دانش بنيان‌ها همچنان مي‌درخشند
معصومه ابتكار
در آغاز اجرايي شدن مكانيسم ماشه و ادامه فشارهايي كه سال‌هاست كشور را با مشكلات عديده مواجه كرده و نيز در تداوم سايه ناامني و جنگ در منطقه، شاهد يكي از رخدادهايي بودم كه همچنان شعله اميد را در دل جوانان زنده نگه مي‌دارد؛ نمونه‌اي جالب از تلاش‌هايي كه انسان‌ها را انگيزه مي‌بخشد و در مسير حركت به سمت آينده روشن سوق و جهت مي‌دهد. روز پنجشنبه دعوت شده بودم به رويداد بايو تلنت كنسر (Cancer Bio Talent) كه با حمايت بخش خصوصي و شركت‌هاي دانش بنيان در زمينه بيوتكنولوژي و رشته‌هاي مرتبط با درمان سرطان برگزار مي‌شد. استقبال جوانان تحصيلكرده و متخصص چشمگير بود، چنان‌كه سالن بزرگ ابوريحان دانشگاه شهيد بهشتي جاي نشستن نبود. جوانان با اشتياقي كه در طول برنامه حضور داشتند و در كنار آنها ده‌ها شركت دانش بنيان حامي اين فعاليت و داوران با سابقه از متخصصين دانشگاهي و استارت‌آپ‌ها، همچنين سرمايه‌گذاران اين حوزه مهم. اين جلسه نشان مي‌داد كه استارت‌آپ‌ها يعني بخش غيردولتي و اقتصادي دانش بنيان بسيار فعال هستند و سرمايه‌گذاري كه طي سال‌هاي 1392 تا ۱۴۰۰ در دولت تدبير و اميد در درجه اول و كم و بيش تاكنون در زمينه توسعه زيرساخت‌ها و زيست بوم‌هاي لازم براي مجموعه‌هاي پيشران، انكوباتورها و شتاب‌دهنده‌ها شكل گرفت، با همه پيچيدگي‌ها، مشكلات يا خطاها و انحراف‌هاي احتمالي، چقدر اساسي بوده و تحول بنياديني در جامعه علمي ما به وجود آورده است. به عنوان مثال در همين موضوع سرطان ده‌ها شركت دانش بنيان در آن دوره شكل گرفت كه برخي از آنها در دوره‌هاي بعدي آسيب ديدند و نتوانستند ادامه دهند و برخي هنوز موفق هستند و حتي در سطح جهاني با رقباي بين‌المللي هم براساس اصول علمي و استاندارد رقابت مي‌كنند. اين شركت‌ها تاييديه‌هاي لازم مخصوصا از سازمان غذا و دارو را گرفته و كار آنها توجيه اقتصادي نيز دارد و مورد توجه سرمايه‌گذاران قرار مي‌گيرد. دانش بنيان‌ها براي درمان سرطان راهكارهاي جديد و موثري پيشنهاد مي‌دهند كه آثار اجتماعي مهمي را رقم مي‌زند؛ آنها سبب بارقه اميدي مي‌شوند كه در شرايط حاضر نقض آشكار تاريكي‌هاي ترسيم شده در ذهن جامعه است..
اينكه همه چيز در حال نابودي و اضمحلال است و اميدي براي ادامه راه و كار نيست! البته آنچه كه حتما انتظار مي‌رود حمايت جدي دولت از طريق معاونت علمي فناوري، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و وزارت علوم، تحقيقات و فناوري از آنهاست. اين حمايت نه به معني دولتي كردن، بلكه به معناي حمايت و شنيدن صدا و درك مشكلات آنها بوده تا بتوانند با قوت و قدرت پيش بروند. اين نكته مهم، درخواست و انتظار اين فعالين عرصه دانش بنيان است. نكته ديگري كه در بحث سرطان بسيار مهم است اينكه هر قدر براي سرطان در رشته‌هايي مثل ايمونولوژي يا بيوتكنولوژي و فعاليت‌هاي مرتبط با توليد محصولات دانش بنيان تلاش كنيم، بدون درنظر گرفتن مساله سبك زندگي موفق نخواهيم بود. توجه به سبك زندگي سالم و عوامل ايجاد و تشديد سرطان در زندگي انسان از اهميت بيشتري برخوردار است. در واقع پيشگيري در اين زمينه باعث كاهش هزينه‌ها و ارتقاي سلامت شهروندان مي‌شود، بنابراين كاهش آلودگي‌هاي محيط‌زيست مثل آلودگي هوا، كاهش بقاياي سم و كود شيميايي در فرآورده‌هاي غذايي و توجه به امنيت غذايي، توجه به كيفيت و سلامت آب مصرفي و شرب و رصد انواع آلاينده‌هاي صنعتي و پسماند در بحث سرطان نقش كليدي دارد. اميدوارم اين موضوع در رويدادهاي آينده بايوتلنت‌ها مورد توجه قرار گيرد و استارت‌آپ‌هايي كه در موضوع محيط‌زيست و پيشگيري از سرطان فعاليت مي‌كنند، با استقبال داوران و سرمايه‌گذاران مواجه شوند.
در اين شرايط و در حالي كه امريكا در بحران اقتصادي و ناتواني مديريتي به‌سر مي‌برد، رييس‌جمهوري به قدرت رسيده كه مي‌خواهد با شووينيسم، امريكا را در همه زمينه‌ها اول نمايد، وزارت دفاع را به وزارت جنگ تبديل كرده و وزير جنگش مي‌گويد كه ديگر زمان دفاع تمام شده و براي صلح، بايد براي جنگ آماده شويم. مهاجران و حتي تبعه را به زور از اين كشور اخراج مي‌كنند، نيروي نظامي به شهرهاي مختلف امريكا مي‌فرستد تا مردم خودش را سركوب كند، با رسانه‌ها درگير مي‌شود و خواهان سانسور بديهي‌ترين اخبار اين كشور است، با ديكتاتورها رفاقت مي‌كند، به آمار و ارقام اعتقادي ندارد و... وجه مشترك ترامپ با فاشيست‌ها در بي‌اعتمادي به دموكراسي (ادعاي تقلب در انتخابات رياست‌جمهور 2020 امريكا)، رهبريت كاريزماتيك، دشمن‌سازي (در فاشيست يهوديان بود و براي ترامپ مهاجران، چپ‌گرايا