تحليگران از چالش‌هاي پيش روي اجراي توافق 21 ماده‌اي مي‌گويند
پاسخ مشروط حماس به طرح ترامپ
در پي رايزني‌هاي داخلي در شوراي رهبري و مشورت با گروه‌هاي فلسطيني و ميانجيگران منطقه‌اي، جنبش حماس نهايتا به پيشنهاد ۲۱ ماده‌اي دونالد ترامپ براي پايان دادن به جنگ غزه پاسخ داد. اين پاسخ موقت شامل استقبال از تلاش‌ها براي توقف جنگ، موافقت مشروط با آزادي همه اسيران اسراييلي بر اساس فرمول مبادله ترامپ «به محض فراهم شدن شرايط ميداني» و پذيرش واگذاري اداره غزه به يك نهاد تكنوكرات فلسطيني «بر اساس اجماع ملي و با حمايت عربي و اسلامي» است. حماس همچنين در بيانيه خود تأكيد كرد كه ساير بندهاي طرح كه به وضعيت آينده غزه و حقوق مردم فلسطين مربوط مي‌شوند، نيازمند اجماع ملي و بررسي چارچوب قوانين و قطعنامه‌هاي بين‌المللي است و اين جنبش خواهان حضور در فرآيند تصميم‌گيري ملي است. در پاسخ رسمي كامل حماس همچنين تاكيد شده كه طرح ادعايي ترامپ براي برقراري صلح، نيازمند تكميل گفت‌وگوهاي داخلي است. به گفته سخنگوي حماس طرح ترامپ به طور كامل توسط اين گروه پذيرفته نشده است. در ادامه اظهارات سخنگوي حماس همچنين تاكيد شده است كه مسائل مربوط به آينده نوار غزه بايد در چارچوب گفت‌وگوي فلسطينيان بررسي شود. بنا بر گزارش‌هاي ادعايي نشريات غربي، حماس همچنين با برخي بندهاي طرح ترامپ، مانند خلع سلاح اين گروه مخالف است. مضاف بر آن شروط مورد نظر حماس براي پذيرش طرح صلح ترامپ به دو مورد اشاره دارد؛ پايان حملات و خروج نظاميان اسراييلي. اين واكنش در شرايطي رسانه‌اي شد كه دونالد ترامپ پيش‌تر با تعيين مهلتي سه روزه (تا ساعت ۶ بعدازظهر يكشنبه به وقت شرق امريكا) به حماس هشدار داد و مدعي شد در صورت عدم قبول شروط «جهنمي بي‌سابقه» عليه اين گروه به راه خواهد افتاد! همزمان بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير اسراييل اعلام كرد كه اسراييل با طرح ترامپ هم صدا است و تلاش دارد آن را پيش ببرد، اگرچه آشكارا اختلافاتي ميان تيم او و دولت امريكا وجود دارد. گفتني است ترامپ پيش‌تر در شبكه تروث سوشال از فرصت جديد براي دستيابي به صلح در خاورميانه صحبت كرده بود. رييس‌جمهور امريكا همچنين ضمن بازنشر بيانيه حماس مدعي شد: «بر اين باورم كه آنها براي صلح آمادگي دارند. ما عملا براي بحث درباره جزييات نيازمند كار بيشتر هستيم. اسراييل بايد فورا بمباران غزه را متوقف كند تا بتوانيم اسرا را با امنيت و سرعت خارج كنيم.
همگان در تمايل به پايان جنگ و چشم‌انداز صلح در خاورميانه، يكدست بودند و نزديك به تحقق آن هستيم. با همه عادلانه رفتار خواهد شد!» گفتني است بعد از ارائه طرح دونالد ترامپ براي پايان جنگ در غزه، رهبران منطقه‌اي از جمله قطر، مصر و تركيه ضمن استقبال از اين پيشنهاد فشار قابل توجهي بر حماس وارد كرده‌اند تا پاسخي مثبت يا دست‌كم نشانه‌اي از حسن‌نيت ارائه بدهد. با اين حال، ساعاتي پس از پاسخ حماس، اكسيوس به نقل از يك مقام اسراييلي نوشت كه ارتش اسراييل فقط بر عمليات دفاعي در نوار غزه متمركز خواهد بود و عمليات تصرف شهر غزه متوقف مي‌شود. با اين همه سازمان دفاع مدني غزه نيز روز شنبه گزارش داد كه اسراييل حتي با وجود درخواست رييس‌جمهوري امريكا براي توقف بمباران‌ها، طي شامگاه گذشته ده‌ها حمله هوايي و توپخانه‌اي به شهر غزه انجام داده است. به ادعاي اين نشريه استيو ويتكاف، نماينده ويژه دونالد ترامپ در خاورميانه و جرد كوشنر داماد رييس‌جمهور امريكا عازم مصر خواهند شد تا در مذاكرات نهايي كردن جزييات آزادي اسرا شركت و درباره پايان جنگ غزه گفت‌وگو كنند. در عين حال و با وجود حمايت برخي گروه‌هاي منطقه‌اي مانند انصارالله يمن از مواضع حماس، ناظران بين‌المللي همچنان نسبت به قابليت اجرايي طرح مذكور و پيچيدگي‌هاي سياسي و لجستيكي آن ابراز ترديد مي‌كنند. به نظر مي‌رسد اگر چه پاسخ اوليه حماس حاوي امتيازاتي است، موانع عملي و اختلافات منطقه‌اي و از همه مهم‌تر موضوع خلع سلاح و اداره غزه، همچنان بزرگ‌ترين سد راه اجراي فوري و كامل طرح ۲۱ ماده‌اي به شمار مي‌روند. اگر چه يك رسانه عبري مدعي شد در اقدامي بي‌سابقه پس از آنكه حماس پاسخ خود را در مورد طرح ترامپ مطرح كرد، نتانياهو رايزني‌هاي اضطراري را بدون حضور دو وزير تندروي خود يعني اسموتريچ و بن‌گوير كه مخالف آتش‌بس هستند برگزار كرد. در هر حال آمارهاي ميداني نشان مي‌دهد تاكنون بيش از ۷۵۰ هزار فلسطيني آواره شده‌اند و شمار قربانيان طبق آمار وزارت بهداشت غزه به بيش از ۶۶ هزار نفر رسيده است؛ وضعيتي كه فضاي سياسي و انساني را بيش از پيش حساس كرده و اميد مي‌رود با انعطاف طرفين و تلاش‌هاي ميانجيگران، نسل‌كشي در غزه پايان يابد.