رضايي در اينستاگرام به بودجه 98 انتقادكردو نوشت
دولت خواب است
اما ناظران سياسي معتقدند
منتقدان بيدارند
مصباحي مقدم و مجيد انصاري در گفت‌وگو با اعتماد از رويكرد مجمع تشخيص مصلحت نظام گفتند
هفته گذشته بود كه آخرين بررسي‌ها بر لايحه بودجه 98 انجام شد و مهم‌ترين لايحه مالي دولت با مهر تاييد نمايندگان مجلس به شوراي نگهبان ارسال شد. حالا بعد از يك هفته عباسعلي كدخدايي، سخنگوي شوراي نگهبان از ارسال غير‌رسمي ايرادات شوراي نگهبان درباره اين لايحه به مجلس خبر مي‌دهد. ايراداتي كه به گفته او بيشتر شكلي است. هر چند لايحه بودجه با ابهاماتي از سوي شوراي نگهبان مواجه شده است اما اين تنها گره موجود نيست بلكه علاوه بر شوراي نگهبان بر خلاف روال گذشته مجمع تشخيص مصلحت نظام هم پا به ميدان گذاشته تا لايحه بودجه 98 براي اولين بار با يك «ايست بازرسي» جديد مواجه شود. موضوعي كه بار ديگر حرف و حديث‌هاي زيادي را به دنبال داشت. برخي از اين رويه حمايت و برخي هم لب به انتقاد باز كردند و حتي از اين رويه با نام شوراي نگهبان دوم ياد كردند.
ورود سر زده مجمع تشخيص
تا يك سال پيش خبري از نظارت مجمع تشخيص مصلحت نظام بر مصوبات مجلس به معناي امروز آن نبود اما همين كه موضوع لوايح چهارگانه دولت به يكي از داغ‌ترين مباحث تبديل شد، ظهور و بروز مجمع تشخيص مصلحت نظام هم پررنگ‌تر شد تا جايي كه بعضي از نمايندگان صحبت از بدعت در قانونگذاري به ميان آوردند. البته نظارت مجمع طرفداراني هم داشت كه آن را به لحاظ قانوني جزو وظايف مجمع برمي‌شمردند حالا بحث بدعت مجددا با ورود بودجه به مجمع داغ شده است. روز پنجشنبه 16 اسفند ماه يعني 4 روز بعد از تمام شدن كار بررسي لايحه بودجه در مجلس، هيات عالي نظارت مجمع تشخيص مصلحت نظام جلسه‌اي با رياست آملي‌لاريجاني تشكيل داد و لايحه بودجه‌اي را كه يك بار در صحن علني مجلس تصويب شده بود بررسي كرد و در كمال تعجب پيش از آنكه شوراي نگهبان اعلام نظر كند اين لايحه را مغاير با سياست‌هاي كلي نظام دانست. طبق گزارش روابط عمومي مجمع تشخيص مصلحت نظام در اين نشست كه رييس كميسيون تلفيق مجلس شوراي اسلامي و رييس سازمان برنامه و بودجه كشور نيز حضور داشتند. اعضاي هيات‌عالي نظارت پس از ارايه گزارش كميسيون نظارت دبيرخانه و استماع ديدگاه‌هاي نمايندگان دولت و مجلس، لايحه بودجه را در 2 مورد مغاير سياست‌هاي كلي تشخيص مي‌دهد و در يك مورد نيز اظهارنظر را به رفع ابهام توسط مجلس موكول مي‌كند. اما اين تنها ايراداتي نبود كه مجمع تشخيص مصلحت نظام به به لايحه بودجه وارد مي‌داند بلكه هيات‌عالي نظارت، ماده واحده لايحه مذكور را تشديدكننده كسري بودجه و مغاير با بندهاي «۱۶» و «۱۷» سياست‌هاي كلي اقتصاد مقاومتي و بند «۱۰» سياست‌هاي كلي اصلاح الگوي مصرف معرفي مي‌كند. در اين گزارش آمده است، تبصره «۴» بند «د» نيز به علت عدم سازگاري با استقلال مصارف صندوق توسعه ملي از تكاليف بودجه‌اي مغاير با بند «۳» ماده «۱۰» سياست‌هاي كلي برنامه ششم توسعه شناخته شد. مجمع يك گام از اعلام نظر درباره تطبيق سياست‌هاي كلي نظام هم فراتر مي‌گذارد و بندهايي را هم به منظور رفع ابهام اعلام مي‌كند. آنها در جلسه روز پنجشنبه مقرر مي‌كنند درخصوص بند الحاقي «۱» تبصره «۱۵» پس از رفع ابهام از اينكه اطلاق آن شامل سرمايه‌گذاري‌هاي قبلي هم مي‌شود يا خير؟ اعلام‌نظر شود.
