مايكل فلين، مشاور امنيت ملي دولت جديد امريكا استعفا داد
خروج چهره ضد ايراني ازدولت ترامپ
ميثم سليماني
تا پيش از روي كار آمدن دونالد ترامپ به عنوان رييس‌جمهور ايالات متحده و بحث در خصوص دخالت روسيه در انتخابات امريكا هيچ كس نمي‌توانست حدس بزند اين موضوع تا چه حد مي‌تواند بر آينده سياست داخلي امريكا تاثيرگذار باشد. دوشنبه شب نخستين زنجيره اين دومينو افتاد و مايكل فلين، مشاور امنيت ملي كاخ سفيد در اقدامي نادر تنها پس از گذشت چهار هفته از عمر دولت از سمت خود استعفا داد. خبري كه مانند بمب در رسانه‌هاي امريكا و جهان تركيد. از زمان مطرح شدن نام مايكل فلين توسط دونالد ترامپ به عنوان مشاور امنيت ملي امريكا، حرف و حديث‌ها در خصوص او بسيار شنيده مي‌شد و فشارهاي فراواني براي كنار گذاشتن او حتي از سوي جمهوريخواهان بر دونالد ترامپ وارد مي‌شد، اما ترامپ بر انتخاب خود اصرار داشت. مشاور امنيت ملي، پستي است كه نيازي به تاييد سناي امريكا ندارد. اما دوشنبه شب مايكل فلين در حالي متن استعفاي خود را ارايه داد كه برخي مي‌گويند او به مايك پنس معاون اول رييس‌جمهور و ديگر مقامات كاخ سفيد در مورد صحبت‌هاي خود با سفير روسيه در ايالات متحده دروغ گفته و آنها را گمراه كرده است. مايكل فلين كه تنها كمتر از يك ماه در پست مشاور امنيت ملي خدمت كرد، در متن استعفاي خود عنوان كرد كه او اطلاعات ناقصي در مورد تماس تلفني خود با سفير روسيه در اواخر ماه دسامبر در مورد تحريم‌هاي امريكا عليه روسيه، هفته‌ها پيش از مراسم تحليف به تيم انتقالي رييس‌جمهور ارايه داده بود. فلين هرچند سعي كرد قبل از استعفا مكالمه خود را با سفير روسيه تكذيب كند و حتي برخي مقامات دولتي از جمله مايك پنس نيز در مصاحبه تلويزيوني اين موضوع را تكذيب كرد.
اما روز دوشنبه اطلاعاتي منتشر شد كه عملا فلين را در منگنه جدي قرار دارد. يك مقام سابق دولت امريكا فاش كرد كه وزارت دادگستري امريكا يك ماه پيش به كاخ سفيد هشدار داده بود كه آقاي فلين به طور كامل در مورد صحبت‌هاي خود با سفير روسيه صريح نبوده است. چرا كه در آن موقع وزارت دادگستري نگران بود كه آقاي فلين به‌شدت آسيب‌پذير باشد و از مسكو به نوعي باج دريافت كند يا حتي برعكس روسيه بتواند از او عليه ايالات متحده استفاده كند.
در نامه استعفاي فلين كه به خبرنگاران كاخ‌سفيد ارسال شده، آمده است: او تماس‌هاي متعددي با مقامات خارجي طي دوره انتقالي داشته است. متاسفانه به دليل سرعت حوادث، من سهوا معاون رييس‌جمهور منتخب را در آن دوران در جريان دقيق اين تماس تلفني نگذاشتم و اطلاعات ناقصي در مورد تماس‌هاي تلفني من با سفير به او ارايه دادم. او در متن استعفاي خود نوشت كه من صادقانه از رييس‌جمهور و معاون رييس‌جمهور عذر خواهي مي‌كنم و آنها نيز عذرخواهي من را بپذيرند. فلين در پايان متن استعفاي خود نوشت كه من استعفاي خودم را تقديم مي‌كنم و به خدمت كردن در راهي برجسته به ملت و مردم امريكا افتخار مي‌كنم.
