باراك اوباما در آخرين سخنراني در مجمع عمومي سازمان ملل متحد :
اسراييل نميتواند تا ابد زمينهاي فلسطيني را اشغال كند
با ديپلماسي پرونده هستهاي ايران را حل كرديم
گروه ديپلماسي: هفتاد و يكمين مجمع عمومي سازمان ملل متحد در حالي آغاز به كار كرده است كه در روز نخست آغاز رسمي اين نشست، بان كيمون، دبيركل سازمان ملل و باراك اوباما، رييسجمهور ايالات متحده هر دو براي آخرين بار در اين پستها سخنراني كردند. باراك اوباما براي نخستين بار در 8 سال گذشته ديرهنگام به محل مجمع عمومي رسيد و در نتيجه سخنران دوم اينمجمع نبود. سخنراني باراك اوباما مانند هميشه نطق آتشيني بود كه در آن اوباما نيم نگاهي به موفقيتهاي دولتش در هشت سال حضور در كاخ سفيد داشت و توصيههايي هم به ظن خودش براي جهان بهتري كه ميتواند پيش رو باشد. وي سخنان خود را با اين ترجيعبند آغاز كرد كه جوامع ما با ابهام، ناراحتي و فراز و فرودهاي بسيار مملو شده است و افزود: با وجود پيشرفتهاي چشمگير اما همزمان با اينكه مردم اعتماد خود را به نهادها از دست ميدهند دولتمداري سختتر ميشود و تنشهاي ميان كشورها هم سريعتر از عمق به سطح ميرسند.
اوباما در بخشهايي از سخنان خود اشاره مستقيمي به نامزد جمهوريخواهان در انتخابات رياستجمهوري امريكا داشت و گفت كه كشوري كه با ديوارها احاطه شده باشد تنها و تنها خود را محبوس و محصور كرده است. وي در ادامه گفت: در اين لحظه همه ما يك انتخاب داريم: ميتوانيم با توسل به مدل همكاري و همگرايي بيشتر حركت كنيم يا به سمت جهاني حركت كنيم كه به سرعت به سمت واگرايي و مرزبنديهاي قومي، نژادي و مذهبي ميرود. ميخواهم به شما بگويم كه ما بايد به سمت جلو حركت كنيم و هرگز به عقب بازنگرديم.
اوباما در ادامه سخنانش از سياستهايي دفاع كرد كه در سالهاي حضور وي در كاخ سفيد مورد انتقاد شديد قرار گرفتهاند از جمله تجارت جهاني و مساله مهاجرت. وي در حالي كه در خصوص تداوم صادرات تروريسم هشدار ميداد، گفت: كشورها نبايد با عدم استقبال از مهاجران و خارجيها خود را منزوي كنند. جهان براي ما كوچكتر از آن است كه ديوار بسازيم و مانع از اين شويم كه مشكلات ديگران جوامع ما را هدف قرار دهند. جهان بايد آغوش خود را بر مهاجران بگشايد.
رييسجمهور امريكا در ادامه با اشاره به اينكه امريكا و ديگر كشورهاي توسعه يافته بايد نمونههاي بهتري براي دموكراسيهاي نوظهور باشند از نقش پول در سياست انتقاد كرد و افزود: عدهاي از ما كه به دموكراسي معتقد هستيم بايد با صداي بلند حرف بزنيم چرا كه هم حقيقت و هم تاريخ با ماست. رييسجمهور امريكا از حل مساله هستهاي ايران، احياي روابط با كوبا و نيز برقراري دولت دموكراتيك در ميانمار به عنوان مهمترين دستاوردهاي دوران رياستجمهوري خود ياد كرد. وي درباره موضوع هستهاي ايران گفت: از طريق ديپلماسي توانستيم مساله هستهاي ايران را حل و فصل كنيم. بعد از جنگ سرد خطر جنگ هستهاي را از جهان دور كرديم كه اين يكي از دستاوردهاي قدرتهاي بزرگ جهاني است. ما نميتوانيم از چشمانداز يك جنگ هستهاي دور شويم تا وقتي كه همگي نسبت به جلوگيري از آن متحد نشويم. اوباما در ادامه گفت: وقتي ايران قبول ميكند كه محدويتهايي را براي برنامه هستهاي خود اعمال كند اين امنيت را در جهت بيشتر ميكند و ظرفيت ايران را براي همكاري با كشورهاي ديگر نيز افزايش ميدهد، اما از طرف ديگر؛ وقتي كرهشمالي يك سلاح هستهاي را آزمايش كند همه ما را به خطر انداخته است. وقتي كشوري بتواند اين قاعده را زير پا بگذارد بايد پاسخگو نيز باشد. آن كشورهايي كه سلاح هستهاي دارند، مثل امريكا، يك مسووليت منحصر به فرد دارند كه ذخاير سلاحهاي هستهاي خود را كم كنند و بايد اين تعهد را بدهند كه دوباره اين سلاحها را آزمايش نكنند. وي سپس به مسائل اقتصادي در جهان نيز پرداخت و در اين رابطه گفت: در طول 25 سال گذشته تعداد كساني كه در فقر مطلق زندگي ميكنند از 40درصد به 10درصد كاهش پيدا كرده است. بايد كاري كنيم اقتصاد جهاني در خدمت همه باشد، نه فقط براي كساني كه در راس هرم هستند. بايد هرگونه بنيادگرايي و نژادپرستي را كنار گذاشته و به اعتقادات مردم احترام بگذاريم. رييسجمهور امريكا در بخشي از سخنانش نيز با اشاره به گسترش دموكراسي در جهان گفت: تاريخ نشان داده كه ديكتاتورها دو راه دارند، يا مردم را سركوب كنند يا خارجيها را مقصر بدانند، اما دولتها بايد در خدمت مردم باشد، نه برعكس. با وجود اينكه اوباما در آخرين نطق خود اشارههايي به موفقيتهايش داشت اما وي در نخستين سخنراني خود در سال 2009 به پروندههايي اشاره كرده بود كه در آخرين نطق وي تمام اين حوزهها غايب بودند. نمونههايي مانند بستن كامل گوانتانامو، خروج كامل نيروهاي امريكايي از افغانستان و عراق و همچنين پرونده صلح ميان فلسطين و اسراييل. صلح خاورميانه در نخستين نطق وي در سال 2009 بسيار پررنگ و در آخرين نطق وي در روز گذشته عملا از شدت كمرنگي غايب بود.
البته وي در بخشهايي از سخنانش به بحران ميان فلسطينيان و اسراييليها هم اشاره كرد و در اين رابطه گفت: اگر فلسطينيها از خشونت دست ميكشيدند و اسراييل هم ميفهميد تا ابد نميتواند زمينهاي فلسطين را اشغال كند روابط دو طرف بهتر ميشد.
اوباما با اشاره به بحران در سوريه گفت كه در حال حاضر راهكار نظامي براي مواجهه با اين بحران در حال پياده شدن است اما در ادامه افزود كه هيچ پيروزي نظامي قطعي وجود ندارد. دولتها بايد كار سخت توسل به ديپلماسي را ادامه دهند.
رييسجمهور امريكا در بخشهايي از سخنان خود افزود: روسيه با توسل به زور تلاش ميكند «شكوه گذشته» خود را بازيابد. وي همچنين از نياز «فوري» براي اجرايي كردن توافقنامه آب و هوايي پاريس سخن گفت.