خواب و بيدار محسن رضايي
هر جا صحبت از مجمع تشخيص مصلحت نظام به ميان مي‌آيد، محال است نامي از دبير آن مشاهده نشود. حضور محسن رضايي بعد از فوت آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني و دوران بيماري آيت‌الله هاشمي‌شاهرودي پررنگ‌تر شده است. حرف و حديث‌ها كه به ورود هيات عالي نظارت و نقش‌آفريني آن در مصوبات مجلس رسيد، رضايي
تمام قد از رويه جديد مجمع حمايت كرد و در اين مسير از مناظره‌هاي غيرمستقيم هم كوتاهي نكرد. اما رويكرد رضايي تنها به دفاع از هيات عالي نظارت و عملكرد آن ختم نشد بلكه علم مخالفت با دولت به دست گرفت و از خواب دولت و بيداري خود سخن به ميان آورد. رضايي كه اين روزها به طور معناداري حضورش در فضاي مجازي پررنگ شده است در صفحه اينستاگرام خود مي‌نويسد:«بودجه ۹۸ را در هيات عالي نظارت بررسي كرديم. دولت و مجلس نزديك به سه‌چهارم بودجه را در شركت‌هاي دولتي بسته‌اند كه در اختيار مديران است. بخش اعظم بودجه عمومي هم در اختيار دولت قرار دارد. از اين مقدار چيزي حدود ۱۰ درصد عمراني است. اين بودجه هيچ تناسبي با شرايط تحريمي و جنگ اقتصادي ندارد؛ اولا صرفه‌جويي در آن ديده نشده ثانيا مشاركت مردمي در آن ضعيف است ثالثا كسري بودجه ۹۸ را نشان مي‌دهد كه دولت خود را به خواب زده است.»
گفتني است تعدادي از نمايندگان مجلس نيز پيشتر ضمن مخالفت با بودجه اين نكته را تذكر دادند كه بودجه امسال متناسب با شراط خاص كشو رو تحريم تنظيم نشده. هر چند نهايتا مجلس به آن راي مثبت داد.
وقتي اظهارات ديروز رضايي را در كنار رويه جديد مجمع تشخيص مصلحت نظام مي‌گذاريم بيشتر از هر زمان ديگري صحبت‌هاي علي مطهري در ذهن تداعي مي‌شود. مطهري چند ماه پيش درست وقتي شوراي نگهبان ايرادات مجمع تشخيص مصلحت نظام را به ايرادات خود درباره لوايح پالرمو و پولشويي ضميمه كرد و به مجلس فرستاد از بدعت مجمع تشخيص مصلحت نظام سخن گفت. او به ايرنا مي‌گويد:«اخيرا يك مرحله جديد در روند قانونگذاري كشور اضافه شده است و آن ورود هياتي موسوم به «هيات عالي نظارت بر اجراي سياست‌هاي كلي نظام» در روند قانونگذاري مجلس است. اين هيات در مجمع تشخيص مصلحت نظام تشكيل شده است» هر چند انتقادات مطهري به رويه جديد مجمع تشخيص مصلحت نظام خود حاوي نكات قابل توجهي است اما موضوع مهم‌تر اشاره نايب‌رييس مجلس شوراي اسلامي به نقش محسن رضايي است. او مي‌گويد:«البته نقش دبير محترم مجمع تشخيص را نبايد در اين بدعت ناديده گرفت. ايشان به اقتضاي طبيعت نظامي‌گري؛ يعني كشورگشايي و گسترش دادن قلمرو در حال افزايش اختيارات مجمع و ورود به حوزه قانونگذاري است و البته فرصت غيبت آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني را نيز مغتنم شمرده‌اند». البته در اين رابطه براي بررسي بيشتر با غلامرضا مصباحي‌مقدم و مجيد انصاري دو عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام صحبت كرديم.