5 كنسرسيوم براي ارتقاي خودروسازي
خودروهاي جديد
در راه است
گروه اقتصادي
وقتي نام ساخت خودرو به ميان مي‌آيد، بدون استثنا يكي از انتقادات دايمي عدم توانايي در طراحي و توليد خودرو است؛ موضوعي كه حتي موجب شد تا بسياري از منتقدان به اين صنعت، بارها اعلام كنند كه بايد در كارخانه‌هاي خودروساز را بست و صرف ساير بخش‌ها كرد، انتقاد يك سويه‌اي كه نگاهي جهاني ندارد. البته اين نگاه در بدنه صنعتي دولت نبود و بعد از برجام نيز تمايل به سمت حمايت‌هاي دولتي و صنعتي بيشتر نمايان شد.
مسوولان صنعتي كشور معتقدند كه اگر جاده‌مخصوصي‌ها بتوانند خودرو را طراحي كنند ديگر خودروساز شده‌اند. موضوعي كه حتي در خاطره‌گويي‌هاي وزير كهنه‌كار هم به خوبي مشهود است و وقتي به روزهايي بازمي‌گردد كه ايران تنها پيكان را توليد مي‌كرد، مي‌گويد: «در يكي دو دهه پيش خيلي‌ها ما را مسخره مي‌كردند و مي‌گفتند وقتي نمي‌توانيد حتي يك گلگير پيكان نصب كنيد چطور قرار است ايران را خودروساز كنيد؟ اما همين انتقادات موجب شد تا عزم‌مان را جزم كنيم و با ايجاد مركز تحقيق و توسعه به جايي برسيم كه يك دهه بعد سمند را به عنوان خودروي ملي طراحي و توليد كنيم.»حالا به نظر مي‌رسد آبي‌پوشان جاده‌مخصوص بيش از پيش تلاش دارند تا خود را به خودروساز شدن نزديك كنند هرچند كه هاشم يكه‌زارع، مديرعامل ايران‌خودرو در گفت‌وگويي كه با «اعتماد» داشت تاكيد كرده بود كه موضوع توليد خودروي ملي را كمي فراتر از خودروهايي مي‌داند كه تاكنون توليد شده است. گفته بود خودرويي را ملي مي‌داند كه از پايه نخست آن تمام داخلي‌سازي شده باشد و حالا با انعقاد قراردادهاي چند كنسرسيوم داخلي و خارجي گويا گام‌ها براي اينكه بالاخره سايه انتقادات از سر جاده مخصوصي‌ها برداشته شود وجود دارد.
همكاري 5 كنسرسيوم
قراراست با انعقاد قرارداد تفاهمنامه همكاري بين ٥ كنسرسيوم داخلي و خارجي براي طراحي خودرو كمي رنگ و بوي اجرايي شدن به خود بگيرد. در ماه‌هاي پاياني سال گذشته بود كه هاشم يكه‌زارع مديرعامل ايران‌خودرواز انعقاد قرارداد براي طراحي و توليد خودرو توسط پنج كنسرسيوم داخلي و خارجي صحبت كرد و مشخص شد كه در اين بين ايتاليايي‌ها و آلمان‌ها هم حضور دارند.
تفاهمنامه كنسرسيوم ميان پنج نهاد ايراني و پنج شركت معتبر جهاني در حوزه طراحي و توليد خودرو به ارزش هزار ميليارد تومان منعقد شود و با اجراي اين قرارداد طراحي دو پلتفرم و عرضه ۲۳ محصول توليد شود. در اين كنسرسيوم قطعه‌سازان ايراني از همان ابتدا در فرآيند طراحي و توليد حضور خواهند داشت و توليد محصولات جديد براساس اين قرارداد، به مرور زمان تا ۷۰ درصد داخلي‌سازي صورت خواهد گرفت. قرار است نخستين محصول اين قرارداد دوسال و نيم آينده وارد بازار شود، علاوه بر توليد خودروي هيبريدي و برقي با همكاري دانشگاه صنعتي شريف و اميركبير، ۵۰ درصد از توليدات صادر خواهد شد.