با اين حال آن گونه كه كاخ سفيد بيان كرده جانشين فلين، ژنرال بازنشسته جوزف ك. كلاگ جونيور است كه به عنوان يك كهنه‌سرباز امريكايي در ويتنام خدمت كرده و به طور موقت فعاليت‌هاي فلين را انجام مي‌دهد. فلين يكي از حاميان سرسخت نامزدي ترامپ در طول رقابت‌هاي انتخاباتي بود. او در طول مدت كوتاهي كه مشاور امنيت ملي بود، به‌شدت از رييس‌جمهور جديد امريكا تمجيد كرد و گفت راهي كه ترامپ در مسير سياست خارجي امريكا انتخاب كرده در راستاي بازگرداندن موقعيت رهبري امريكا در جهان است. اما چه عمدا يا سهوا، مايكل فلين با اقدامي كه در هفته‌هاي ابتدايي كار خود انجام داده، نشان از يك هرج و مرج جدي در كاخ سفيد در روزهاي اول كار دونالد ترامپ است و ممكن است يك حس عدم اطمينان در سراسر جهان ايجاد كند. شان اسپايسر، سخنگوي كاخ سفيد، در اوايل روز دوشنبه به خبرنگاران گفت كه رييس‌جمهور در حال ارزيابي وضعيت در مورد آينده فلين است. اما روز دوشنبه به سرعت شرايط براي فلين تغيير كرد. استعفاي فلين تنها هفت ساعت پس از آن صورت گرفت كه كليان كانوي، مشاور رييس‌جمهور و رييس كمپين انتخاباتي ترامپ در مصاحبه‌اي عنوان كرده بود كه ترامپ به طور كامل به فلين اعتماد دارد. اما اين استعفا به حدي سريع رخ داد كه بسياري از رسانه‌هاي خبري از اين اتفاق عقب افتادند و به خوبي نتوانسته بودند آن را پوشش دهند و برخي مقامات شوراي امنيت ملي امريكا حتي نتوانستند در تماس خبرنگاران اين خبر را تاييد كنند. به گزارش نيويورك تايمز برخي مقامات كاخ‌سفيد عنوان كردند كه مايك پنس معاون اول رييس‌جمهور، دركاخ سفيد گفته است كه باور دارد كه فلين به او دروغ گفته است و در خصوص تماس با سفير كه موضوع آن تحريم‌ها بوده است در اواخر ماه دسامبر توضيحات كامل نداده است. به نظر مي‌رسد در اين مكالمه علاوه بر بحث در خصوص تماس با سفير به نوعي نقض پروتكل اتفاق افتاده است. با اين حال مقامات مي‌گويند كه به نظر نمي‌رسد در طول مكالمه بين فلين و سفير روسيه جرمي صورت گرفته باشد و اطلاعات محرمانه رد و بدل شده باشد. اما تحليل‌ها حاكي از آن است كه به نظر مي‌رسد براي بازگشت اطمينان به دفتر ترامپ مايكل فلين بايد از آن خارج مي‌شد تا بخشي از نگراني‌ها مرتفع شود.
به نظر مي‌رسد در اين بين اف بي‌اي نيز وارد عمل شده است و تماس‌هاي تلفني فلين را در خصوص تعامل با مقامات روسيه زيرنظر گرفته است. وزارت دادگستري نيز عنوان كرده كه ممكن است كه روس‌ها اطلاعاتي را در خصوص فلين در اختيار داشته باشند كه اگر او كاري را كه به روس‌ها وعده مي‌دهد انجام ندهد، موضوع را افشا خواهند كرد. هشدار وزارت دادگستري به كاخ سفيد را نيز براي نخستين‌بار دوشنبه‌شب توسط واشنگتن پست منتشر شد كه گفته مي‌شود اين هشدار را سالي ياتس وزير دادگستري وقت به كاخ سفيد داده است كه به دليل مخالفت با فرمان اجرايي ترامپ در خصوص مهاجران از سمت خود بركنار شد.
