس‌جمهوري امريكا اقدام اخير سنا و كنگره را امضا و سپس تعليق كند، حتي اين مقدار را هم تخلف از برجام مي‌دانيم و در برابر آن هم عكس‌العمل نشان خواهيم داد.
دوستان بسيار خوب و انقلابي، نگران و دلواپس نباشند
رييس‌جمهوري گفت: قرار است فردا جلسه هيات نظارت بر برجام تشكيل داده و در آن عكس‌العمل مناسب را نسبت به نقض برجام مشخص كرده و آن را اعلام مي‌كنيم. روحاني خاطرنشان كرد: دوستان بسيار خوب و انقلابي، نگران و دلواپس نباشند، حتما از حقوق ملت با قاطعيت دفاع خواهيم كرد و براي تحقق آرمان‌هاي آينده خود، با همه توان ايستادگي خواهيم كرد.
نبايد همديگر را تخطئه كنيم
رييس‌جمهوري در بخش ديگري از سخنان خود اصل انتقاد به دولت را مفيد و سازنده دانست و اظهار داشت: البته بايد در نقد، دقت شود تا جملاتي كه به‌كار مي‌روند، دقيق و درست باشد، چرا كه همه مسلمان بوده و دروغ حرام است. اينكه گفته مي‌شود، تمام اميد دولت به برجام بوده است، از شما سوال مي‌كنم كه آيا در سال 92 كه هنوز برجامي وجود نداشت، نتوانستيم تورم را كاهش دهيم؟ در پايان سال 92 نرخ رشد تورم از 45 به 35 كاهش يافت و در سال 93 نيز اعلام كرديم كه تورم را به 25 خواهيم رساند كه به جاي آن، تورم به 15 كاهش يافت. سپس وعده داديم كه تلاش خواهيم كرد تا سال 96 تورم تك رقمي شود و از خرداد امسال نرخ تورم تك‌رقمي شده است و اين روندي است كه از ابتداي دولت آغاز شده است. نبايد همديگر را تخطئه كنيم و بايستي انصاف و عدالت را حتي در بيان اقدامات مثبت رعايت كرد. رييس‌جمهوري خاطرنشان كرد: براي نخستين بار در 60 سال گذشته در سال 94، صادرات غيرنفتي بر واردات پيشي گرفت و امسال نيز همين روند ادامه داشته است و اين نيز دستاورد بزرگي است كه در اين سال‌ها رقم خورده است.
اگر اميد مردم از بين برود،خسارتبار است
روحاني با بيان اينكه هيچگاه نبايد اقدامات مثبت و صحيح را فراموش كرده و بر آن سرپوش گذاشت گفت: اميد مردم به آينده يك موضوع اصلي و اساسي است و اگر از بين برود بسيار خسارتبار است. روحاني انتقاد و نقادي را حق دانشجو دانست و گفت: دانشگاه و دانشجو بايد از رييس‌جمهور و ساير قوا انتقاد كند، البته هرچه اين نقادي با بيان احسن و لحن بهتر باشد، مناسب‌تر است، اما در كنار آن انتظار داريم تا در كنار نقادي، راه‌حل و كمك هم از سوي دانشجو و دانشگاه دريافت كنيم؛ امروز بار علم و دانش و فناوري در كشور بر دوش دانشجويان و دانشگاه‌ها است. رييس‌جمهوري با تاكيد مجدد بر ضرورت حفظ وحدت و همدلي ميان همگان، تصريح كرد: ممكن است اختلاف‌نظرهاي گوناگوني در كشور وجود داشته باشد، اما مي‌توانيم با لحني مودبانه و همراه با محبت و دلسوزي امور را در كنار يكديگر به پيش ببريم.
دوستان بسيار خوب و انقلابي، نگران و دلواپس نباشند
قرار است روز چهارشنبه جلسه هيات نظارت بر برجام تشكيل داده و در آن عكس‌العمل مناسب را نسبت به نقض برجام مشخص كرده و آن را اعلام مي‌كنيم. دوستان بسيار خوب و انقلابي، نگران و دلواپس نباشند، حتما از حقوق ملت با قاطعيت دفاع خواهيم كرد و براي تحقق آرمان‌هاي آينده خود، با همه توان ايستادگي خواهيم كرد.
هيچ كشوري در دنيا وجود نداشته كه در عرض 20 الي 30 ماه بتواند در برابر قدرت‌هاي بزرگ هسته‌اي از حقوق ملت خود به خوبي دفاع كرده و پرونده‌اي را از شوراي امنيت سازمان ملل خارج كند و اين يك موضوع جناحي و حزبي نيست. لغو قطعنامه‌ها، شكست ايران هراسي و ايستادگي مقتدرانه در برابر قدرت‌ها افتخار همه ملت، رهبري و نظام است و نه جناح‌ها.