اين انعقاد تفاهمنامه‌ها كه مورد تاييد دولت و وزراي صنعتي و علمي است موجب شد تا دو وزير دولت به همراه تعدادي از نمايندگان مجلس و اعضاي هيات كنسرسيوم‌هاي داخلي و خارجي به كيلومتر چهارده بياييند تا شايد ايران را يك گام ديگر به آرزوي قديمي‌اش نزديك كنند.
همه گلايه‌هاي نعمت‌زاده
محمد نعمت‌زاده، وزير صنعت، معدن و تجارت كه به عنوان آخرين سخنران به روي سن رفته بود در عين حال كه اعلام كرد به دليل مراجعه به دندانپزشكي امكان صحبت ندارد اما سعي كرد در صحبت‌هايش همچون هميشه از خاطره‌ها و تجربياتش بگويد و در عين اينكه تعريف مي‌كند انتقادات خودش را نيز داشته باشد. به همين جهت هم‌زماني كه در مورد ضرورت ايجاد مراكز تحقيق و توسعه صحبت مي‌كرد، گفت: «چندي پيش در بازديد از ايران‌خودرو مي‌خواستم واحد تحقيق و توسعه را ببينم كه ديديم مسوولان دست دست مي‌كنند كه فهميدم كاري نمي‌كنند و اين واحد تقريبا تعطيل است و بعدا فهميدم يكه‌زارع در تلاش براي بهسازي اين واحد است كه باز هم خوب است. البته اميدواريم سايپا هم در اين بخش كار كنند.»
وي افزود: «برجام فضا را باز كرد تا به فضاي عادي بازگرديم. در آن زمان حتي شركت‌ها اجازه پاسخگوي به نامه‌ها و درخواست‌هاي ما را نداشتند. بسياري از شركت‌ها در زمان تحريم به خاطر شرايط كاري در دنيا نمي‌توانستند در ايران حضور پيدا كنند برجام چنين موانعي را برداشت و حالا بايد با اين شرايط جديد بتوانيم با دنيا ارتباط داشته باشيم. صادرات قطعه قطعا مزيت ما است، در اروميه ديدم كه كارخانه كار مي‌كند اما با ظرفيت كم به آنها هم گفتم كه بايد به فكر بازاريابي باشيد.»
وزير صنعت، معدن و تجارت تصريح كرد: «اگر گاهي خريداران از كيفيت برخي خودروهاي داخلي گله مي‌كنند، عمدتا اين موضوع به كيفيت قطعات بازمي‌گردد. بنابراين در اين زمينه قطعه‌سازان داخلي بايد با مشاركت با شركت‌هاي معتبر خارجي، سطح فناوري خود را ارتقا دهند. صنعت خودرو يك صنعت جهاني و صادرات محور است و نبايد تنها به يك بازار داخلي متكي بود، با اجرايي شدن برجام، موانع گذشته برطرف شده و بايد از اين فضا براي توسعه صادرات استفاده كنيم.»
وزير صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: «نبايد بگوييم برجام براي ما چه آورده است. ما در گذشته در محدوديت بوديم و برجام اوضاع را به شرايط عادي بازگردانده است و روابط با شركت‌هاي خارجي مجددا آغاز شده است. در اين زمينه يكي از بانك‌هاي بزرگ جهاني كه در زمينه پتروشيمي با آنها همكاري مي‌كرديم به من گفت كه قبل از برجام، سفير امريكا به اين بانك گفته است كه بايد براي همكاري با امريكا يا با ايران يكي را انتخاب كنيد اما برجام اين موانع را برطرف كرده و بايد از فضاي ايجاد شده حداكثر استفاده را كرد.»
وي افزود: «خوشحاليم كه با گذشت كمتر از يك سال و نيم پيشرفت‌هاي بسياري در صنايع خودرو، صنايع هوايي، دريايي و صنايع نفت و گاز و پتروشيمي نيز داشته‌ايم. صنعت خودرو اگر مي‌خواهد در سطح و كلاس جهاني قرار گيرد، بايد در زمينه دستيابي به دانش طراحي به پلتفرم خودرو تمركز كند كه در اين زمينه قرارداد امروز در همين زمينه منعقد شد.»