از طرفي علاوه بر اين، ارتش سفر فلين را به روسيه در سال 2015 نيز مورد بررسي قرار داده و به گفته دو مقام دفاعي امريكا او در آن سال از دولت روسيه پول دريافت كرده است. اين موضوع نيز خلاف قانون اساسي امريكا است كه طبق آن افسران سابق ارتش نمي‌توانند از يك دولت خارجي بدون اجازه كنگره امريكا پول دريافت كنند و فلين با اين اقدام قانون را نيز نقض كرده است. اين مقام‌هاي وزارت دفاع نيز مي‌گويند ژنرال سه ستاره بازنشسته ارتش امريكا مدارك لازم را براي سفر به روسيه به ثبت نرسانده است. آدام شيف، نماينده كاليفرنيا و يكي از مقامات رده‌بالاي دموكرات در كميته اطلاعات مجلس نمايندگان نيز در اواخر روز دوشنبه عنوان كرده بود كه استعفاي فلين در مورد ارتباط و نزديكي ايشان با مقامات روسي نبوده است. وي افزود تصميم فلين براي كناره‌گيري از سمت مشاور امنيت ملي در راستاي مذاكرات محرمانه‌اي بوده كه با سفير انجام داده و اطلاعات كامل آن را ارايه نداده بود. اما شيف تاكيد كرد كه موضوع ارتباط فلين با مقامات روسي كماكان تحت بررسي در كميته اطلاعاتي مجلس نمايندگان امريكا است.
دو قانونگذار ديگر دموكرات جان كانيرز و الياس كامينگز اعلام كردند كه بناست يك جلسه فوري اين كميته با وزارت دادگستري و اف بي‌اي داشته باشد تا طرفين در خصوص باج‌خواهي روسيه از فلين نيز صحبت كنند. اين دونماينده تاكيد كردند كه ما نياز به دانستن اين موضوع داريم كه چه كساني ديگر در كاخ سفيد به عنوان يك خطر جدي براي امنيت ملي ما حضور دارند.
اما در طرف مقابل نماينده جمهوريخواه دوين نونس كه رياست كميته اطلاعات مجلس را بر عهده دارد نيز گفت كه ما تا پايان از آقاي فلين حمايت مي‌كنيم. نونز در بيانيه‌اي عنوان كرد: واشنگتن‌دي‌سي، مي‌تواند يك شهر خشن براي مردم شريف و فليني باشد كه همواره يك سرباز و نه يك سياستمدار بوده است. او سزاوار قدرداني و احترام در امريكا است.
با اين حال آن گونه كه كاخ سفيد اعلام كرده مقامات مسوول در رياست‌جمهوري در حال بررسي متن كامل مكالمه سفير روسيه با فلين هستند كه در ماه دسامبر صورت گرفته است. فلين در اصل به پنس و ديگران گفته بود كه اين مكالمه در حد بحث در خصوص تعطيلات و تعارفات كوچك بوده است.
اما گزارش‌ها حاكي از آن است با توجه به استراق سمعي كه صورت گرفته است، اين مكالمه شامل بحث در خصوص آخرين تحريم‌هاي اعمال شده توسط دولت باراك اوباما نسبت به سازمان‌هاي اطلاعاتي روسيه صورت گرفت كه طي آن دو محل اقامت ديپلمات‌هاي روسي تعطيل شد و 35 ديپلمات نيز از امريكا اخراج شدند. زيرا دولت اوباما معتقد بود كه روسيه با دستور شخص ولاديمير پوتين در انتخابات امريكا مداخله كرده و بر نتيجه نهايي نيز تاثيرگذار بوده است. با اين حال تا زمان تنظيم اين گزارش هنوز دونالد ترامپ تصميمي براي رد يا پذيرش اين استعفا نگرفته است. ترامپ با اين حال بايد به طور فزاينده‌اي به عواقب نگه داشتن فلين به عنوان فردي كه با تفكرات او آشناست فكر كند، چرا كه اين موضوع مي‌تواند توفان عظيمي را از سوي رسانه‌هاي عليه رييس‌جمهور به راه بيندازد كه نشان دهد دولت دونالد ترامپ تا چه حد در مسائل امنيت ملي آسيب‌پذير است.
