ابزارهاي مالي و ناوگان ريلي
نور‌الله بيرانوند
براساس قانون برنامه ششم توسعه و سياست‌هاي كلي نظام، راه آهن در اولويت توسعه سطوح مختلف حمل‌ونقل قرار گرفته است و محور توسعه حمل‌ونقل پايدار شناخته مي‌شود؛ از اين رو بايد از هر فرصتي براي شناخت ظرفيت‌هاي سرمايه‌گذاري در اين ناوگان استفاده كرد. همايش فرصت‌هاي سرمايه‌گذاري و توسعه حمل و نقل ريلي نيز در جهت آشنايي فعالان و سرمايه‌گذاران با اين ظرفيت‌ها برگزار شد. در اين همايش رشد 20 درصد در حمل و نقل مسافر و رشد 30 درصدي در حمل بار براي توسعه ناوگان حمل و نقل ريلي در نظر گرفته شد. براي تحقق اعداد فوق برنامه‌هاي گسترده‌اي را تدوين كرديم كه شامل پروژه‌هاي مختلفي است كه توسط تامين منابع آن از دو طريق صورت مي‌گيرد؛ بخشي از آن از طريق منابع عمومي داخلي و بخشي ديگر توسط فاينسورهاي خارجي و سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي تامين مي‌شود. سرمايه‌گذاري داخلي نيز از طريق بورس و صندوق‌هاي سرمايه‌گذار حاضر در بورس تامين مي‌شود. علاوه بر آن ابزارهاي مختلف تامين مالي ديگري نيز براي تامين سرمايه توسعه ناوگان ريلي طراحي شده است. به‌طور كلي در اين همايش در 28 عنوان و 7 سر فصل راه‌هاي كسب سرمايه را معرفي كرديم كه هر قسمت از ناوگان حمل و نقل ريلي با توجه به ساز و كار و مولفه‌هاي اقتصادي يك نوع مدل تامين مالي را انتخاب مي‌كنند. برگزاري همايش با هدف تمركز بر معرفي ابزارهاي مالي بود كه توانستيم با توافق با بازار سرمايه و بورس كه با تضمين شركت راه آهن جمهوري اسلامي ايران، شركت‌هاي سرمايه‌گذاري بخش خصوصي را تشويق به همكاري با بورس كرده‌ايم تا از اين راه هم بخش خصوصي به بورس وارد شود و هم ناوگان ريلي از مزاياي ورود سرمايه‌گذاران به بورس استفاده كند. اوراقي نيز براي اين منظور چاپ شده كه بخشي از آن به فروش رسيده كه منابع را براي توسعه قسمت‌هايي از ناوگان ريلي فراهم كرده است.
برخي معتقدند در شرايط فعلي اقتصادي، جذب سرمايه به خصوص سرمايه خارجي با مشكلاتي مواجه مي‌شود اما نبايد اين نكته را از نظر انداخت كه در همين شرايط بي‌ثبات اقتصادي نيز همكاري‌هاي بين‌المللي ناوگان ريلي ادامه دارد. در اول هفته با يك شركت خارجي به توافقاتي مبني بر سرمايه‌گذاري مستقيم در مناطق لجستيك رسيده‌ايم.
بروز مشكلات انكار ناپذير است اما با درك اين شرايط بايد به اين كار ادامه داد. از طرف ديگر در اين شرايط بايد تمركز و تلاش عمده خود را بر استفاده از ظرفيت‌هاي داخلي بگذاريم چرا كه سرمايه‌هاي داخلي مي‌تواند اهداف مورد نياز براي توسعه ناوگان حمل و نقل ريلي را محقق كند.