عرضه پژو ۳۰۱ اواخر امسال
همچنين هاشم يكه‌زارع، مديرعامل گروه صنعتي ايران‌خودرو از توليد پژو ۳۰۱ از اواخر سال جاري خبر داد و گفت: پيش‌بيني مي‌شود نخستين محصول پلت‌فرمي كه امروز قرارداد توليد و طراحي آن منعقد شد ظرف 5/2 سال آينده توليد و وارد بازار شود.
وي با بيان اينكه خودروهاي صندوق‌دار، شاسي بلند و هيبريدي روي اين پلتفرم توليد خواهد شد، خاطرنشان كرد: طبق برنامه‌ريزي صورت گرفته طي ۱۰ سال ۲۳ مدل خودرو روي اين پلت فرم توليد خواهد شد. بعضي از خودروهاي فعلي بايد ظرف مدت زماني به تدريج از رده خارج و خودروهاي جديد جايگزين آنها شوند. ايران‌خودرو از اين پس تمركز بيشتري در حوزه خدمات پس از فروش خواهد داشت. به گونه‌اي كه وظيفه ما است كه خودروهايي با قيمت و كيفيت و خدمات پس از فروش توليد و در اختيار هموطنان قرار دهيم.
وي با بيان اينكه صنعت خودرو در همه جاي دنيا لوكوموتيو ساير صنايع است، خاطرنشان كرد: اگر در ايران خودروسازي نداشتيم تنها سال گذشته بايد ۱۳ ميليارد دلار ارز براي واردات يك ميليون و ۳۰۰ هزار دستگاه خودرو از كشور خارج مي‌شد. رشد صنعت خودرو بدون همكاري‌هاي بين‌المللي ممكن نيست. بنابراين با اجرايي شدن برجام در سال گذشته توانستيم نخستين قرارداد مشاركت بين‌المللي را با پژو فرانسه منعقد كنيم. توليد خودرو پژو ۲۰۰۸ رسما از هفته گذشته آغاز شد. از اواخر امسال نيز خودروي ۳۰۱ توليد و وارد بازار خواهد شد. پس از آن پژوه ۲۰۸ به توليد خواهد رسيد.
همكاري مشترك، تنها راه ورود به بازارهاي منطقه
رضا رضايي، رييس انجمن قطعه‌سازان گفت: «دشمنان اجازه ندارند كه صنعت خودرو پيشرفت كند اما اگر امروز صنعت خودرو بخواهد بازارهاي منطقه را در دست بگيرد، با امضاي اين تفاهمنامه به مقصد خواهد رسيد. صنعت خودرو سال گذشته ۸۰ هزار ميليارد تومان چرخش مالي داشته است كه بخش عمده آن متعلق به قطعه‌سازان توانمند كشور است. صنعت قطعه‌سازان كشور امروز بالاي هزار قطعه ساز دارد و بيش از نيمي از قطعه‌سازان داراي دانش روز هستند. تنها جايي كه قطعه‌سازي ايران مي‌تواند پيشرفت كند، سهيم بودن در طراحي پلتفرم و اجرايي شدن ۴۰ درصد ساخت داخل است. اميدواريم درصد ساخت داخل به زودي به ۷۰ درصد برسد.»
برجام، يك فرصت براي ايران است
عزيز اكبريان، رييس كميسيون صنايع و معادن مجلس شوراي اسلامي گفت: «برجام يك فرصت براي ايران بوده و بايد از آن بيشترين بهره‌برداري صورت گيرد. زماني كه در مجلس گذشته به برجام راي داديم، شايد برخي دوستان به ما انتقاد كردند و برخي حرف‌ها را زدند. اما ما گفتيم به هرحال رابطه با دنيا يك فرصت براي ما است، بنابراين ما به جاي دعوا در داخل بايد از اين فرصت استفاده كنيم. اتفاقا نظر دشمن اين است كه ما در داخل مشغول دعوا باشيم و از فرصت برجام استفاده نكنيم. دنياي امروز، دنياي فاسد نبوده و دنياي فرصت و ارتباطات است. ما بايد از دانش فني دنيا در راستاي اهداف خود بهره بگيريم، اين موضوع منافاتي با اعتقادات ما ندارد. صنايع كشور به ويژه صنعت خودرو بايد به سمت صادرات محوري حركت كند به گونه‌اي كه علاوه بر تامين نيازهاي داخل، صادرات نيز صورت گيرد.»