استفان بنون به عنوان استراتژيست ارشد رييس‌جمهور در پاسخ به سوالي در خصوص استعفاي فلين گفت كه از روز جمعه پس از افشاي اوليه اين موضوع فلين به‌شدت براي استعفا تحت فشار است. به گزارش رسانه‌هاي امريكايي، فلين در مراسم سوگند وزير خزانه‌داري جديد امريكا در دفتر بيضي بسيار عبوس ديده شده است كه بسياري معتقدند كه او نامه استعفاي خود را پس از اين مراسم به رييس‌جمهور داده است.
با اين حال بسياري معتقدند كه بعيد است كه كلاگ به عنوان جايگزين دايمي فلين معرفي شود. چرا كه فلين و كلاگ با يكديگر در دوره مبارزات انتخاباتي به‌شدت نزديك بودند. يك مقام ارشد به نيويورك‌تايمز گفت: به نظر مي‌رسد با توجه به اينكه
كي. تي مك فارلند نيز كه فلين او را به عنوان جانشين خود معرفي كرده بود نيز در اين سمت باقي بماند.
با اين حال يك مقام به شرط ناشناس ماندن اعلام كرده است، كه در حال حاضر دريابان بازنشسته رابرت هاوارد نامزد پيشرو براي جانشيني فلين است و گزينه‌هاي ديگري همچون كلاگ و حتي ژنرال پترائوس از جمله ديگر گزينه‌هاي اصلي جانشيني هستند. البته روشن نيست كه پترائوس بخواهد اين سمت را بپذيرد و در كاخ سفيد مشغول شود كه به نظر مي‌رسد، مشاوران رييس‌جمهور اين هفته درگير اين جريان باشند.
مشاور پرحاشيه
مايكل فلين از ابتداي پيروزي دونالد ترامپ در انتخابات هشتم نوامبر يكي از جنجالي‌ترين افراد در تيم انتقالي ترامپ بود. او زماني كه به عنوان مشاور امنيت ملي ترامپ مشخص شد نگراني‌هاي فراواني را به وجود آورد كه حتي بخشي از جمهوريخواهان مخالف اين انتصاب ترامپ بودند. حالا موضوع استعفاي فلين مي‌تواند ضربه جدي را به كابينه ترامپ وارد كند. در دوره انتقالي شايعه‌اي مطرح شد كه پسر مايكل فلين به دنبال اختلاف‌افكني در داخل تيم ترامپ است. از طرفي برخي اين موضوع را مطرح كردند كه پسر فلين در حال وارد كردن كالاهاي امنيتي از گمرك‌ها است كه اين موضوع نيز توسط مايك پنس در يك مصاحبه تلويزيوني در آن دوران تكذيب شد. در خصوص سفر فلين به روسيه، گزارش‌ها حاكي از آن است كه او در جشن سالگرد تاسيس شبكه تلويزيون دولتي روسي كه بودجه آن دولتي است شركت كرده و در ضيافت شام در كنار آقاي پوتين نشسته است. با اين حال آژانس اطلاعات دفاعي امريكا اعلام كرد كه از اين سفر مطلع بوده است. چرا كه طبق قانون بايد اين آژانس اطلاعاتي را در خصوص سفر از روساي سابق آن دريافت كند. با اين حال برخي مقامات ارشد آژانس از فيلم‌هايي كه در ضيافت شام RT منتشر شد بسيار متعجب شدند و مقامات آژانس عنوان كردند كه آقاي فلين بايد در خصوص ماهيت سفر خود به روسيه بيشتر توضيح مي‌دادند.
فلين ضد ايران
از سويي ديگر مايكل فلين يكي از ضدايراني‌ترين گزينه‌هاي كابينه ترامپ به حساب مي‌آمد. شخصي كه در نخستين بيانيه‌اي كه در كاخ سفيد قرائت كرد به‌شدت عليه ايران موضع گرفت و به ايران در خصوص فعاليت‌هاي موشكي هشدار داد. بيانيه‌اي كه برخي‌ها معتقدند حتي تندتر از چيزي بوده كه قرائت شده اما ژنرال جيمز متيس، وزير دفاع آن را تا حدودي تعديل كرده بود. حتي برخي گزارش‌ها حاكي از آن بود كه فلين به حدي نگاهي ضد ايراني داشته است كه در دوره رياست بر آژانس اطلاعات دفاعي امريكا به مشاوران و ماموران خود عنوان كرده كه گزارش را به گونه‌اي تنظم كنند كه ايران مسوول حمله به سفارت امريكا در بنغازي شناخته شود؛ اقدامي مغرضانه كه نشان از ديدگاه ضدايراني فلين داشت.
بسياري از كارشناسان معتقدند كه مايكل فلين به عنوان يكي از بازيكنان كليدي در استراتژي دونالد ترامپ در برابر ايران به حساب مي‌آمد. زمان استعفاي فلين را مي‌توان نگران‌كننده براي اسراييل دانست چرا كه اميد بسته بود با سفر بنيامين نتانياهو به امريكا و همراهي فلين در كاخ سفيد بتواند نقشه‌هاي ضد ايراني خود را پياده كند ولي عملا اين شرايط كاملا بر ضد اسراييل برهم خورد. چرا كه يكي از دستورات كليدي جلسه ميان ترامپ و نتانياهو نيز در خصوص توافق هسته‌اي ايران با غرب در سال 2015بود كه بنيامين نتانياهو به‌شدت دنبال لغو اين توافق است يا حداقل بتواند با فشار بر دولت جديد امريكا تحريم‌هاي بيشتري را عليه ايران اعمال كند كه با اين اتفاق يكي از اعضاي اصلي ضد ايران ترامپ كنار رفت تا فضا آن‌گونه كه اسراييل مي‌خواهد، پيش نرود.
گفتني است در دوره انتقالي، برخي خبرها نيز منتشر شد كه دونالد ترامپ مايكل فلين را مامور بررسي برجام كرده بود. برخي كارشناسان معتقدند كه فلين نسبت به ايران فوبيا داشته است. او همچنين در گزارشي بلند بالا در خصوص برجام عنوان كرده بود كه اين توافق نه تنها مي‌تواند بر امنيت ما در كشور تاثير بگذارد، بلكه مي‌تواند بر امنيت متحدان و دوستان ما در منطقه نيز تاثيرگذار باشد. او مدعي بود كه ايران به دنبال سلاح هسته‌اي است. وي تاكيد كرده بود زماني كه ايران توانسته به سوخت20درصد برسد قطعا مي‌تواند به يك برنامه بلندمدت دست پيدا كند. او مدعي بود كه ايران مي‌تواند موشك بالستيك با توان حمل كلاهك هسته‌اي توليد كند. وي همچنين در گزارش خود مدعي شده بود كه براي چندين دهه است كه ايران موجب نا‌امني و بي‌ثباتي در منطقه و به ويژه در اطراف رژيم اسراييل بوده است. وي در اين گزارش عنوان كرده بود، كه اگر دولت امريكا فكر مي‌كند در بازه زماني 10 ساله برجام مي‌تواند با ايران روابط مناسبي پيدا كند و يك تغيير استراتژيك يا تغيير رژيم در ايران صورت گيرد، افكاري پوچ و واهي است. وي در اين گزارش تاكيد كرده بود كه ايران با برجام قصد دارد تا به افزايش امنيت، اعتبار و نفوذ خود در منطقه دست پيدا كند و اهداف و توانايي‌هايش را نيز افزايش دهد و وي در آخر مدعي شد كه ما نمي‌دانيم كه آيا ايران در نهايت تصميم به ساخت سلاح هسته‌اي دارد يا خير؟
اين موضوع بخشي از ديدگاه مايكل فلين بود كه در خصوص ايران داشت. اما نكته ديگر اين است كه خروج او از كاخ سفيد مي‌تواند يك وزنه مهم ضد ايراني را از دايره دولت ترامپ خارج كند در صورتي كه فردي ديگر به تندي او وارد اين گردونه نشود. ولي فلين فردي بود كه با فوبياي خود به ايران نگاه مي‌كرد و حالا نبود او مي‌تواند فرصتي باشد براي برهم زدن آرزوهايي كه اسراييل عليه ايران در دولت جديد در سر خود مي‌پروراند.